Connect with us

Економија

Новиот Закон за енергетика носи паметни броила, заштита за граѓаните и поддршка за зелената транзиција

Со новиот Закон за енергетика, кој деновиве беше презентиран на првиот јавен брифинг на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, се воведуваат историски реформи во македонскиот енергетски систем. Законот, кој содржи над 300 страници регулатива, целосно го транспонира европското законодавство за чиста енергија и поставува темел за дигитализирана, ефикасна и транспарентна енергетска инфраструктура.

Министерката Сања Божиновска истакна дека до 2031 година, 80 отсто од граѓаните ќе имаат паметни броила, што значи крај за паушалните сметки и почеток на прецизно и далечинско отчитување. „Секоја промена што ја донесовме има конкретен ефект: попрецизни сметки, повисоки стандарди и појасна одговорност“, нагласи таа.

Законот предвидува и формирање на енергетски заедници во станбени згради, задолжително складирање на 20% од произведената енергија од обновливи извори, како и нови правила за заштита на енергетски сиромашните граѓани – со забрана за исклучување во зимскиот период и фискални мерки за поддршка.

„Со новите мерки потрошувачот станува центар на енергетскиот систем“, истакна директорот на Електродистрибуција, Сашо Салтировски, посочувајќи дека веќе имаат инсталирано околу 200.000 смарт броила, а до крајот на годината ќе биде изработена студија за новата генерација броила што ќе се набавуваат од 2026 година.

Заменик-директорот на МЕПСО, Александар Пауноски, додаде дека батериите за складирање енергија ќе овозможат поголема стабилност и флексибилност на системот, а законот ги дефинира и новите технички стандарди за интеграција на обновливите извори.

Извршниот директор на ЕВН Македонија, Волфганг Мајер, оцени дека станува збор за „најдобар закон досега“ и додаде дека компанијата веќе активно работи на имплементацијата на новите регулативи.

Со новиот закон, граѓаните ќе имаат можност за смена на снабдувач за само 48 часа, ќе се воведе инвестициски план за следната деценија, а јавноста ќе добива јасни информации за пресметките на сметките и приговорите.

Министерството најави серија отворени настани за дополнително запознавање со законот. Следните теми ќе бидат гасификацијата, енергетската ефикасност и критичните минерали. „Ова е само почеток“, порача министерката Божиновска.

Advertisement

Економија

Златото ја проби границата од 4.500 долари – вредноста на племенитите метали рекордно расте

zlato

Меѓународниот пазар на благородни метали е во експлозивен подем. Спот-цената на златото за прв пат ја надмина психологиската граница од 4.500 долари за унца, достигнувајќи 4.511,93 долари во среда, по што фјучерсите на COMEX се искачија на 4.515,50 долари. Овој раст следи по рекордот од 4.519,30 долари на фјучерсите во вторник, што ја потврдува силната побарувачка за „безбедни засолништа“ меѓу инвеститорите.

Среброто, исто така, експлодира на пазарот, достигнувајќи историски максимум од 71,87 долари за унца. Аналитичарите предупредуваат дека растот е речиси параболичен, со зголемување од околу 150% оваа година, додека златото е во подем од над 70%, најдобар резултат од 1979 година. Главниот двигател зад овие движења е загриженоста кај инвеститорите за девалвација на валутите и раст на глобалниот долг.

Експертите нагласуваат дека пазарот ја очекува Федералната Резервна банка на САД да спроведе уште најмалку две намалувања на каматните стапки во 2026 година, што би ја намалило стапката на федералните фондови на околу 3%. Со тоа, индексот на американскиот долар веќе покажува тренд на опаѓање од октомври 2025 година, што дополнително го поттикнува инвестирањето во тврди средства.

Но, златото и среброто не се единствените метални ѕвезди. Бакарот и платината, исто така, бележат рекордни достигнувања. Фјучерсите за бакар на Лондонската берза за метали (LME) ја пробија границата од 12.000 долари по тон во вторник, достигнувајќи интрадневен максимум од 12.160 долари и завршувајќи го денот на 12.060,5 долари, што е пораст од речиси 38% од почетокот на годината — најголем од 2009 година.

Платината, клучен елемент во автомобилските катализатори, ја надмина психологиската граница од 2.300 долари за унца. Аналитичарите го поврзуваат скокот со неодамнешното олеснување на ЕУ за мотори со внатрешно согорување од 2035 година, што ја зголемува побарувачката за метали од платинската група.

Годината 2025 се покажува како историска за меѓународните цени на благородните и индустриските метали, а инвеститорите и аналитичарите веруваат дека трендот на раст може да продолжи и во 2026 година, како резултат на глобалната финансиска неизвесност и растечката загриженост за кредитниот систем заснован на американскиот долар.

Continue Reading

Економија

Броилата ќе се читаат и за празници: Вонредни екипи на Електродистрибуција по налог на РКЕ

По налог на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад, Електродистрибуција ДООЕЛ Скопје воведе сет активни мерки за подобрување на услугата и намалување на поплаките од потрошувачите. Процентот на отчитување на броилата е зголемен на 95 проценти на тримесечно ниво и 90 проценти на месечно ниво.

Како дел од мерките, таргетирани се околу 10.000 потрошувачи кои во изминатите две години поднеле приговори за фактури, со кои е воспоставена етапна телефонска комуникација. Во пресрет на зимскиот период, на иницијатива на РКЕ беше одржан координативен состанок со раководството на Електродистрибуција, на кој беа презентирани чекорите за подобрување на двонасочната комуникација и зајакнување на довербата и транспарентноста.

Регулаторите нагласија дека особено е важно редовното отчитување во првите недели од јануари. Од Електродистрибуција информираа дека поради искуствата од претходната година, се формирани вонредни екипи кои ќе вршат отчитување и за време на викендите и празниците, со цел граѓаните да добиваат сметки со реална, а не проценета потрошувачка.

Од 1 декември годинава проширени се и дигиталните услуги за корисниците, вклучително и новата можност за онлајн корекција на фактура, како и поддршка за креирање кориснички профили. И понатаму се достапни услугите „Пријави состојба“, „Е-фактура“ и јасната ознака на фактурите дали состојбата е отчитана или проценета.

РКЕ и Електродистрибуција упатија апел до потрошувачите за одговорно користење на електричната енергија во текот на зимскиот период.

Continue Reading

Економија

Потврда за отчетноста и отвореноста: „Реплек“ ја освои наградата за најтранспарентна компанија на Македонската берза

„Реплек АД Скопје“ годинава е добитник на престижната награда „Кристално ѕвоно“ за најтранспарентно котирано акционерско друштво, по избор на медиумите, што традиционално ја доделува Македонската берза за хартии од вредност. Ова признание се врачува на крајот на годината и ја означува доследната, отворена и квалитетна комуникација на компаниите котирани на берзата, како и високите стандарди на отчетност и транспарентност кон инвеститорите, регулаторот и јавноста.

Признанието за најтранспарентна компанија кое го освои „Реплек“ се доделува од комисија составена од искусни економски новинари кои континуирано ги следат компаниите котирани на берзата и професионално известуваат за пазарот на капитал, акциите, како и за берзанските трансакции. Токму тие се сведоци дека „Реплек“ активно информира за сите новини, без разлика дали станува збор за оперативното работење или за промени во акционерската структура на компанијата. 

Во име на „Реплек“ наградата ја прими Офелија Петковиќ, директорка на секторот за финансии на компанијата, на свечениот настан организиран од Берзата.

„Ова признание за најтранспарентна компанија има посебно значење за нас, бидејќи доаѓа во годината кога го одбележуваме јубилејот – 80 години ‚Реплек’. Дополнителна тежина му дава фактот што е доделено од искусни новинари кои го препознаа нашиот напор за транспарентно работење и чие расудување е гаранција за кредибилитетот на наградата. Транспарентното работење ние во ‚Реплек’ не го сметаме само како обврска, туку како стратешка определба. Токму преку отворена комуникација, отчетност и доследност во работењето, ја зајакнуваме довербата кај инвеститорите, партнерите и пошироката јавност, вредности кои ќе продолжиме да ги негуваме и во иднина. Ова значајно признание ќе нѐ поттикне уште повеќе да останеме доследни на одговорното и отворено работење“, изјави Петковиќ.

Наградите на Македонската берза вклучуваат повеќе категории за најпрепознатливите и најактивни учесници на пазарот на хартии од вредност. Во номинација за наградите учествуваат 10 можни добитници, a процесот на избор е целосно транспарентен и се темели на комбинација од мислењето на јавноста и јасно мерливи пазарни податоци, како што се остварениот промет, бројот на трансакции, порастот на цената на акциите и слични критериуми.

Акцијата на „Реплек АД Скопје“ е една од најтргуваните хартии од вредност на Македонската берза. Веќе една година акциите на компанијата се дел од елитниот клуб на Македонскиот берзански индекс МБИ10, што e уште една потврда за стабилноста и довербата што пазарот ја има во компанијата, а што дава додатна мотивација за натамошно унапредување на транспарентноста. Дополнителен доказ дека „Реплек“ континуирано ја засилува отчетноста е фактот што компанијата пред извесен период направи сплит на акциите во однос еден спрема 10, со што акциите станаа подостапни за поголем број на акционери, а компанијата демонстрираше уште поголема отвореност кон инвеститорската заедница.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг