Connect with us

Истражување

Југославија ЗА ТРИ НЕДЕЛИ ВАКЦИНИРАЛА 18 МИЛИОНИ ЛУЃЕ

Published

on

Епидемијата на големим сипаници се појави во Југославија по доаѓањето на Албанецот Ибрахим Хоти аџилак. Секој мораше да се вакцинираат и во тоа немаше исклучок.



По појава на Корона Ковид 19 вирусот минатата година од темел се менува нашиот свет, а процеост на имунизација е во полн замав


Иако процесот започна во сите европски земји, но голем број граѓани, скептични кон науката и склони кон теориите на заговор, одбиваат да се вакцинираат и протестираат против можноста за вакцинирање против Ковид 19.



Од оваа временска дистанца, изгледа неверојатно дека во 1972 година, во тогашна Социјалистичка Федеративна Република Југославија за само неколку недели успеале да вакцинираат 18 милиони граѓани.

Почеток

Епидемијата на големите сипаници (Вариола вера) во Југославија избувна во 1972 година, отпрвин во Косово а потоа и во Белград и други поголеми градови. Тоа беше последната голема епидемија на големи сипаници во Европа.

На почетокот на 1972 година, на аџилак заминал на косовскиот Албанец Ибрахим Хоти, од местото на Дамњане во близина на Ѓаковица. Тој го посети светилиштето во Ирак, каде што иамло случаи на заразени од големи сипаници. Се вратил на 15-ти февруари. Следното утро се соочил со болката и бил многууморен, но тоа се припишува на долгото патување со автобус.

Хоти наскоро сфатил дека имал инфекција, по неколку дена му се развива осип по телото, но закрепнал – веројатно затоа што два месеци претходно бил вакциниран.

На 3 март, се заразил и Латиф Мумиџиќ, професор кој само што пристигнал во Ѓаковица за дабиде учител во местото. Не е познато дали имаат директен контакт со заразениот Хоти или можеби ил заразен од некој негов пријатели или роднини на Хоти.

Кога Мумиџиќ подоцна заминал во локалниот медицински центар, лекарите се обиделе да го лекуваат до пеницилин (големите сипаници се вирус, па тоа лекот не бил ефикасен). Неговата состојба се влошила, и по неколку дена неговиот брат го однелво болницата во Чачак, 150 километри северно во Србија.

Лекарите не биле во можност да му помогнат и како итен случај со автомобил бил префрлен во Централната болница во Белград. На 9 март за Мумиџиќ бил третиран како случај на атипична реакција на пеницилин, како лекарско објаснување за неговата состојба.



Ширење на болеста

Следниот ден, Мумиџиќ претрпел огромни внатрешни крварења и, и покрај напорите на лекарите за да го спасат, починал таа вечер. Причината за смртта е наведен како “пеницилин реакција”. Всушност, тој имал големи сипаници

Пред неговата смрт, Мумиџиќ иректно заразил 38 лица (вклучително и девет лекари и медицински сестри), од кои осум починале Неколку дена по смртта на Мумиџиќ, имало 140 случаи на големи сипаници во Косово.

Инфекцијата се проширила на 175 лица, од кои 35 починале. Болница во Белград била особено погодена.

Брза реакција на власта

Југословенските власти одговорле брзо. Веднаш била прогласена итна состојба. Властите почнале со блокирање на селата и квартовите каде имало појава на зарза со бодликава жица. Веднаш, исто така, се забраниле јавни собири, настапиле ограничувања и забрани сите патувања со исклучок на најважните.

Хотелотите ги преземала војската, а во тие хотели се сместиле 10.000 лица за кои се сомневало дека биле во контакт со заразени. Објектите биле строго чувани од страна на армијата. Во исто време, веднаш, почнала масовна вакцинација помогната од Светската здравствена организација. Доналд Хендерсон, еден од водечките светски експерт за голема сипаница, бил повикан и дошол во Југославија како помош во заканувачката ситуација.

За само неколку недели, целото население на Југославија (над 18 милиони луѓе) се вакцинирани. Секој морал да се вакцинира, без исклучок. До средината на мај таа година, инфекцијата беше запрена и состојбата е нормализирана.

Наследство

Денес, кога големата сипаница се смета за едно од можните оружје за биотероризам, американските власти веруваат дека токму ваквите драстични чекори треба да се преземат во случај на напад, и за пример се зема акцијата против масовна зараза во Југославија во 1972 година. Само две недели пред нападот на Светскиот Трговски Центар, Центарот за превенција на САД (ЦДЦ) објави упатство за борба против можни епидемии. Експертите од ЦДЦ ги предупредија властите да се воспостави карантин во случај на епидемија, без оглед на можните поверди на граѓанските права и времни ограничувања на човековата слобода.

Експертите, исто така, истакнаа дека САД ќе имаат многу повеќе проблеми со воспоставувањето на толку ригорозни мерки во однос на тоа како се спровела акцијата во Југославија.

Според нив, Југославија беше држава со владеење на една партија со неограничена власт, и во такви околности ригорозните а ефикасни мерки се полесни за спроевдување отколку во држава со демократска валст и опозиција.

Југословенската влада доби меѓународни признанија за успешно потиснување на епидемијата. Српскиот режисер Горан Марковиќ во 1982 година го сними филмот Variola Vera за епидемијата од 1972 година. Во 2002 година, БиБиСи прикажа телевизиска драма наречена Vario 2002, која беше делумно инспирирана од настаните во Југославија.

Истражување

Владата на В. Британија одлучи: Фолна киселина ќе се додава во брашното заради подобро јавно здравје

Published

on

Фолна киселина ќе биде прописно и законски додадена во производството на интегрално пченично брашно во Велика Британија, со цел спречување и намалување вродени дефекти… Имено, оваа супстанција би можела да спречи околу 200 случаи на дефекти на невралната туба кај бебињата, што значи подобро здравјето и за малечките, и за бремените жени, соопшти Британската влада.

Властите им даваат рок на производителите до крајот на 2026 година да ги направат потребните прилагодувања.

Научниците ја поздравија одлуката на Владата. Фолната киселина е особено важна во раната бременост бидејќи помага во правилниот развој на мозокот, черепот и ‘рбетниот мозок на детето. И според Националната здравствена служба, идните мајки и жените кои се обидуваат да забременат треба да земаат додатоци на фолна киселина – советуваат лекарите. Инаку, брашното е веќе прописно збогатено со калциум, нијацин, тијамин и железо – заради подобро јавно здравје.

Соопштението следи по здравствените подобрувања во други земји, како Австралија и Канада, каде што оваа практика е веќе во сила.

Некои стручњаци, сепак, велат дека промената не опфаќа доволно и оти треба да се вклучат повеќе намирници. Нина Моди, професорка по Неонатална медицина на Империјалниот колеџ во Лондон, смета дека ова ќе ги стави во ризик жените кои се чувствителни на глутен, и кои јадат ориз наместо леб и интегрални производи.

Фолната киселина, позната и како витамин Б-9, се наоѓа во секојдневната храна како грав и зелен зеленчук, што значи дека повеќето луѓе добиваат доволно преку редовна, здрава исхрана.

Независното советодавно тело на Владата ги проучи сите докази и ја поздрави одлуката за збогатување на брашното. Стручњаците сметаат дека тоа е правилен начин на дејствување за целото општество. Од новата мерка ќе бидат изземени малите мелничари кои произведуваат помалку од 500 метрички тони брашно годишно.

Continue Reading

Истражување

Азбест: Скриена опасност за здравјето и животната средина

Published

on

Азбестот е природен минерал кој се состои од тенки влакнести кристали. Поради неговата отпорност на топлина, оган и хемикалии, како и неговата цврстина, азбестот долго време се користел во градежништвото, индустријата и разни производи, како што се изолациски материјали, кровни покриви, цевки и кочнички системи.

Меѓутоа, азбестот е познат како опасен за здравјето. Неговите влакна, ако се ослободат во воздухот и се вдишат, можат да предизвикаат сериозни заболувања. Најчести здравствени проблеми поврзани со изложеноста на азбест се:

• Азбестоза: хронична белодробна болест предизвикана од вдишување на азбестни влакна, која го отежнува дишењето.

• Мезотелиом: редок, но агресивен рак на мембраната околу белите дробови, срцето или абдоменот.

• Рак на белите дробови: ризикот значително се зголемува кај луѓето изложени на азбест.

Азбестот е забранет или строго регулиран во многу земји поради неговата токсичност. Отстранувањето на азбестните материјали мора да го спроведат специјализирани и сертифицирани професионалци, со цел да се избегне ослободување на опасните влакна во околината.

Во контекст на заштита на животната средина и јавната безбедност, важно е да се подигне свеста за опасностите од азбестот и да се применуваат строги мерки за негово управување и отстранување.

Continue Reading

Истражување

Климата поради оваа грешка троши трипати повеќе струја – еве како да заштедите!

Published

on

Поевтините модели на клима уреди без инвертер можат да го загреваат просторот само кога надворешната температура е над 0°C. Клима уредите се омилен избор за брзо и практично загревање, но многумина ги користат само повремено за да заштедат електрична енергија. Ова, сепак, е заблуда – поекономично е да го оставите уредот вклучен цел ден отколку да го вклучувате на кратки интервали.

Со примена на неколку мали трикови, можете да ја оптимизирате работата на клима уредот и да ги намалите сметките за струја во грејната сезона.

Енергетска класа на уредот

Современите климатизери со инвертер компресор трошат помалку енергија, бидејќи не работат постојано со целосна моќност. На пример, клима уред со капацитет од 3,5 kW троши околу 1,2 kW на максимална моќност, додека за одржување на температурата троши помеѓу 200 и 500 W. Изборот на уред со повисока енергетска класа (А+++, А++, А+, А или B) може значително да го намали трошокот на долг рок.

Оптимално користење

Ако престојувате дома цел ден, препорачливо е уредот да го вклучите рано наутро, додека надворешната температура е пониска, и да го оставите вклучен. Кога просторот ќе ја достигне саканата температура, уредот ќе премине на намалена потрошувачка на енергија. Ако пак сте надвор цел ден, добро е да го вклучите уредот еден час пред да се вратите, доколку уредот поддржува WiFi контрола.

Инвертер технологија

Инвертер уредите можат да работат и на екстремно ниски температури до -25°C, што е предност за зимската сезона. Овие уреди трошат до 30% помалку енергија од стандардните модели и се поеколошки.

Некои модели имаат летви и сензори за топлина кои овозможуваат рамномерно распределување на топлиот воздух, а некои имаат и сензори за движење што ја насочуваат воздушната струја во спротивен правец од луѓето во собата.

Вентилатори и дополнителни совети

Употребата на вентилатори може да создаде чувство на свежина, иако не ја намалуваат температурата во просторијата. Важно е вентилаторот да биде исклучен кога нема никој во просторијата за да се избегне непотребна потрошувачка на енергија.

Со избор на соодветен уред и оптимално користење, можете значително да ја намалите потрошувачката на електрична енергија во вашиот дом и да постигнете поголеми заштеди на годишно ниво.

Continue Reading
Advertisement
Advertisement

Трендинг

Copyright © 2024 Булевар.мк