Connect with us

Uncategorized

Слепченскиот манастир чувар на македонската култура и јазик преку изучување на тајните монашки записи

Published

on

Сместен под пазувите на планината Илиница, над селото Слепче, во општината Демир Хисар, Слепченскиoт манастир е верен чувар на македонската национална култура и јазик. За да го зачува книжевното наследство, како еден од најбогатите книжевни центри во минатото, не само во Македонија туку и на Балканскиот Полуостров, сестринството на манастирот, предводено од игуменот Серафим, веќе неколку години ги враќа ракописите во дигитална форма. Во исто време детално се изучуваат јазичните особености на ракописите, а и се расчитуваат тајните записи што ги оставале претходните монаси. Така се утврдуваат зачувувањето и продолжувањето на Светиклиментовата книжевна традиција, а и самата историја на манастирот.

Слепчанскиот манастир ,,Св. Јо­ван Пре­те­ча“

Слепченскиот манастир ,,Св. Јован Претеча“ во минатото на македонскиот народ бил најзначајниот активен книжевен центар и скрипториум на Охридската архиепископија. Во него на најавтентичен начин се негувала Светиклиментовата писмена и литургиска традиција. ,,Св. Јован Претеча“ е еден од ретките манастири во кои се богослужело исклучиво на словенски јазик. Не случајно манастирот располагал со богата ракописна збирка со словенски и оригинални византиски ракописни книги.

Варлаамов Пролог, 16 век

Според академикот Ѓеорги Поп Атанасов, раководител на Институтот за книжевно наследство при МАНУ, Слепченскиот манастир бил еден од најбогатите книжевни центри не само во Македонија туку и на Балканскиот Полуостров. Слепченската книжевна школа доживува најголем подем за време на игуменот Серафим, кога на престолот на Охридската патријаршија седи архиепископот Прохор, кој имал словенско потекло и кој безрезервно ја поддржувал просветната дејност на манастирот. Тој и самиот порачувал ракописни книги не само за катедралната црква на архиепископијата туку и за сите цркви што спаѓале под нејзина управа. Во некои слепченски ракописи овој охридски архиепископ оставил и автографски записи.

Запис на св Кипријан Слепченски во Слепченско Четвороевангелие, од 16 век.

Со благослов на игуменот Серафим, овде, во 16 век, дејствувале познатите слепченски книжевници, јеромонасите Висарион, Матеј, Пахомиј, Сисој и други, кои меѓу другото биле и извонредни калиграфи. Од овој период се зачувани мошне значајни ракописни книги: украсни четвороевангелија, паренезиси, панегирици, псалтири, минеи, октоиси, литургиски и монашки зборници, богословско-филозофски зборници, таканаречените познати стиховни пролози, кои како жанр првпат се среќаваат во овој манастир, од перото на јеромонахот Висарион.

По барање на Прохор, за потребите на Великата охридска црква, јеромонасите Висарион и Сисој во 1544 година напишале една палеа, т.н. „Библиски книги (осмокнижие)“, која денес се чува во Московската библиотека, во збирката на Григорович. Исто така, по негова нарачка биле пишувани зборници со творби на Св. Дионисиј Аеропагит, Св. Јован Дамаскин и Св. Григориј Палама. Меѓу ракописното богатство на манастирот посебно место зазема познатиот „Слепченски апостол“ од втората половина на 11 век, кој претставува единствен зачуван препис на Кирилометодиевиот превод на Апостолот на словенски јазик. Тој е пишуван со убаво кирилско писмо врз пергамент и има 154 листа. Како таков, целосен Апостолот бил во манастирот во Слепче до 1845 година, сѐ додека не го посетил рускиот колекционер Виктор Григорович. Во текот на 19 век тој бил изнесен од манастирот, дел по дел, па денес е поделен во повеќе странски библиотеки, во Москва, во Ленинград, во Киев, во Пловдив.

Денес во манастирот не е зачуван ниту еден лист од оваа книжевна реликвија, но за да го зачува своето културно книжевно наследство, сестринството на манастирот, предводено од игуменот Серафим, пред неколку години започна проект на враќање на ракописите во дигитална форма, следејќи ги препораките на академик Ѓеорги Поп Атанасов. Со негова помош се пристапи и кон детално изучување како на јазичните особености на ракописите така и на расчитување на тајните записи што ги оставале претходните монаси. Со првото се утврдуваат зачувувањето и продолжувањето на Светиклиментовата книжевна традиција, а со второто самата историја на манастирот.

Номоканон на Матеја Властер, 14 век

Многу е значаен и Слепченскиот фрагмент од триод од 11 век. Тоа е пергаментен лист од цветен триод што е најден во манастирот. Текстот во фрагментот е пишуван во две колони. Правописот е двоеров и двојусов. Овој фрагмент е интересен од музичка гледна точка, бидејќи во него на две места се наоѓа самостојна употреба на нотниот знак ,,тита“. Со оглед на тоа дека станува збор само за фрагмент од еден лист, мошне веројатно е во целиот текст на ракописот овој знак да се среќавал и во комбинации со други нотни знаци. Денес фрагментот се наоѓа во Русија.

Стиховен Пролог, јеромонах Висарион Слепченски, 16 век

Во Софиската народна библиотека, под бројот 1.037, се чува Слепченскиот патерик, кој датира од 14 век. Тој претставува збирка на посебно издвоени поучни места од животот на светителите, пустиниците, монасите отшелници, примери на обратени грешници, заради духовно надградување и усовршување на браќата.

Украсно Слепченско евангелие , 16 век

Многу значајни за историјата на манастирот се Слепченските поменици. Најстариот од нив е пишуван некаде пред 1544 година, од познатиот слепченски книжевник Висарион. Во 1845 година ракописот е земен од В. Григорович и е однесен во Русија. Тој има 190 листа и се чува во Државната научна библиотека во Одеса, под бројот 91(40). Друг Слепченски поменик од 16 век сега се наоѓа во Софиската народна библиотека, под бројот 1.015, со 82 хартиени листа. Во истата библиотека се чува и трет Слепченски поменик, пишуван во периодот меѓу 1792 и 1832 година. Поменикот има 190 хартиени листа. Овие поменици, покрај имињата, содржат и мошне интересни записи во врска со историјата на манастирот.

Фрагмент од Охридска Палеа,( Осмокнижие, Библиски книги)16 век

Мошне е интересен и Слепченскиот писмовник, кој исто така датира од 16 век, од раката на Висарион Слепченски, а претставува еден вид збир на обрасци на писма за обраќање до посебни личности, до епископ, до игумен, до монах, до султанот и слично.

Фрагмент од Слепченски Апостол, 11 век

Исто така со голема вредност е и слепченскиот препис на Номоканон на ,,Матеја Властар“, зборник со правна содржина, во кој се соединети нормите на црковното и световното право. Овој словенски превод е направен набргу по неговото составување, односно во 14 век. Притоа, во тој превод има и текстови што ги нема во грчкиот оригинал, како и список на архиепископиите и митрополиите што спаѓаат во диецезата на Цариградската патријаршија.

Фрагмент од Слепченски Патерик, 14 век

Од 1563 година датира ,,Диоптрата на Филип Монотроп“, која во словенските ракописи се нарекува ,,Зерцало“ или ,,Огледало“, пишувана од слепченскиот јеромонах Матеј.

Фрагмент од Цветен Триод , Слепче 11 век

Денес манастирот ја продолжува својата вековна традиција, која има корен во делото на светите браќа Кирил и Методиј, а покрај тоа врши и постепена дигитална реституција на црковното книжевно наследство. Покрај ова, се објавуваат и нови книги со духовна и поучна содржина, чии автори се членовите на манастирската заедница. Се преведуваат книги и се составуваат духовни песни, кои засега се сместени во четири книги, под насловот ,,Манастирски води“, се пишуваат нови акатисти и служби на светители, се пишуваат нови тропари за светители што досега немале свој посебен тропар, а кои ќе бидат сместени во повеќетомното издание на новиот Слепченски пролог со химнографија, проследени со западна и источна нотација и кратки проложни житија за секој светител од денот, и кои ќе може да се користат и како синаксари на утринската богослужба.

Нова Македонија

Uncategorized

Пронајдени тела на девет мексикански студенти, на сите им биле отсечени рацете

Published

on

Телата на девет лица кои исчезнале минатиот месец во јужниот дел на Мексико, биле пронајдени масакрирани на автопат, заедно со торба во која се наоѓале нивните раце, пренесува Дејли Меил.

Остатоците биле откриени во багажник на напуштен автомобил во Сан Хозе Миахуатлан, на границата помеѓу мексиканските држави Пуебла и Оаксака, околу 280 километри од Мексико Сити. Се смета дека ова е уште едно брутално убиство поврзано со наркокартелите.

Мексиканската влада започна неофицијална војна против наркокартелите во 2006 година, во која до денес загинаа повеќе од 300,000 луѓе, а околу 60,000 лица се исчезнати.

Continue Reading

Uncategorized

ФФМ со одговор на Силекс: И самите не верувате во вашето соопштение!

Published

on

Соопштението од ФФМ ви го пренесуваме во целост:

Во однос на последно објавеното соопштение на ФК Силекс, Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) и Одборот на судии во рамки на ФФМ на чело со претседателот Александар Ставрев, најостро ги осудуваат непрофесионалните, неетичките, неоснованите и злонамерни напади насочени кон претседателот на ФФМ, Масар Омерагиќ и комесарот Јосип Бартон, како претседавач со Комисијата за делегирање на судии. Овие обиди за дискредитација претставуваат неприфатлив притисок врз стручните тела во ФФМ што работат исклучиво во интерес на македонскиот фудбал.

Како водечка институција во македонскиот фудбал, ФФМ ќе продолжи со професионално и одговорно управување, без да подлегне на надворешни притисоци или било какви други влијанија, а ќе ги искористиме сите расположливи механизми за заштита на интегритетот и нема да дозволиме било каков обид за манипулација и нарушување на угледот на ФФМ и нејзините официјални претставници.

Впрочем, за контрадикторноста и злонамерата во испратеното соопштение е токму фактот што претседателот на ФФМ многу децидно, уште по преземањето на функцијата, јасно кажа дека прв и основен приоритет на ФФМ е воведувањето на ВАР технологијата за што и се започнати активности. Притоа, неколкупати посочи дека дејствувањето и работата на Судиската организација е оставена на стручните лица, членови на истата и во ниту еден сегмент ниту некој може да влијае, ниту обидите за влијание на било кој член на судиската организација ќе минат без последици.

Во таа насока, загрижува фактот што ФК Силекс е единствениот клуб кој во изминатите две кола од Прва МФЛ и за мечот од Купот на Македонија низ разни „канали“ бараше делегирање на посакувани судии за своите натпревари.

Се разбира, преку ТВ Сител даваме можност во „Куќа на фудбалот“ да добијат потврда и докази на овие тврдења, но само доколку јавно во своите информативни изданија ги споделат доказите за посоченото. ФФМ е подготвено да ги објави.

Загрижувачки е тоа што телевизиски канал, во директни врски со ФК Силекс, ја користи својата медиумска моќ за да врши непотребен притисок врз ФФМ врз основа на неосновани тврдења. Времињата кога надворешениот притисок и закани можеше да влијае на раководните тела на фудбалот поминаа.

Изнесените квалификации и манипулации во овој случај не служи како ваше алиби за резултататите, туку многу повеќе. Самите не верувате во соопштението и го користите најгрубиот начин во намерата да создадете алиби и да ја обвините Судиската организација и ФФМ за вашите резултати оваа пролет. Простете, но исполнување желби, повеќе нема да има.

Загрижувачки, но во исто време и недолично за еден од најдобрите клубови во Македонија е што дозволува во своите структури да биде инволвирано лице со сомнително минато и фудбалски манипулатор со постапки кои не веруваме дека и се познати на сопствениците на ФК Силекс.

Долг е списокот на натпревари на кои директно беа оштетени клубовите – противници на ФК Силекс, но доколку сакате, немаме проблем повторно да ги посочиме.

Имаме разбирање дека тешко се забораваат старите навики и претходниот начин на дејствување и треба време за да се прифати еден нов, професионален и чесен начин и пристап на работа.

Се надеваме дека ќе ги осознаете своите лични и колективни потенцијали и евентуални квалитети со вредностите кои ги промовираме и повторно ќе го вратите Вашиот клуб патот на успехот.

Одборот на судии заедно со стручните соработници го следи секој натпревар со најголемо внимание и има конзистентен професионален пристап. Имено, натпреварите се контролираат од страна на искусни контролори кои биле врвни поранешни републички или интернационални судии, но вклучително и од целиот Судиски одбор.

Во изминатите две одиграни кола во Првата и Втората МФЛ и одиграните натпревари од ¼ финалето на Купот на РМ, Одборот на судии генерално е задоволен од целокупните судиски перформанси, но исто така јавно и транспарентно ги потврди сите погрешни судиски проценки.

На последно одиграните четвртфинални Куп натпревари, конкретно на натпреварот Вардар – Силекс, во 68. минута направена е погрешна проценката од првиот асистент судија при постигнувањето на голот на домашната екипа и истата уште по завршување на натпреварот е потврдена од контролорот.

Исто така, во посочената 6. минута од презентираната видео снимка, тврдењето дека „играчот со бр.8 на гостинската екипа е удрен со лакт од противнички играч“ е неиздржано, од причина што одбранбениот играч со бр. 3 на домашната екипа прв стигнува до топката и со испружена рака гради простор при што напаѓачот удира во него. Оттука, би можеле да прифатиме дека не е досуден прекршок, но во никој случај не и некакво удирање со лакт на противнички играч.

Притоа, контрадикторно на тврдењето на гостинската екипа, во 51. минута играчот со бр.75 на домашната екипа стартува преостро врз противничкиот гостински играч со бр. 8 за што правовремено е покажан и жолт картон, нешто што во прикажаното монтирано видео е исечено и не е презентирано на јавноста.

Воедно, ФК Силекс во информирањето до јавноста презентираше и неточни и непрецизни податоци од извадената статистика за бројот на одсудени натпревари на главниот судија, кој во најмала рака е двојно повеќе од презентираното, имајќи предвид дека истиот суди натпревари во Првата МФЛ од 2021 година и навистина како Федерација не би не радувал фактот доколку ФК Силекс вака „педантно и точно“ води статистика и за своите играчи.

Истовремено, Одборот на судии информира дека и на натпреварот помеѓу екипите на ФК Брера и ФК Аресими во 78. минута е направена погрешна проценка од главниот судија и не е досуден пенал за гостинската екипа.

Свесни сме дека фудбалот е динамична игра. Натпреварите од Првата и Втората МФЛ, како и КУП натпреварите се изедначени по квалитет, а судиите го носат „притисокот“ од значењето што секој натпревар го има и очекувањата од нив се големи. И покрај најдобрите напори, ненамерните погрешни судиски проценки се составен дел од секој спорт.

Сепак, изолираните погрешни судиски проценки, кои патем до сега се сите негативно оценети од контролорите на судењето, во никој случај не смее да фрли сенка врз кредибилитетот, професионалноста и интегритетот на судиите, а ФФМ ќе остане посветена на зачувување на интегритетот и транспарентноста во својот ангажман и нема да дозволи неосновани обвинувања да го нарушат кредибилитетот на Федерацијата и нејзините претставници.

Continue Reading

Uncategorized

Грција утре парализирана од генерален штрајк

Published

on

Атина– Двегодишнината од железничката несреќа кај Темпи во која загинаа 57 лица, утре во Грција ќе биде одбележана со генерален штрајк што буквално ќе ја парализира земјата, нема да функционира бродскиот, авионскиот и железничкиот сообраќај, дел од рестораните, таверните, кафулињата, ноќните клубови, театрите ќе бидат затворени, а закажани се над 340 протести во земјата и странство, јави дописничката на МИА од Атина.

Железничката несреќа се случи на 28 февруари 2023 година при директен судир на товарен и патнички воз, кои се движеа на истата шина во различни правци, по сударот следеше и експлозија, а животот го загубија 57 лица, од кои поголемиот број беа студенти.

Иако поминаа две години од една од поголемите трагедии во Грција, несреќата во изминатиот период одново е актуелна во земјата и поради тоа што две години подоцна остануваат многу неодговорени прашања, но и поради тоа што во медиумите континуирано се објавуваат нови информации и аудио и видео документи.

Во рамките на генералниот штрајк закажани се вкупно 345 протести, од кои 243 се на различни локации во Грција, а 102 се низ целиот свет, додека пак според најавите и судејќи според демонстрациите што се одржаа минатиот месец, се очекува утрешните протести да бидат особено масовни.

Исто како и за време на масовниот протестот одржан на крајот на јануари, така и сега главниот слоган е „Немам кислород“ по објавениот аудиозапис од телефонски повик на бројот 112 за итни случаи во кои се слушаат повиците за помош, меѓу кои и женски глас што вели „Немам кислород“, а главното барање е правда за жртвите.

Генералниот штрајк е закажан од најголемите грчки синдикати на вработените во државниот сектор (АДЕДИ) и на вработените во приватниот сектор (ГСЕЕ), како и синдикатот ПАМЕ на Комунистичката партија, а 24-часовниот штрајк го поддржуваат низа здруженија, федерации итн.

Во штрајкот ќе учествуваат и адвокати, фармацевти, лекари, студенти, ученици, просветни работници, голем дел од угостителските објекти нема да отворат, а ноќните клубови и клубовите со жива музика, односно популарните бузуки, во кои настапуваат познати грчки пејачи, утре ќе останат затворени во спомен на жртвите.

Бродовите ќе останат закотвени на пристаништата од раните утрински часови, железничкиот сообраќај ќе биде целосно во прекин, а 24-часовен штрајк најавија и контролорите на летање, со што откажани се сите летови од и кон Грција со исклучок на: летови кои со шефови на држави, премиери; летови на грчките воздухопловни сили кои учествуваат во оперативни мисии и закажани вежби; летови од медицински или хуманитарна причини; летови на авиони за потрага и спасување.

Јавниот превоз во Атина, односно автобусите, тролејбусите, трамваите ќе учествуваат во штрајкот и нема да сообраќаат, а единствено метрото ќе работи од 9 до 17 часот со цел да им овозможи на граѓаните да стигнат на протестот во центарот на градот.

Грчката метропола ќе биде и без такси превоз, со оглед на тоа што такси возачите организирани од нивниот синдикат учествуваат во штрајкот, меѓутоа започнаа иницијатива „такси на солидарноста“ – нешто што првпат се спроведува во Грција, односно на четири различни локации ќе има таксисти волонтери, кои бесплатно ќе ги пренесуваат граѓаните до плоштадот Синтагма каде што ќе се одржи протестот.

Во Атина собирот е закажан за 11 часот по локално време, а ќе се преземат зголемени безбедносни мерки, според грчките медиуми, со ангажирани над 5.000 полицајци.

Министерот за заштита на граѓаните Михалис Хрисохоидис во чија надлежност е и полицијата во интервју за радиото „Параполитика“ вчера рече дека „се прават големи подготовки за полицијата да ја постигне својата централна цел, а тоа е демонстрациите да завршат мирно и пред сè безбедно за граѓаните кои ќе учествуваат“.

Непосредно пред утрешната годишнина, грчката Национална управа за истрага на авионски и железнички несреќи и безбедност на транспортот, претпладнево ќе го презентира извештајот од истрагата на експертите за причините за железничката несреќа и експлозијата што следеше по судирот на патничкиот и товарниот воз.

На вчерашната владина седница грчкиот премиер Кирјакос Мицотаки се осврна на втората годишнина од железничката несреќа кај Темпи, посочувајќи дека „мнозинството Грци сакаат вистината да блесне, правдата да биде задоволена и никогаш повеќе да не доживееме слична трагедија“, истакна дека „националната драма треба да го обединува општеството под заедничко барање за вистина и правда“, а за протестите нагласи дека се уставно загарантирано право на граѓаните, но и дека државата треба да ги заштити демонстрантите, а „одредени ќе протестираат против Владата“.

Следната седмица, односно во вторник и среда во Парламентот ќе се одржи расправа за формирање предистражна комисија за несреќата, а Мицотакис посочи дека тогаш партиите ќе можат да ги претстават своите ставови, но и дека ако опозицијата сака, ќе може да достави предлог за гласање недоверба на Владата.

Continue Reading
Advertisement
Advertisement

Трендинг

Copyright © 2024 Булевар.мк