Империјалниот харем од отоманската ера бил збирка на сопруги, слугинки и наложници на султанот, кои понекогаш броеле стотици. Некои биле ,,обични играчки“ или користени за производство на наследници, додека други постигнале голема моќ и влијание.
Во харемот на османлиските султани имало дури и Србинки, а најпознати биле Оливера Лазаревиќ и Мара Бранковиќ. Покрај нив имало и една жена која оставила длабока трага во Отоманската империја, а таа е Чичек Хатун. Имено, таа го родила синот на султанот Мехмед Втори и му станала сопруга.
Нејзиното потекло стана вистинска мистерија. Некои тврдат дека била Гркинка, Французинка, Унгарка… Меѓутоа, други сметаат дека била Србинка. Гијом Каурсен, секретар на Витезите на Св. Јована, вели дека Чичек Хатун била Србинка.
Презентацијата на Каурсен добива кредибилитет ако се земе предвид дека тој бил во контакт со принцот Џема, чиј син на султанот Фатих Мехмед го родил Чичек Хатун. Го имаме и нејзиниот братучед Исмаил бег, кој од Родос во 1486 година испратил тајно писмо на српски јазик до тогашниот голем везир Коча Давуд Паша. Интересно е што очигледно дури и големиот везир знаел српски, што укажува на важноста на српскиот јазик дури и на османлискиот двор.
Пристигнување во харемот
Чичек Хатун пристигнал во харемот во 1457 година, кога следело османлиското освојување на српскиот деспотизам. Таа беше една од ретките кои станаа сопруга на султанот Мехмед II и го родиа неговиот наследник, принцот Џемо.
Мајката со сите сили се обидела да го оттргне синот од европското влијание, но безуспешно. Се оженил со Елена, ќерка на Никола ди Питиљано.
Смртта на неговиот татко му донесе големи проблеми на неискусниот принц Џем. Штом умрел султанот Мехмед II, Џем се прогласил себеси за султан на Анадолија, а потоа настанале конфликти со неговиот брат Бајазит.
Бајазит долго време имал претензии за власт, имајќи предвид дека е роден во 1447 година и дека долго после тоа не се родил ниту еден друг принц, па затоа уште од мали нозе ја презел улогата на наследник (валах). Џем бил поддржан од неколку везири во диванот, како и од некои бегови, но пресудна поддршка на јаничарите и на големиот везир бил Бајазит, кој набрзо го победил својот брат Џем и станал осми турски султан.
Конфликтот со брат му Џема го чинеше живот. Имено, Џем бил убиен од јаничари кои биле на страната на Бајазитите. И покрај тоа што беше убиен многу млад, Џем остави неизбришлива трага во Отоманската империја, а токму тој го инспирираше Иво Андруиќ за познатото дело „Проклет суд“.
По смртта на нејзиниот син, Чичек Хатун побегна во Каиро. Смртта на Џем оставила длабока трага врз неа, а таа починала во 1498 година на 67-годишна возраст.
На 16 ноември 1995 година замина Петре Прличко, легенда на македонскиот театар и филм. Со својот неповторлив талент и харизма, остави неизбришлива трага во културата, а публиката и денес го памети по многу незаборавни улоги. Неговата омилена улога, како што самиот изјави, остана ликот на Мандана.
На 16 ноември 1962 година се случила скопската поплава. Уништени биле над 1.000 куќи и 157 згради, 4.445 луѓе останале без кров на глава. Покрај Скопје, поплавени биле и Охрид, Струга, Кичево, Тетово, Велес, Битола и уште неколку градови низ Македонија.
Едно друго време, кога и најобичниот ручек беше момент на радост, а цените беа едноставно – неверојатни. Со чичко Стоилко застанавме пред киоскот на ќошот и брзо избравме:
– Хамбургер? 50 денари, не е лошо!
– Хот-дог? 25 денари, одлично!
– А тост? Само 30 денари, и пак си сит!
Носталгија ме обзема кога ќе се сетам на тие времиња – едноставно, без грижи и скапи цени, кога една ситница беше доволна да го направи денот посебен.
Чичко Стоилко е најстариот или еден од најстарите фаст-фуд ресторан на Балканот, создаден во 1975 година, кој повеќе децении беше белег на Скопје, како фаст-фуд во трафика и збирно место на младите на познатото зборно место кај чичко Стоилко или подоцна и кај Ванила пред скопскиот Градски трговски центар.
Тоа место е поврзано освен со вкусот на сендвичите и со вкусот на првите љубови на многу сега средовечни скопјани и скопјанки. Во минатиот век, кај Чичко Стоилко беше зборно место за младите и алтернатива за пропаднатото старо корзо во градот.