Инфо +

ЌЕ СЕ БАРА АЛБАНИЈА ПОВЕЌЕ ДА ИНВЕСТИРА ВО МАЛА ПРЕСПА Македонците во Албанија слушнаа како Македонија ќе се грижи за нив во иднина

Дел од барањата содржани во стратегијата се и „формирање на Совет за поддршка на македонското малцинство како тело во рамките на Владата на Македонија кое ќе ги координира активностите за заштита и унапредување на правата на Македонците во Албанија и создавање на Фонд за поддршка на македонските здруженија во Албанија – финансиска поддршка за организации кои работат на зачувување на македонскиот идентитет, култура и јазик.

Активни мерки како и соработка со албанската Влада за подобрување на состојбата и зачувување на идентитетот на македонското малцинство во Албанија, најави заменик министерот за надворешни работи и надворешна трговија Зоран Димитровски на денешната средба во Корча организирана од партијата на Македонците во Албанија – Македонска алијанса за европска интеграција (МАЕИ).

-Знаете, основа е економската ситуација. Ако нашинците, Македонците во Албанија имаат добра економска ситуација нема да земаат бугарски пасоши и да се иселуваат надвор. Ние мораме да работиме и со албанската Влада, што е многу важно, да инвестира во овој регион. Инфраструктурно, во проекти за вработување, да се градат погони – рече Димитровски.

Љуфтим Спахиу, вршител на должност македонски амбасадор во Албанија, на средбата во Корча порача дека ако, до вчера говоревме дека основните човеков права, треба да важат и за „нашинците“ во другите региони а не само во регионот на Мала Преспа, денес говориме дека нашинците се соочуваат со притисоци и закани од една многу агресивна политика, а тоа е политика за асимилација.

-За оваа агресивна политика, Амбасадата во Тирана во минатото, секојдневно известуваше и предлагаше мерки за натамошно делување, со цел спречување на активностите на бугарските емисари. Одржани се средби со албанските институции, од Министерството за Европа и надворешни работи (МЕНР), Институтот за статистика (ИНСТАТ), МВР….и во соработка со МАЕИ и лидерот Васил Стерјовски, се издејствува апсење и притворање на неколку општински службеници во Албанија – рече Спахиу.

Според него, преку 400 страници материјали се доставени до македонските институциите, остварени се десетици состаноци со албанските институции, десетици медиумски реакции на МАЕИ, но сето тоа, како што рече, не вродило со посакуваниот резултат.

-Апсењето на општинските службеници е без епилог, резултатите на пописот се разочарувачки, а иднината на нашинците е непредвидлива. Како македонско – дипломатско претставништво, во текот на месец февруари, планираме да ги повториме иницијативите за отворање на Генерален конзулат во Корча и заокружување на барањата за државјанства на припадниците на македонското национално малцинство од Албанија – најави Спахиу.

На средбата на која присуствуваа претставници на македонските парламентарни партии, како претставник од владејачката ВМРО-ДПМНЕ во Корча беше пратеничката Лидија Петровска.

-Горда сум што од другата страна на границата имаме луѓе што достоинствено и гордо се борат за зачувување на сопствениот национален идентитет, за македонскиот јазик, македонската култура и македонската традиција. Ние како држава ќе сториме се за да бидеме нивна поддршка на патот кон зачувување на своето достоинство – вели Петровска.

На средбата во Корча присуствуваше и потпретседателот на СДСМ, Методија Илиевски, кој кажа дека кога партијата беше на власт силно ги поддржуваше Македонците во соседна Албанија, но и сега во опозиција им даваат поддршка, бидејќи грижата за нашинците во дијаспората е основа за негување на македонското културно и историско наследство, јазик и идентитет.

– Со поддршка успеавме македонскиот јазик да се воведе на неколку универзитети во Албанија, се обезбедија учебници на македонски јазик и за прв пат успеавме да вратиме 20 украдени икони од македонските цркви. Реагиравме и за пописот во Албанија, кој за жал не ја отсликува соодветно реалната бројка на етнички Македонци во земјата. И како опозиција СДСМ силно ги поддржува и ќе продолжи да работи и да делува во нивни интерес и да се спротивставуваме на какви било обиди за асимилација – рече Илиевски.

Лидерот на Левица Димитар Апасиев во изјава за медиумите, пак, изјави дека македонскиот Парламент е вистинското место за вакви средби и разговори.

-Наместо да се собираме вака по хотели, тоа да биде македонскиот Парламент каде што претставници од сите македонски партии ќе бидат вклучени. Но, имаме идеја да ги вклучиме и претставниците на албанското малцинство во Македонија – вели Апасиев.

Предлог-стратегија за заштита на македонското национално малцинство во Албанија, беше презентирана на денешната средба во Корча, организирана од македонската партија, МАЕИ, со претставници на македонските парламентарни партии, која, како што сe наведува, има за цел да дефинира долгорочни мерки и активности за поддршка на македонското национално малцинство во Албанија преку институционални, дипломатски, културни и економски механизми.

-Македонското национално малцинство во Албанија е составен дел од македонскиот народ, со трајни историски, културни и духовни врски со својата матична држава. Зајакнувањето на неговата положба, правата и културниот развој е од стратешко значење за Македонија, со оглед на нејзините обврски како матична држава и согласно меѓународните универзални стандарди за заштита на националните малцинства – рече партискиот лидер Васил Стерјовски, при презентацијата на стратегијата и барањето поддршка за неа.

Се оценува меѓу другото дека оваа предлог-стратегија треба да послужи како основа за изработка на долгорочен план, кој ќе вклучува годишни програми за заштита и унапредување на правата на македонското национално малцинство во Албанија.

-Нејзината реализација треба да започне со усвојување на обврзувачка декларација во Собранието на Република Македонија, по можност поддржана од сите политички партии. Доколку не се преземат итни и одлучни мерки, процесот на асимилација на Македонците во Албанија ќе продолжи со истата жестина како досега. Дополнително, бугаризацијата, која во последниот период се засили, ќе добие уште поголем замав, загрозувајќи го идентитетот и опстојувањето на македонската заедница во Албанија, се констатира во стратегијата.

Стратегијата, како што информираат од МАЕИ, на денешната средба во Корча ја поддржале сите претставници на парламентарните политички партии, ВМРО ДПМНЕ, СДСМ, ЗНАМ, Демократски сојуз и Левица. На средбата присуствуваа Лилјана Затуроска и Лидија Петковска од ВМРО ДПМНЕ, Методија Илиевски од СДСМ, Катерина Тодоровска од ЗНАМ, Димитар Апасиев од Левица, Зоран Димитровски и Зоран Петров од Демократскиот сојуз и Љуфтим Спахиу, вршител на должност македонски амбасадор во Албанија.

Од страна на МАЕИ присутни беа претставници од областите на Мала Преспа, Голо Брдо, Гора, Врбник, како и од градовите Корча, Подградец, Елбасан и Тирана.

Свет

Мајами во центарот на дипломатијата: Виткоф и Дмитриев дискутираат крај на конфликтот во Украина

Се очекува овој викенд американски и руски претставници да се сретнат во Мајами, како дел од интензивните напори на администрацијата на поранешниот претседател Доналд Трамп да стави крај на речиси четиригодишната војна меѓу Киев и Москва, јавува Политико, повикувајќи се на извори запознаени со ситуацијата.

Во услови кога напорите на Трамп за дипломатско решавање на конфликтот се соочуваат со големи пречки, Вашингтон ја зголемува дипломатијата и врши притисок врз Украина да направи отстапки што би можеле да доведат до прекин на огнот.

Специјалниот пратеник на администрацијата, Стив Виткоф, заедно со Џаред Кушнер, зетот на Трамп, овој понеделник одржаа маратонски разговори во Берлин со украински и европски претставници. Главна тема беа безбедносните гаранции на САД за Киев, територијалните отстапки и други клучни прашања, додека американската дипломатија интензивно ги координираше чекорите кон завршување на конфликтот.

Иако планот сè уште не е финализиран, ако средбата се одржи, американската страна ќе ги презентира резултатите од последните разговори пред руските претставници, кои, според најавите, не направиле значителни отстапки во своите барања.

Очекувано, руската делегација ќе го вклучува и шефот на рускиот суверен фонд за богатство, Кирил Дмитриев, додека американската страна ќе биде претставена од Виткоф и Кушнер, потврди анонимно еден од изворите.

САД веќе понудија гаранции за взаемна одбрана, слични на оние за членките на НАТО, додека Украина се откажа од барањето за веднаш приклучување кон Алијансата. Администрацијата се надева дека Русија на крајот ќе ги прифати овие гаранции, како и членството на Украина во Европската Унија.

Сепак, од Москва пристигнаа јасни сигнали дека Путин не ја напушта својата цел. На неодамнешен настан со високи претставници на руската одбрана, рускиот претседател повтори дека Русија нема да се откаже од „ослободување на својата историска територија“ и предвиде дека европските лидери што ја поддржуваат Украина на крајот „ќе ја изгубат власта“.

Овој развој ја покажува јасната разлика меѓу амбициите на американската дипломатија и тврдите позиции на Кремљ, создавајќи неизвесност околу исходот од можниот дијалог во Мајами.

Свет

Политичка шега од Трамп: сатирична плоча на Белата куќа го исмеа Бајден

Администрацијата на Доналд Трамп го исмеа поранешниот претседател Џо Бајден со провокативна плоча поставена на Белата куќа. На неа Бајден е означен како „најлошиот претседател во американската историја“ и се тврди дека ја водел нацијата „до работ на уништување“. Плочата ја повторува и старата навредлива етикета на Трамп – „Заспаниот Џо Бајден“ (Sleepy Joe Biden), која тој постојано ја користеше за време на претседателската кампања за да го прикаже својот ривал како слаб и неспособен.

Натписот исто така го повторува неоснованото тврдење на Трамп дека изборите во 2020 година биле „наместени“ и ја обвинува Бајден за почетокот на војната во Украина во 2022 година, пишува ДПА.

Плочата е дел од претседателската галерија на портрети во Белата куќа. Кога галеријата беше откриена, вниманието привлече отсуството на портрет на Бајден – наместо тоа, беше прикажан „автопен“ (autopen), механички уред кој автоматски ги репродуцира рачните потписи на претседателот.

Иако автопенот долго време се користи за рутински административни потписи, републиканците ја критикуваа администрацијата на Бајден, обвинувајќи ја дека го користела уредот за голем број помилувања без директно одобрение од претседателот.

Во меѓувреме, Републиканците постојано го доведуваа во прашање менталниот и физичкиот капацитет на Бајден, кој неодамна наполни 83 години, да ги извршува целосно своите должности до крајот на мандатот, завршен во јануари 2025 година. Бајден, пак, за „Њујорк Тајмс“ потврди дека лично ги одобрил сите помилувања издадени на крајот на неговиот претседателски мандат.

Европа

Кошта: Време е Западен Балкан да ја избере Европа

Земјите од Западниот Балкан стојат пред судбоносна одлука: продолжување по патот на старите поделби или храбар исчекор кон заедничка европска иднина. Оваа силна порака ја упати претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, по завршувањето на самитот ЕУ–Западен Балкан, нагласувајќи дека регионот повеќе нема простор за одлагање и двоумење.

„Покрај сите технички аспекти на процесот, суштината е во еден длабок политички избор – избор помеѓу минатото и иднината, помеѓу поделбите и помирувањето, помеѓу изолацијата и соработката. Токму овие вредности се темелите врз кои е изградена Европската Унија“, порача Коста во официјалното соопштение.

Тој нагласи дека процесот на проширување во моментов се движи со динамика каква што не била видена во последните 15 години и дека регионот мора да ја искористи оваа ретка можност. Проширувањето, подвлече Коста, не е трка меѓу земјите кандидати, туку процес заснован на индивидуални заслуги и реформи.

И претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, оцени дека проширувањето повторно е на агендата на Унијата. „За првпат по повеќе од една деценија, проширувањето стана реална и опиплива перспектива“, изјави таа, пофалувајќи го „импресивниот напредок“ на Црна Гора и Албанија, кои, според неа, стануваат позитивен пример за целиот регион.

Во своето обраќање, Кошта ги спомена сите земји од Западен Балкан, со исклучок на Србија, откако нејзиниот претседател Александар Вучиќ одлучи да не присуствува на самитот.

Тој повторно го нагласи забрзаниот напредок на Црна Гора и Албанија и изрази очекување дека Македонија би можела да направи значаен исчекор веќе следната година. За Босна и Херцеговина, Коста оцени дека усвојувањето на реформската агенда оваа година е клучен сигнал и неопходен предуслов за вклучување во Планот за раст, што би ѝ овозможило на земјата целосно да ја искористи поддршката од ЕУ и постепено да се интегрира во европските политики.

Што се однесува до Косово, Коста ги поздрави чекорите за градење доверба меѓу заедниците, истакнувајќи дека претстојните парламентарни избори ќе бидат пресуден момент – не само за зацврстување на реформите, туку и за посериозен и поконструктивен ангажман на европскиот пат.