Економија

Димитриеска – Кочоска: Економијата во Македонија повеќе не е во стагнација

Веќе почнуваат да се гледаат и видливи се резултатите од нашата работа. Економијата во Македонија повеќе не е во стагнација, оцени министерката за финансии Гордана Димитриеска – Кочоска, осврнувајќи се на податоците што денеска ги објави Државниот завод за статистика за невработеноста, индустриското производство и извозот.

– Државниот завод за статистика објави податоци за стапката на невработеност во земјава за четвртиот квартал од 2024 година и која евидентира намалување на ниво од 11,9 отсто што е историски најниско ниво, забележувајќи пад од 0,4 процентни поени во однос на претходниот квартал и 0,7 процентни поени намалување во однос на 2023 година. Истовремено расте вработеноста и изнесува 46,2 отсто. Позитивни резултати забележани по подолг временски период има и кај индустриското производство кое за јануари 2025 забележа раст од 1,4 отсто, рече Димитриеска – Кочоска на прес-конференција во Владата.

Таа информира дека тоа се податоци дека се реализирани над 13 067 нови вработувања во четвртиот квартал лани во однос на истиот квартал од 2023 година, што е економска поткрепа за нововработените лица и еден показател дека во компаниите се создал раст кој поттикнал отворање нови работни места, а тоа во четвртиот квартал од 2024 година се регистрираше и преку остварениот раст на БДП од 3,2 отсто.

– Државниот завод за статистика забележа и податок кој покажува позитивни резулати и кај извозот. Во јануари 2025 година вкупниот извоз бележи пораст од 5.0 отсто во однос на истиот период од претходната година. Затекнавме економија која беше во стагнација и тоа бараше од нас итни и неодложни мерки на краток рок за да овозможиме економијата да почне да се опоравува и да се фокусираме на политики коишто ќе овозможат засилена економска активност со просечни стапки од 5 отсто на раст, рече министерката за финансии.

Клучно е, како што дополни, дека за овој процес да се покрене, а имајќи ги предвид достигнувањата на економијата во првите два квартала од 2024 година, е создавањето предуслови за сигурно бизнис опкружување кое влијае на реализација на инвестиции, отворање нови работни места и повисок стандард. Дополнително ова е клучно и за привлекување и реализација на странски директни инвестиции за кои минатата недела објавивме дека во 2024 година е реализиран историски највисок износ од над 1 милијарда евра.

Таа посочи дека иако станува збор за краток период од имплементација на нашите политики, сепак податоците се охрабрувачки за нас и, како што рече, да продолжиме со спроведување на поставениот план.

– Владата става фокус особено на економијата и инвестициите и на нив го темели вистинскиот напредок. Економијата и компаниите, како и вработените секогаш ќе имаат партнер во Владата. Обезбедивме и веќе почна исплатата на средствата од унгарскиот заем наменет за домашните компании, тоа ќе покрене инвестиции од околу 300 милиони евра, кои ќе отворат нови дополнителни работни места наменети за нашите граѓани, за нашата младина кои ќе можат да ја бараат иднината тука во својата земја, рече Димитриеска – Кочоска.

Таа потенцира дека дополнително и што е многу значајно, а за што Владата, создаде предуслови е намалување на трошоците на компаниите за внатрешната трговија со поголем дел од земјите во ЕУ, кои се дел од Единствената област за плаќања во евра СЕПА, каде Македонија се приклучи како 39-та членка.

– Нашите граѓани кои работат во странство во некоја од СЕПА земјите и кои праќаат пари во Македонија, провизиите при праќањето двојно ќе се намалат од околу 7 отсто на околу 3 отсто. Тоа претставува сериозна заштеда ако се има предвид дека стотици милиони евра се праќаат секоја година. Заштедите на компаниите би биле и поголеми, не само во износи туку и во време. Така, плаќањата помеѓу компанија од Македонија и компанија од земја од СЕПА би биле за само еден ден, а во одредени случаи и за само неколку минути. Со ова ќе се олесни водењето на бизнис и конкурентноста на македонските компании, рече Димитриеска – Кочоска.

Министерството за финансии во насока на приклучување на земјата во СЕПА областа во изминатиот период работеше на усогласување со ЕУ регулативите и направи измени на повеќе закони, односно Законот за платежни услуги и платни системи и Законот за спречување перење пари и финансирање тероризам коишто беа услов за нашето приклучување во СЕПА.

– Очекувам ваквите тенденции да продолжат и во наредниот период и да ја оствариме стапката на раст за оваа година која е проектирана на 3,7 отсто. При тоа ги имаме предвид сите предизвици кои стојат пред нас и на домашен план и сите ризици кои произлегуваат од надворешните случувања и нивното влијание врз нашата економија. Концептот е поставен и ќе ги вложиме сите напори за да ги поддржиме и компаниите и стандардот на граѓаните, порача министерката за финансии.

Економија

Трамп воведе „златна виза“: Американски престој за 1 милион долари

Претседателот на САД, Доналд Трамп, денеска предизвика вистинска сензација објавувајќи го воведувањето на таканаречената „Златна картичка на Трамп“ – револуционерна програма за имиграција која ветува брз пат до американско државјанство за најбогатите странци.

„Златната картичка на владата на Соединетите американски држави на Трамп пристигна денес. Директен пат до државјанство за сите квалификувани и проверени лица. Нашите одлични американски компании конечно можат да го задржат својот непроценлив талент. Страницата ќе биде објавена за 30 минути! trumpcard.gov“, изјави американскиот претседател на неговата омилена платформа, Truth Social.

Официјалната веб-страница веднаш ги шокираше потенцијалните апликанти со високата цена: „Со надомест за обработка и, по верификација од страна на Министерството за внатрешна безбедност (DHS), исплата од 1 милион долари, ќе имате право да останете во САД за рекордно време преку програмата „Златна картичка на Трамп“.

Оваа виза е наменета за елитата која може да обезбеди „значајна корист“ за САД. Процесот на аплицирање е забрзан, но не е евтин: неповратна такса од 15.000 долари се плаќа на DHS, а милионската донација се бара дури по завршување на безбедносната проверка – како доказ за „значајна корист“.

Трамповата администрација нуди уште поексклузивна опција: Платинумската картичка на Трамп. Оваа програма е резервирана за ултра-богатите странци и нуди највисоко ниво на пристап – како што го нарекуваат американските власти.

„Аплицирајте сега и обезбедете го вашето место на листата на чекање за Трамп Платинум картичката,“ стои на веб-страницата. Со надомест за обработка и придонес од неверојатни 5 милиони долари, апликантот добива можност да престојува во САД до 270 дена годишно без да плаќа американски даноци за својот приход остварен надвор од САД.

Не се заборавени ниту компаниите. „Златната корпоративна картичка на Трамп“ е наменета за корпоративно спонзорирање на вработени. Почетната такса е 15.000 долари по вработен (неповратна).

Шокантни 2 милиони долари по вработен по безбедносната проверка, докажувајќи дека тие ќе „донесат значителна корист“.

Корпоративниот спонзор може да ја пренесе картичката на друг вработен доколку првичниот си замине, притоа плаќајќи само годишна такса за одржување од 1 процент и такса за пренос од 5 проценти (вклучувајќи нова безбедносна проверка).

Трамп уште во февруари најави дека оваа програма е замислена како „нешто како зелена карта, но на повисоко ниво на софистицираност“. Но најголемата контроверза ја предизвика изјавата во која сугерираше дека дури и некои руски олигарси – многу од нив под американски санкции – би можеле да се квалификуваат.

„Познавам некои руски олигарси кои се многу добри луѓе“, изјави тој, одговарајќи на новинарско прашање со едноставно: „Можно е“.

Овие „златни билети“ ја заменуваат контроверзната програма EB-5, која им даваше постојан престој на странските инвеститори. Американскиот министер за трговија, Хауард Лутник, претходно ја нарече EB-5 „евтин начин за добивање зелена карта“ и програма отворена за злоупотреба. Се чини дека Трамп има намера да ја подигне цената на американскиот сон.

Економија

Geely Cityray изложен во East Gate Mall со ексклузивна празнична цена

Geely Македонија со задоволство објавува дека најновиот SUV модел Geely Cityray е изложен во East Gate Mall, каде што сите посетители ќе имаат можност одблизу да го запознаат неговиот модерен дизајн, врвна технологија и импресивни перформанси. Возилото ќе биде изложено до 5 јануари 2026 година.

Во духот на празничната сезона, Geely нуди ексклузивна празнична акциска цена од 27.990 евра, достапна за сите резервации направени до 31 декември 2025 година.

Geely Cityray е симбол на елеганција и моќ, создаден за оние што бараат совршен баланс меѓу стил, комфор и сигурност. Некои од највпечатливите карактеристики на моделот вклучуваат:

174 коњски сили
7-степен автоматски менувач
Кожен пакет со греjачи
Панорамски сончев кров
Четири камери со 360° поглед
18-инчни алуминиумски фелни
Спорт пакет со четири издувни цевки

Сите заинтересирани можат да го посетат East Gate Mall и да се уверат зошто Geely Cityray станува еден од најпосакуваните SUV модели во својата класа. Повеќе информации и закажување на тест возење можат да се добијат на 076 339 014.

Економија

Сребро во својата златна доба: Историски скок и стесната глобална понуда

Среброто, метал што со децении стоеше во тивка конкуренција со златото, деновиве ја бележи својата најсилна фаза досега. Цената првпат ја надмина психолошката бариера од 60 долари за унца, фјучерсите се искачија до околу 60,4 долари, а „спот“ вредноста скокна за повеќе од 3% во еден ден. Истовремено, најголемиот ETF посветен на сребро, од почетокот на годината има раст над 100%, што е двојно зголемување на вредноста за само една година.

Овој наплив не е изолиран феномен, туку резултат на преплет на монетарни очекувања, инвеститорски настројби и силни индустриски трендови. Пазарите веќе калкулираат дека Федералните резерви ќе продолжат со попуштање на каматната политика, што ја намалува привлечноста на „сигурните“ инструменти и ги насочува инвеститорите кон благородни метали. Дополнителен поттик дава и слабеењето на доларот, кое автоматски ги прави металите поевтини за глобалните купувачи.

Но најголемата промена се случува во индустрискиот сектор. Среброто стана основен материјал за соларни технологии, електрични возила, батериски системи, телекомуникациска инфраструктура, сервери за вештачка интелигенција и напредни чипови. Побарувачката од овие индустрии расте со темпо што рударството не успева да го следи, поради што светот веќе пет години по ред се соочува со дефицит: се троши повеќе сребро отколку што се произведува.

Дополнителен притисок создаваат и опаѓачките глобални резерви. Стратешките залихи во големите магацини постојано се намалуваат, дел од металот мигрира кон ETF-фондови и кај индивидуални инвеститори, а понудата станува сè поограничена. Ова го зацврстува ставот дека среброто веќе не може да се третира како „евтина алтернатива“ на златото, туку како клучна суровина за енергетската и технолошката иднина.

Сепак, високиот сјај носи и ризици. Пазарот на сребро традиционално е многу поосетлив и поволатилен од оној на златото. Ако Федералните резерви испратат посилен сигнал за повисоки или постабилни камати, цената може брзо да се врати кон средината на 50-доларната зона. Но ако продолжи комбинацијата од индустриски дефицит и технолошки раст, сегашниот рекорд би можел да биде само почеток, а не врв.

Затоа, за инвеститорите прашањето останува исто, а одговорот станува уште потежок: дали ова е само краткотраен спекулативен бран, или почеток на подолг циклус во кој среброто конечно ќе ја достигне вистинската цена што ја заслужува во ерата на зелена енергија и вештачка интелигенција?