Европа се милитаризира, воената индустрија станува најважна додека цивилната е во криза. Постојаното повторување дека Русија со 140 милиони жители сака да ја освои Европа кој има над 380 милиони жители создава клима на страв а во таа атмосфера многу идеи за понатамошна милитаризација стасуваат до јавноста.
Војните од секогш биле пред се економска категорија во кои едни, повласстени и малубројни, профитираат а мнозинството тоа го плаќа на најбрутален начин. И политиката на оние кои носат одлуки, кога таа е воено настроена, се повикува на намалување на основните граѓански права, контрола врз информациите, економијата и слободата на говор н граѓаните.
Претседателот на Летонија, Едгарс Ринкевичс денеска изјави дека европските земји мора да воведат задолжителен воен рок, како и да ги зголемат трошоците за одбрана.
„Европските земји апсолутно мора да воведат задолжителен воен рок. Европа во воена смисла е прилично слаба“, рече Ринкевич во интервју за Скај њуз.
Како што наведе, европските земји треба да ги зголемат трошоците за одбрана, имајќи ги предвид „подемите и падовите“ во односите со САД. Летонија воведе задолжителен воен рок за мажи во 2023 година.
За оваа година одреди буџет за одбрана од 1,55 милијарди евра, што е 3,45 отсто од бруто домашниот производ.
„Гледајќи што се случува во светот, донесовме одлука што треба да ја следат и многу други европски земји“, оцени Ринкевичс.
Според него, САД се во право што бараат да се распределат повеќе средства за одбрана меѓу земјите-членки на НАТО.
„Јасно ни е дека немаме воени капацитети, но исто така ни е јасно дека треба да ги надградиме.
Мојот предлог е дека треба да се концентрираме на нашата задача да ги зголемиме трошоците за одбрана, иако забележуваме разлики со САД во однос на пристапот кон Украина“, рече летонскиот претседател.
Задолжителниот воен рок, во различни форми, моментално се практикува во девет од 27 држави во Европската унија: Кипар, Грција, Австрија, Литванија, Латвија, Естонија, Финска, Шведска и Данска. Најголем број од оние со задолжителен воен рок има во северна Европа, меѓу земјите кои граничат или се во непосредна близина на Русија.
По долги дискусии, конзервативната Христијанско-демократска унија (ЦДУ) на својата партиска конвенција претходно оваа недела гласаше да се заложи за постепено враќање на задолжителната воена служба во Германија.
Доколу успеат тоа да го спроведат, младите повторно би морале да се приклучат на војската одреден временски период или да го служат тој мандат во државна служба. Таа обврска беше укината во 2011. „Постепено ќе ја укинеме суспензијата на воениот рок и ќе ја претвориме задолжителната воена служба во задолжителна година на општествено корисна работа“, се наведува во резолуцијата на ЦДУ.
Анкетата на државниот медиум Дојче веле (ДВ) покажува дека 52 отсто од Германците го поддржуваат задолжителниот рок, додека 32 отсто се против. Меѓутоа, колку се постари испитаниците, толку пожестоки се во поддршката на воената служба.
Кај младите нема мнозинска потврда за задолжително служење воен рок.
Младите на улиците на Берлин во анкета на ДВ даваат различни одговори: „Мислам дека секој треба да стане војник од 18 години па наваму, бидејќи во моментов имаме многу малку војници овде“, вели еден млад човек.
Друг вели дека елудо луѓето да се приклучуваат на војската за подоцна да се убиваат меѓусебно во војни организирани од некој од удобноста на канцеларијата. „Можеби треба повторно да воведеме лични дуели? „Нека (оние во канцелариите) се убиваат, а останатите луѓе нека живеат слободно“, вели тој за ДВ.
Земјите од Западниот Балкан стојат пред судбоносна одлука: продолжување по патот на старите поделби или храбар исчекор кон заедничка европска иднина. Оваа силна порака ја упати претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, по завршувањето на самитот ЕУ–Западен Балкан, нагласувајќи дека регионот повеќе нема простор за одлагање и двоумење.
„Покрај сите технички аспекти на процесот, суштината е во еден длабок политички избор – избор помеѓу минатото и иднината, помеѓу поделбите и помирувањето, помеѓу изолацијата и соработката. Токму овие вредности се темелите врз кои е изградена Европската Унија“, порача Коста во официјалното соопштение.
Тој нагласи дека процесот на проширување во моментов се движи со динамика каква што не била видена во последните 15 години и дека регионот мора да ја искористи оваа ретка можност. Проширувањето, подвлече Коста, не е трка меѓу земјите кандидати, туку процес заснован на индивидуални заслуги и реформи.
И претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, оцени дека проширувањето повторно е на агендата на Унијата. „За првпат по повеќе од една деценија, проширувањето стана реална и опиплива перспектива“, изјави таа, пофалувајќи го „импресивниот напредок“ на Црна Гора и Албанија, кои, според неа, стануваат позитивен пример за целиот регион.
Во своето обраќање, Кошта ги спомена сите земји од Западен Балкан, со исклучок на Србија, откако нејзиниот претседател Александар Вучиќ одлучи да не присуствува на самитот.
Тој повторно го нагласи забрзаниот напредок на Црна Гора и Албанија и изрази очекување дека Македонија би можела да направи значаен исчекор веќе следната година. За Босна и Херцеговина, Коста оцени дека усвојувањето на реформската агенда оваа година е клучен сигнал и неопходен предуслов за вклучување во Планот за раст, што би ѝ овозможило на земјата целосно да ја искористи поддршката од ЕУ и постепено да се интегрира во европските политики.
Што се однесува до Косово, Коста ги поздрави чекорите за градење доверба меѓу заедниците, истакнувајќи дека претстојните парламентарни избори ќе бидат пресуден момент – не само за зацврстување на реформите, туку и за посериозен и поконструктивен ангажман на европскиот пат.
ЕУ ги заострува правилата: Нов режим за депортација на азиланти во трети земји
Европската Унија направи значаен чекор кон построга миграциска политика. Претставниците на земјите-членки и Европскиот парламент рано утринава постигнаа политички договор за нов сет правила со кои драстично се проширува можноста барателите на азил да бидат упатувани во таканаречени „безбедни трети земји“.
Со договорот им се отвора пат на земјите-членки да депортираат баратели на азил во држави надвор од ЕУ што се сметаат за безбедни – дури и во случаи кога лицата немаат никаква претходна поврзаност со тие земји. Доволно ќе биде да постои договор или друг формален аранжман меѓу конкретната членка на ЕУ и третата земја.
Досега, европските правила бараа барателот на азил да има „тесна врска“ со земјата во која се испраќа, како семејни односи или подолг престој во минатото. Со новите правила, таа обврска се укинува за повеќето случаи, што значи дека луѓето може да бидат испратени во држави во кои никогаш не биле и со кои немаат културни, социјални или семејни врски.
Исклучок остануваат малолетниците без придружба. За нив, условот за постоење реална врска со земјата во која би биле депортирани ќе продолжи да важи, како што бараа земјите-членки.
Иако договорот сè уште треба формално да биде усвоен за да стапи на сила, тоа се смета за чиста процедура, бидејќи преговарачите веќе постигнале компромис, наведува ДПА.
Европскиот парламент го расчисти патот за преговори вчера, откако предлогот доби поддршка од десничарско мнозинство. Клучните гласови „за“ дојдоа од пратениците на десниот центар и од крајната десница.
Прашањето дали е потребна лична или правна врска со „безбедна трета земја“ беше тема и во минатогодишните преговори за реформата на Заедничкиот европски систем за азил (CEAS). Тогаш беше договорено условот да остане, но и да биде преиспитан по одреден временски период.
Данскиот министер за имиграција, Расмус Стоклунд, ја оправда потребата од построги мерки со хуманитарни аргументи. „Илјадници мигранти се дават во Средоземното Море или стануваат жртви на шверцери на луѓе кои се богатат на нивна мака“, изјави тој. „Од суштинско значење е да се справиме со факторите што го поттикнуваат овој нездрав и нехуман систем“, пренесе ДПА.
Орбан стави вето: Советот на ЕУ не може да донесе заклучоци за земјите-кандидатки
Европската интеграција се соочи со нов ѕид. Унгарскиот премиер Виктор Орбан ги блокираше заклучоците на Советот на ЕУ за земјите-кандидатки, оставајќи ја Унијата без заедничка стратегија за проширување во пресрет на клучниот самит на 18 и 19 декември.
Наместо консензус од сите 27 членки, Брисел е принуден на „план Б“: заклучоците се претвораат во документ на данското Претседателство со поддршка на останатите 26 држави.
„Унгарија стои на патот. Сакаме кандидатите да ја изберат Европа, а не Русија, но Будимпешта испраќа погрешен сигнал“, децидна е данската министерка Мари Бер.
И покрај блокадата од Орбан, нацрт-документот за Македонија содржи јасни и строги пораки. Брисел останува на „црвената линија“: нема нова меѓувладина конференција без уставни измени.
Клучните точки од извештајот за Скопје:
Условот останува ист: Штом се внесат Бугарите во Уставот, првиот кластер се отвора експресно, без дополнителни политички одлуки.
Реформи во „слободен пад“: ЕУ алармира за нула напредок во владеењето на правото во изминатата година.
Судство под лупа: Се бара итна независност на Судскиот совет и вистинска борба против корупцијата на високо ниво, а не само декларативни заложби.
Добрососедство: Договорите со Грција (Преспа) и Бугарија мора да се спроведуваат со „добра волја“.
Додека Македонија чека уставни промени, Брисел веќе формира работна група за нацрт-договорот за пристапување на Црна Гора. Истовремено, и покрај унгарскиот отпор, Унијата подготвува терен за интеграција на Украина и Молдавија, обидувајќи се да го неутрализира руското влијание во регионот.