Економско-социјалниот совет до крајот на месецов треба да одржи седница на која би се разговарало за минималната плата и за колку таа би била зголемена. Според законското решение, зголемувањето би било околу 1.800 денари, а Сојузот на синдикати бара зголемување за 6.000 денари со оглед на трошоците на живот, а придонесите за разликата до 30.000 денари, колку што би изнесувала минималната плата, една година да ги субвенционира Владата. Од Владата остануваат на ставот дека се согласуваат со решение што ќе го договорат работниците и работодавачите, но велат дека во Буџетот не се предвидени средства за оваа намена.

Од Министерството за економија велат дека мора прво Комисијата за репрезентативност да ја утврди репрезентативноста на синдикатите, а потоа да се закаже седница на Економско-социјалниот совет. Комисијата за репрезентативност беше формирана во вторникот и од неа се очекува да закаже седница за да ја утврди репрезентативноста.

Премиерот Христијан Мицкоски вчера во изјава за медиумите рече дека седница на Економско-социјалниот совет би можела да се одржи во втората половина од месецов, повторувајќи го притоа ставот дека како Влада ќе поддржат решение за минималната плата што ќе го договорат работниците и работодавачите.

– Секој оној договор што тие ќе го постигнат, ние како Влада ќе го поддржиме. Предлогот, којшто го слушнав од еден од претставниците на работниците, конкретно претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија се разликува од оној предлог од пред неколку месеци, кога оваа Влада беше избрана како Влада. Не почекаа ниту една недела да биде избрана излегоа со предлогот 400 евра минимална плата. Сега кога видоа дека законски ќе дојдеме до 400 евра се бара минимална плата од 500 евра. Еве јас велам ни 500 евра не се доволни, можеби треба 1.000, можеби треба 2.000 и тука немам никаква дилема. Јас апсолутно сум работник, како и сите други работници и сакам сите ние да имаме поголеми плати, рече Мицкоски.

Според Сојузот на синдикати на Македонија, созреано е времето социјалните партнери да си подадат рака и да го унапредат животниот стандард на работниците, но и да го сочуваат квалификуваниот кадар. Велат растот на цените е огромен и апелираат да почнат да се применуваат колективните договори со цел паралелно да растат и останатите плати.

Претседателот на Сојузот на синдикати Слободан Трендафилов вчера рече дека работниците очекуваа Владата да испорача брзи, ефективни и ефикасни решенија за зачувување и унапредување на животниот стандард.

– Сеирџии не ни требаат, ни требаат партнери што ќе седнат со нас на маса и ќе разговараат за овие битни прашања, не ни трабаат луѓе кои само ќе не ислушаат, не ни требаат психијатри, туку луѓе кои ќе одлучуваат и кои ќе застант цврсто на тоа што ќе го одлучат во интерес на работниците. Нејасно е како Владата еднострано одлучи да се изземе од трипартитниот социјален дијалог. Ако едниот од партнерите во трипартитниот дијалог се изземе од процесот на демократија, очигледно смета дека не треба да има демократски процеси по одредени прашања во државата, рече Трендафилов.

ССМ очекува во најбрзо време Комисијата за репрезентативност да се состане и да ги разгледа нивните документи со што ќе биде потврдена репрезентативноста.

– Чекаме да излезе решението во Службен весник и да добиеме покана на која ќе ги образложиме списоците што ги имаме доставено до надлежното Министерство уште во декември минатата година. Нашите очекувања се дека овој позитивен сигнал што го направи Владата ќе резултира со брза и ефикасна работа на Комисијата која ќе овозможи донесување решенија за утврдување репрезентатиувност на ниво на територија за да може да се откочат трипартитните економско-социјални тела како Комисијата и ЕСС, за да може да се заокружи целиот процес особено со потребата од растот на минималната плата, но и да се откочи процесот на колективните преговарања и договарања, како и склучувањето на колективните договорои преку доделување репрезентативност во јавен и приватен сектор, а се разбира и на гранските синдикати, истакна Трендафилов.

Предлогот на ССМ е минималната плата да изнесува 30.000 денари, а работодавачите една година да бидат ослободени од плаќање на социјалните придонеси, односно нив да ги субвенционира државата. Доколку не се зголемат платите, ССМ најавува протести.

Во март треба да се изврши усогласување на минималната плата според утврдената методологија – 50 проценти од порастот на просечната нето плата за претходната година и 50 проценти од порастот на индексот на трошоците на живот објавени од Државниот завод за статистика. Според овие пресметки, минималната плата од март би требало да биде зголемена за околу 1.800 денари или да изнесува 24.400 денари, односно 400 евра.

Државниот завод за статистика во февруари измери дека трошоците на животот во февруари во однос на јануари се зголемени за 0,5 проценти и дека зголемување има кај храната и пијалоците за 1,4 проценти, мебелот и покуќнината за 0,6 проценти, домувањето за 0,5 проценти… Во однос на февруари лани, трошоците на живот се зголемени за пет проценти, а цените на мало за 4,2 проценти.

Скопје, 14 март 2025 година – Македонската берза го заврши денешното тргување со вкупен промет од 24.312.923 денари. Индексот МБИ10 остана речиси непроменет со 0,00%, достигнувајќи вредност од 10.323,03 поени, додека индексот ОМБ остана стабилен на 124,48 поени.

Динамика на тргување и пазарни движења

Денешниот трговски ден се карактеризираше со стабилност на индексите, со незначителни флуктуации кај главните акции. Официјалниот пазар забележа умерен обем на тргување, додека берзанската котација на акции имаше мешани резултати.

Најтргувани акции (по промет)

1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет од 10.730.140 денари, со пораст од 0,46%, достигнувајќи просечна цена од 28.386,62 денари.

2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет од 8.268.460 денари, со пораст од 0,03%, достигнувајќи цена од 27.021,11 денари.

3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – промет од 3.570.000 денари, со пад од 0,44%, достигнувајќи просечна цена од 105.000,06 денари.

Добитници и губитници на денот

Најголеми добитници (по процентуален раст)

1. Стопанска банка АД Скопје (STB) – пораст од 2,48%, достигнувајќи цена од 2.649,61 денари.

2. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – пораст од 0,46%, со последна цена од 28.550,00 денари.

3. Реплек АД Скопје (RPL) – пораст од 0,39%, достигнувајќи цена од 16.300,00 денари.

Најголеми губитници (по процентуален пад)

1. Макстил АД Скопје (STIL) – пад од 2,67%, со последна цена од 146,00 денари.

2. Гранит АД Скопје (GRNT) – пад од 1,60%, со последна цена од 1.850,00 денари.

3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – пад од 0,44%, со последна цена од 105.001,00 денари.

Обврзнички пазар

Тргувањето со обврзници остана стабилно, без значителни промени во цените.

Денешното тргување на 14 март 2025 година покажа стабилност на пазарот, без значителни осцилации на индексите. Стопанска банка АД Скопје беше најголемиот добитник со пораст од 2,48%, додека Макстил АД Скопјезабележа најголем пад од 2,67%.

Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза од страна на Илирика Инвестментс АД Скопје.

Да се изменат Правилата за снабдување со електрична енергија и да се воведе месечно отчитување на броилата, како што е предвидено за останатите категории на приклучоци во Тарифниот систем за дистрибуција или во случај кога броилото не е отчитано, ЕВН да издава фактура од 420 денари со прикажување на 0 kWh потрошена електрична енергија, а откако ќе се изврши реално отчитување, потрошувачот да добие коригирана фактура врз основа на реалната потрошувачка за периодот од претходното до последното отчитување.

Ова го бара Здружението на инженери во претставка до Регулаторната комисија за енергетика во кој тврди дека паушалното одредување на потрошувачката на струја е неправедно и може да ги внесе потрошувачите во повисок блок кој повлекува и повисок износ на сметката.

„Со воведувањето на блок-тарифите на 1 јули 2022 година, Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) изврши измена на Правилата за снабдување со електрична енергија, предвидувајќи квартално наместо годишно отчитување на броилата. Ваквата одлука доведува до неправедно пресметување на сметките, бидејќи паушалното одредување на потрошувачката може да ги внесе корисниците во повисоки ценовни блокови, со што нивните сметки неоправдано се зголемуваат, овозможувајќи дополнителна заработувачка на ЕВН“, се наведува во образложението на барањата.

Здружението на инженери тврди дека паушалното одредување на потрошувачката и внесувањето на корисниците во повисоки ценовни блокови при само ±10% пречекорување на блоковите на годишно ниво може да предизвика значителни разлики во наплатата во однос на реалната потрошувачка

„170 денари за потрошувачи во првиот ценовен блок, 830 денари за потрошувачи во вториот ценовен блок и 8.080 денари за потрошувачи во третиот ценовен блок“ се објаснува во образложението на барањата.

Инженерите велат тоа на годишно ниво ѝ носи приход на ЕВН од 2 милиони евра.

„Во услови кога според пописот, во државата има 598.632 домаќинства, а ЕВН има 915.492 броила и ако 80% од домаќинствата најчесто имаат сметки во рамките на вториот ценовен блок, водејќи се од објавата на ЕВН дека само кај 15% од броилата се врши паушално одредување на потрошувачката, тогаш годишната дополнителна неоправдана заработувачка на ЕВН може да изнесува приближно 2.000.000 евра (износот може да биде многу поголем или помал, но секако е неоправдан)“, се наведува во претставката.

Здружението на инженери, како што велат оттаму, верува дека  на овој начин, ќе се спречат неправедните наплати и ќе се елиминира дополнителната неоправдана заработувачка на ЕВН.