Економија

Граѓаните сè повеќе штедат во денари – заштедите достигнуваат речиси 3,5 милијарди евра

Банките натежнале од пари на фирмите и граѓаните. Ова го покажува најновиот извештај на Народна банка на Македонија за февруари оваа година, објавени на веб страната на таа институција.

На крајот на вториот месец од годинава, во домашните банки се чувале 9,78 милијарди евра пари на граѓаните и на компаниите. Тоа се вкупните депозити на корпоративниот сектор и на населението заклучно со февруари, што покажува дека вкупната депозитна база на нашите банки се доближува до 10 милијарди евра.

А, во однос на еден месец претходно, кај вкупните депозити има раст од 41 милиони евра.

Но, за анализа е многу поинтересна состојбата на штедните влогови, односно депозитите на населението.

Тие говорат дека граѓаните во земјава и натаму преферираат да штедат во банка, бидејќи на нив отпаѓа најголемиот дел од месечниот февруарски раст на вкупните влогови, додека, пак, кај депозитите на компаниите, има дури и благо намалување на сумата во февруари.

На крајот на февруари годинава граѓаните во банка чувале вкупна сума од 6,517 милијарди евра. Оваа бројка се движи со голема брзина, бидејќи не така одамна пишувавме дека граѓанските депозити се доближуваат до психолошката граница од 5 милијарди евра, а сега веќе тие го надминаа вкупниот износ од 6,5 милијари евра. Еден месец, претходно, пак, во јануари, граѓаните во банка чувале вкупно 6,468 милијарди евра. Тоа значи дека само во февруари растот на граѓанските депозити изнесува 49 милиони евра, откако пораст имало и во јануари во однос на крајот од претходната година.

Значи, наспроти акциите, обврзниците, крипто валутите и слични можности за инвестирање, вложувањето пари во банка продолжува да биде еден од најсаканите начини за инвестирање на слободните пари на граѓаните.

А, пари во банките вложуваат и инвестициските фондови, како начин за дисперзија на ризикот наспроти малку „похрабрите“ и понеизвесни инвестиции.

Она што исто така радува, тоа е дека расте вложувањето на домаќинствата во домашната валута. Тие во февруари опасно се доближиле до прагот од 3,5 милијарди евра, или прецизно, биле на ниво од 3,498 милијарди евра. Во однос на јануари растот е за дури 42 милионои евра, што значи дека овој раст на денарските депозити го сочинува клучниот дел од зголемувањето на вкупните „домаќински“ штедни влогови.

Една од причините за многу побрзиот раст на денарското штедење е фактот што кај него се многу поатрактивни каматните стапки, наспроти оние што банките ги исплаќаат на девизните депозити.

Граѓанските заштеди во евра, пак, во јануари веќе го надминале психолошкиот праг од три милијарди евра. Или, ако на крајот на декември лани штедните влогови на домаќинствата во странска валута изнесувале 2,998 милијарди евра, тие во јануари се искачиле на 3,012 милијарди денари, а во февруари дошле до 3,019 милијарди, што е скромен месечен раст од 7 милиони евра.

Извор: faktor.mk

Економија

Најбарани професии во ЕУ – продажба, маркетинг и производство

Според податоците на Евростат за минатата година, најголема незадоволена побарувачка за работна сила во Европската унија имало во професиите поврзани со продажба, маркетинг и производство. Ова укажува на можни тешкотии за работодавачите при регрутирање на персонал во овие сектори.

Според експерименталната статистика, составена делумно преку податоци од онлајн огласи за работа, највисоки стапки на слободни работни места биле забележани кај работници во производство и помошни канцелариски работници, со стапка од 7,3% секое. Следуваат други работници во продажба со 6,1% и уметнички, културни и кулинарски соработници со 6%.

Дополнително, околу 5,8% од непополнетите позиции се однесувале на работници во транспорт и магацини, 5,7% на менаџери за малопродажба и големопродажба, 5,4% на агенти за бизнис и услуги, 5,2% на оператори на постројки и машини и 5% на инженерски професионалци, со исклучок на електротехничките профили.

Евростат истакнува дека иако здравствените работници и наставниците, како и други занимања во јавниот сектор, исто така може да се соочат со тешкотии при регрутирање, тие поретко се рекламираат онлајн, па затоа во податоците се рангирани пониско. Од друга страна, ИТ професиите може да бидат претставени со поголема застапеност во онлајн огласите за работа.

Економија

Хрватска ги менува правилата за странски работници – еве колку дозволи има за Македонците

Хрватска воведува нови услови за вработување на странски државјани со цел подобра контрола, намалување на нелојалната конкуренција и спречување на нелегалните практики. Измените на Законот за странци воведуваат построги здравствени критериуми и барање за познавање на хрватскиот јазик, информира ХРТ.

Граѓанин на трета земја, како Македонија, за прва дозвола за привремен престој ќе мора да приложи потврда за здравствена состојба и статус на вакцинација, кои не смеат да бидат постари од 90 дена. Исто така, познавањето на хрватскиот јазик се смета за основа за интеграција на странските работници, а државниот секретар Иван Видиш посочи дека и покрај кофинансираното учење јазици од Европскиот социјален фонд, интересот кај работниците е слаб.

Хрватска годинава издаде над 11.000 работни дозволи за граѓани од Македонија. Премиерот Андреј Пленковиќ истакна дека во последните две години се создадени 100.000 нови работни места, а бројот на невработени паднал на 81.000, што го покажува ефектот од активната политика за вработување.

Министерот за труд Марин Пилетиќ додаде дека во земјата моментално има околу 140.000 странски работници, а измените на законот ќе го намалат бројот на нови дозволи, додека ќе се зголеми значењето на оние кои веќе се наоѓаат во Хрватска.

Претседателот на GSV, Иван Мишетиќ, посочи дека во наредните пет години ќе бидат потребни над 100.000 работници од странство поради планираниот раст и пензионирањата, бидејќи домашниот пазар не може да го задоволи овој раст.

Економија

Од вечерва нова цена на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,60% во однос на одлуката од 18.12.2025 година.

Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,631%, кај дизелот за 4,633%, кај екстра лесното масло за 3,987% и кај мазутот зголемувањето е за 0,223%. Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,1645%.

Од 20.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:

– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 71,00 (денари/литар);
– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 73,00 (денари/литар);
– Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 64,50 (денари/литар);
– Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар);
– Мазут М-1 НС 32,635 (денари/килограм).

Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 2,00 ден/лит. Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) и на Мазутот М-1 НС не се менуваат.