Балкан

Паднаа жешките шпионки на Путин – Цветка и Цветанка имале многу важна задача

Шпионската мрежа, во која соработувале бугарските државјанки Цветелина Генчева и Цветанка Дончева, била водена од Јан Марсалек, австриски државјанин кој работел во Германија и станал руски шпион. Генчева и Дончева соработувале со шест други бугарски шпиони, кои беа осудени во Велика Британија за заговор за шпионирање за Русија. Овие шпиони вклучуваат познати имиња како Орлин Русев, Катрин Иванова, Иван Стојанов, Тихомир Иванчев, Вања Габерова и Бисер Џамбазова.

Кога овие шест шпиони се појавиле пред Централниот кривичен суд на Англија и Велс, тројца се изјасниле за виновни, додека другите тројца не успеале да ја убедат поротата дека не знаеле дека шпионираат за Русија. Оваа шпионска мрежа била одговорна за следење новинари, кои истражувале руски шпиони, вклучувајќи ги новинарите Роман Доброхотов и Христо Грозев. Според изјави на новинарот Доброхотов, тој верува дека рускиот претседател Владимир Путин наредил на мрежата да ги следи новинарите.

Во своето работење, Генчева ја искористила својата позиција во воздухопловниот сектор за да собира информации за движењата на новинарите и други поединци кои биле цел на мрежата. Мрежата била ангажирана да го следи новинарот Роман Доброхотов, а шпионите од мрежата често патувале заедно со целите и ги набљудувале од близу, дури и следејќи ги на летови и дознавајќи го ПИН-от на мобилните телефони. Генчева била дел од тимот кој бил испратен во Берлин да го шпионира Доброхотов. Таа била во комуникација со други осудени шпиони, вклучувајќи ги Орлин Русев, Бисер Џамбазова и Катрин Иванова, кои ги координирале нивните активности преку дигитални платформи.

Генчева, која не е обвинета за никакво кривично дело, продолжила да се движи слободно низ Бугарија и се претставува како искусен работник во воздухопловниот сектор. Оние кои ја знаат, изјавиле дека не се изненадени од нејзиното вклучување во шпионската мрежа бидејќи нејзината професионална работа ја ставила во близина на луѓе кои можат да бидат интересни за странски разузнавачки служби.

Што се однесува до Дончева, таа била задолжена да фотографира и следи важни цели во Виена, вклучувајќи го и истражувачкиот новинар Христо Грозев.

Претходно, Дончева била вклучена и во антиукраинска пропагандна кампања, каде што ставала налепници на Споменикот на хероите на Црвената армија на плоштадот во Виена. Таа, исто така, имала задача да го надгледува шефот на австриската Генерална дирекција за јавна безбедност, Омар Хајави-Пирчнер, и австриската истражувачка новинарка Ана Талхамер, која пишувала за руски шпиони.

Дончева била уапсена во декември 2024 година и осомничена за шпионажа на штета на Австрија. Таа го признала своето учество во шпионската активност и изјавила дека била измамена од своите нарачатели. Во почетокот, Дончева била убедена дека работи на наводен “студентски проект”, а потоа добила информации дека нејзините нарачатели се службеници на Интерпол. Австриските истражители откриле дека Дончева примала наредби од Марсалек и Орлин Русев, кои ја контролирале нејзината работа.

Во Виена, Дончева го фотографирала работното место на новинарката Талхамер и ја следела од блиску. Талхамер, која работи како уредник во австриското списание “Профил”, за Би-Би-Си изјавила дека сега е свесна дека шпиони ја следеле долго време. Таа додаде дека некои извори и кажале дека во нивните домови било упаднато и дека имаат знаци дека биле следени.

Дончева била забележана од новинарите на Би-Би-Си во Виена, но го сокрила својот идентитет. Би-Би-Си успеала да потврди дека таа е навистина таа. Таа носела иста облека како на социјалните мрежи, а во еден момент влегла во стан, кој бил регистриран на име на Цветанка Дончева. Австриските обвинители побарале нејзино апсење, но судот одлучил дека таа нема да ја напушти земјата бидејќи се интегрирала во австриското општество и се грижи за својата мајка.

Судот исто така оценил дека е малку веројатно да го повтори делото бидејќи сите со кои била во контакт биле уапсени.

Балкан

Илјадници граѓани на протест во Софија – Дали ќе падне владата?

Софија, 10 декември 2025 – Илјадници граѓани денеска се собраа во триаголникот на власта во Софија на протест под мотото „Пеевски и Борисов надвор од власта“. Демонстрантите ја искажаа својата незадоволство со скандирање „Оставка“.

Денот започна со долга парламентарна дебата, која траеше повеќе од четири часа, за гласањето за недоверба на владата поднесено од „Продолжуваме со промената – Демократска Бугарија“. Од дискусиите стана јасно дека четирите партии кои ја поддржуваат владата ќе гласаат против нејзиното соборување.

Протестите се очекува да се прошрат во најмалку 35 градови во Бугарија и во странство. Студентите од Националната академија за театар и филмска уметност (НАТФА) и од Софискиот универзитет блокираа дел од улицата Раковски, додека студентите од Правниот факултет се собраа пред главниот кампус на Универзитетот.

Во главниот град, околу 150 редари во рефлектирачки елеци го следат текот на демонстрациите на повеќе од 40 локации во радиус од 500 метри.

На сцената на протестот, водителот со иронија се обрати до Делјан Пеевски, кој е санкциониран за корупција, посочувајќи на контрадемонстрациите на „ДПС-Нов почеток“ под слоганот „Не на омразата“.

„Сорос нè прати мене и тебе да ги лажеме сите за тоа колку е лошо тоа што го гледаме секоја вечер… Дали знаеме што правиме тука? Вчера видовме луѓе на други протести кои веројатно не беа многу сигурни што прават таму“, рече тој пред присутните.

Балкан

Уапсен осомничениот за двојното убиство во Никшиќ

Полициски службеници од Регионалниот безбедносен центар „Југ“ и Одделот за безбедност Бар, во соработка со Секторот за гранична полиција, ја лоцираа и уапсија лицето осомничено за двојното убиство во Никшиќ, соопшти полицијата.

Осомничениот, Лазар Вулевиќ, беше пронајден во изолиран објект во Бар со помош на полициско куче и приведен во краток рок. Тој ќе биде предаден на Вишото државно обвинителство во Подгорица за понатамошна постапка со кривична пријава во законскиот рок.

Балкан

Србија на тест: Дали реформите ќе ја отворат вратата кон ЕУ?

Преговорите за пристапување на Србија кон Европската Унија, започнати во 2014 година, се многу бавни. Годините минуваат, ветувањата остануваат неисполнети, а виталните реформи се. На Европската Унија ѝ е преку глава, па сега со зголемен притисок бара од Белград конечно да докаже вистинска посветеност.

Пораката беше јасна како ден: „Очекуваме Србија да покаже посветеност, со дела како и со зборови“, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, за време на нејзината посета на Белград на 15 октомври.

Овој остар тон беше дел од нејзината турнеја низ Западен Балкан, наменета за инспекција на напредокот на земјите кандидати. Истиот ден, Фон дер Лајен му испрати отворена покана на српскиот претседател, Александар Вучиќ, да допатува во Брисел еден месец подоцна, за заедно да направат „биланс“.

Долгоочекуваната средба била дискретно одложена. Причината била наводно дека Србија немала значаен напредок што би го претставила пред европските лидери.

Сепак, конечно има термин: во вторникот (9.12) беше потврдено дека претседателот Вучиќ денес патува за Брисел на средба со врвот на ЕУ – Урсула фон дер Лајен од Европската комисија и Антонио Кошта од Европскиот совет.

ЕУ не само што е уморна од чекање, туку има и јасно дефинирани барања.

Немања Тодоровиќ Стиплија, главен уредник на порталот European Western Balkans, истакнува дека Европската комисија и Европскиот совет го сведоа напредокот на Србија на три клучни теста: подобрување на медиумската слобода, обезбедување слободни и фер избори и целосно усогласување на надворешната политика на Србија со онаа на ЕУ.

Дополнително, портпарол на Европската Комисијата потврди дека ова не е сѐ. Од Србија се бара да вложи повеќе напор и да направи компромиси за да го унапреди нормализирањето на односите со Косово и да се справи со дезинформации и странска манипулација со информации.

На крај, Брисел јасно бара стратешка гаранција од Белград:

„Србија треба да ги засили своите напори кон постабилно и повисоко усогласување и да нè увери во нејзината стратешка насока, вклучително и преку усогласување со рестриктивните мерки на ЕУ донесени поради агресивната војна на Русија против Украина.“

Вучиќ во Брисел нема да има лесна средба. Времето за зборови е завршено – сега на маса се бараат дела.

Остатокот од веста може да го прочитате на: Може ли Србија да покаже на ЕУ дека е сериозна за реформите? – DW – 10.12.2025