Владата официјално го објави првиот годишен енергетски инвестициски план, отворајќи ја вратата за историски инвестиции кои ќе го трансформираат електроенергетскиот систем на земјата. Во фокусот се батериските складишта за електрична енергија – клучниот елемент за стабилизација на мрежата која е под сѐ поголем притисок од експлозијата на фотонапонски централи.

Складирањето на вишокот енергија од обновливите извори веќе не е луксуз, туку итна неопходност за енергетската транзиција. Но, очигледно е дека ова е и нова златна можност за профит, судејќи според амбициозните планови на инвеститорите.

Интересот ги надмина сите очекувања. Министерството за енергетика примило вкупно 37 иницијативи за изградба на изолирани складишта. Вкупната инсталирана моќност достигнува импресивни 675,624 MW, со капацитет за складирање од неверојатни 1863,896 MWh! Овие проекти, одобрени од МЕПСО и ЕВН Електродистрибуција, се чекор кон поефикасен, посигурен и независен електроенергетски систем.

Иако локациите на овие стратешки објекти сѐ уште остануваат под превез на тајност, имињата на инвеститорите се веќе познати – и многу од нив се новоосновани фирми, желни да го заграбат своето парче од енергетскиот колач.

На чело на листата, со најголеми амбиции, се издвојуваат новооснована фирма (2024) од хрватската IE-Energy, БЕСС Проект, која планира колосално складиште од 90 мегавати, со 61,66 MW влегува бизнисменот Ајри Шеј, сопственик на Тесса Груп и најавувач на гасна централа таму, Дабур 1, Пробат Енергија (на Александар Влахо), Бат Инженеринг (на Даниел Поповски) и ОСМ Солар (на бугарската „Реналфа“), кои најавуваат складишта од по 50 мегавати. „Реналфа“ е веќе позната во земјава како косопственик на големата фотонапонска централа во Осломеј.

Изгледа дека градежните магнати одлучија да ги прошират своите бизниси и во енергетскиот сектор. Виенто Енергетико и Биг Сториџ, во сопственост на Бранко Георгиевски, сопственик на градежната компанија „Биси“, најавуваат по 40 мегавати и Биг Енерџи Солутионс со истата моќност (40 MW), пријавена и на име на сопругата на Ивица Георгиевски, исто така од „Биси“.

Покрај нив, уште еден поединец, Мартин Кочков, пријавил инсталација од 40 мегавати, а зад него следи Б&Х Солар Енерџи на Украинецот Јевген Јаременко.

Општоприфатената инвестиција за 1 мегават батериски систем се движи од 180.000 до 550.000 евра, а цената драстично зависи од тоа колку долго батеријата може да ја задржи електричната енергија.

Со вишокот енергија од соларните централи кој создава дебаланс и проблеми во мрежата, складирањето е неизоставен чекор кон флексибилност и сигурност. За инвеститорите, ова е најава за нов, профитабилен бран на инвестиции.

Политиките на Владата во областа на авиосообраќајот веќе даваат мерливи резултати, при што Скопје се позиционира како апсолутен лидер во регионот за првиот квартал од 2026 година, истакна вицепремиерот и министер за транспорт и врски, Александар Николоски.

Според официјалните податоци, во периодот јануари–март 2026 година, скопскиот аеродром нуди дополнителни 316.528 седишта во споредба со истиот квартал од 2025 година, што претставува значаен раст на авиокапацитетите и зголемена поврзаност на државата со европските и светските дестинации.

Николоски нагласи дека овој раст е резултат на стратешките мерки за привлекување нови авиокомпании, отворање нови линии и зајакнување на конкурентноста на македонските аеродроми, со директен позитивен ефект врз туризмот, бизнисот и економскиот развој на државата.

Македонија заедно со Србија и Молдавија бележат најголем реформски моментум, регистрира Енергетската заедница за сработеното во 2025 година кога енергетиката е во прашање.

Во најновиот Годишен извештај на Енергетска заедница во кој се мониторира имплементацијата на реформите во земјите членки се нотира дека „Северна Македонија и Србија докажаа дека може да се постигне ефикасно спроведување на законодавството на Европската унија за интеграција на пазарите на електрична енергија, како и координативно работење и управување со системите во насока на обезбедување на сигурност во снабдувањето и ова е поткрепено со нивниот видлив напредок во реформите на пазарот на електрична енергија“, соопштија денеска од Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ).

Во делот посветен на (РКЕ) од Виена ја потенцирале проактивноста на регулаторот во спроведување на Законот за енергетика и мониторинг врз усогласеноста со раздвојувањето.

– Во извештајот е нотирано спроведувањето на законски утврдените надлежности во поглед на мониторинг на раздвојувањето и регулаторно делување преку одобрување тарифи за пренос и дистрибуција, годишни планови за одржување за МЕПСО, ОПС и дистрибутивните компании, како и Развојниот план за период од пет години за ОДС. Мрежните правила за дистрибуција на гас се усвоени – појаснуваат од РКЕ.

Посебен дел во Годишниот извештај е посветен за законодавството и правилата кои значат јакнење на отпорноста и менаџирањето на сајбер ризиците.

– Правила за Сајбер безбедност, усвоени од РКЕ се спроведуваат од јуни 2023 година. РКЕ одобри инвестиции за претпријатија за да се започне спроведувањето на ISO 27001 стандард – се наведува во извештајот каде било регистрирано и формирањето на Националниот совет за дигитална трансформација, како и усвојување на Законот за безбедност на мрежни и информациски системи.

Енергетската заедница оценува дека практичното спроведување на мрежните правила, транспарентното доделување на капацитети и транспонирањето на новите регулаторни рамки – се најголемите предизвици за земјите членки на Енергетската заедница но и за Европска Унија воопшто. Сепак, велат од РКЕ, спроведувањето на мрежните правила на цела територија на ЕУ до август 2026 година се очекува да биде силен поттик за интеграција на регионалните пазари.