Економија
МФ: Водиме кредибилни и конзистентни макроекономски политики, потврден кредитниот рејтинг ББ+ со стабилен изглед од „Фич“
Македонија води кредибилни и конзистентни макроекономски политики поддржани преку долгогодишната политика на фиксен девизен курс, подобрите показатели за управуање во споредба со други земји со слични економски перформанси, како и посветеноста на реформи во рамки на процесот на пристапување во ЕУ. Ова го констатира кредитната агенција „Фич“ во последниот извештај со кој земјата го задржа и кредитниот рејтинг ББ+ со стабилен изглед.
Агенцијата нотира дека во 2024 година реалниот раст на БДП достигна 2,8% и покрај надворешните потешкотии и дека е над проекциите заради силната јавна потрошувачка и инвестициите. Фич очекува растот на економијата во 2026 година да достигне 4% како резултат на реализација на инвестициите на коридорот 8 и 10д. Посочуваат во извештајот дека инвестициите остануваат силни, но дека слабиот раст на продуктивноста и неповолните демографски движења претставуваат ограничувачки фактори на растот на среден рок. Нотираат дека се забележани силни приливи на странски директни инвестиции. Странските нето директни инвестиции, како што наведуваат, се највисоки во последните 17 години и се искачија на 7,1% од БДП во 2024 година како резултат на високи инвестиции во слободните економски зони. Невработеноста според „Фич“, останува структурно висока поради недостаток на вештини и нерамномерен регионален економски развој. Растот на платите е силен и во периодот 2022-2024 година изнесува во просек 13% годишно и немаше негативен ефект врз конкурентноста.
Во извештајот „Фич“ наведува дека во 2024 година е остварен буџетски дефицит од 4,6% што е помалку од ревидираниот со Ребалансот на ниво од 4,9%, како резултат на повисоките приходи и недоволнотото извршување на капиталните расходи. Во 2025 година „Фич“ не очекува промени кај буџетскиот дефицит заради проектираниот повисок износ на капитални расходи и нормализирање на расходите за пензиите и социјалните фондови. Позитивно влијание врз приходната страна очекува од воспоставувањето на е-фактурата. Агенцијата смета дека грантовите од Планот за раст на Западен Балкан ќе придонесат за намалување на дефицитот на 4% до 2026 година. Долгот според „Фич“ на среден рок ќе надмине ниво од 58% од БДП.
Инфлацијата во 2024 година просечно е на ниво од 4,2% и според „Фич“ главни двигатели се силниот раст на платите, зголемената домашна побарувачка, заедно со силниот кредитен раст на приватниот сектор.
Кредитниот рејтинг се изготвува врз основа на анализи на политиките што ги спроведува земјата. Тој го покажува степенот на ризик од инвестирање и е еден од клучните индикатори коишто потенцијалните инвеститори ги земаат предвид при носењето на нивните одлуки.
Кредитен рејтинг за земјата изготвуваат кредитните агенции „Фич“ и Стандард и пурс“, два пати во годината.
Согласно законот пензионерите ќе добијат пензии на првиот работен ден следниот месец, па така февруарската пензија согласно законот би била достапна на 3 март.
Сепак некои општоодговорни македонски банки пензиите ги исплаќаат предвреме.
Исто така од април, мартовската пензија се очекува да биде повисока линеарно за сите пензионери за уште 2.500 денари. За сето ова наскоро ќе одлучи Собранието, откако ќе бидат донесени измените.
Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) повторно разгледува можност за воведување дополнителни часови со евтина тарифа за електрична енергија. Овој процес беше одложен минатата година поради нестабилните цени на берзите, но сега се прават нови анализи за тоа дали и кога може да се прошири периодот на поевтина струја.
Претседателот на РКЕ, Марко Бислимовски, објаснува дека во текот на денот, од 10 до 16 или 17 часот, цената на струјата на берзите е два до три пати пониска од ноќната цена, која достигнува пик во периодот од 19 часот до полноќ.
„Постои можност во текот на денот да се зголеми бројот на часови со евтина тарифа, но за сметка на намалување на евтината тарифа од 22 до 24 часот. Знаеме дека потрошувачите имаат стекнати навики, па затоа ги правиме овие анализи. Во септември ќе имаме појасна слика како ќе постапиме“, изјави Бислимовски.
Дополнително, од РКЕ најавуваат нов начин на читање на броилата, со што ќе се елиминираат паушалните сметки. Броилата ќе се читаат еднаш месечно, а во наредните две до три години сите броила ќе имаат можност за далечинско отчитување.
Минатогодишниот обид за проширување на евтината тарифа пропадна откако цените на струјата надминаа 100 евра за мегават-час. Иако Европската енергетска заедница посочи дека високиот распон на цените се должи на слабата енергетска поврзаност во регионот, РКЕ не се согласи со оваа оценка.
Во моментов, цената на струјата на берзата ХУПЕКС се движи околу 100 евра за мегават-час, а конечната одлука за евтината тарифа ќе се знае наесен.
Скопје, 28 март 2025 година – Македонската берза го заврши тргувањето за периодот од 24 март до 28 март 2025 година со вкупен промет од 93.083.683 денари.
Динамика на тргување и пазарни движења
Во текот на неделата беа реализирани 314 трансакции, сите на официјалниот пазар, кој бележи целосен обем на тргување во износ од 93.083.683 денари.
Најголем дел од прометот доаѓа од суперкотирачките и берзански котирачки компании, со умерена активност кај останатите котации.
1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет од 33.124.470 денари, со последна цена на акцијата од 29.498 денари.
2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет од 12.426.791 денари, со последна цена на акцијата од 27.500 денари.
3. Стопанска банка Битола (SBB) – промет од 8.052.875 денари, со последна цена од 3.300 денари.
Најголеми добитници на неделата
1. ТТК Банка АД Скопје (TTK) – пораст од 5.11%, со последна цена од 1.997 денари.
2. НЛБ Банка АД Скопје (TNB) – пораст од 1.72%, со последна цена од 59.100 денари.
3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – пораст од 0.86%, со последна цена од 106.000 денари.
Најголеми губитници на неделата
1. Алкалоид АД Скопје (ALK) – пад од 2.65%, со последна цена од 27.500 денари.
2. Гранит АД Скопје (GRNT) – пад од 1.59%, со последна цена од 1.860 денари.
3. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – пад од 1.01%, со последна цена од 29.498 денари.
Во овој период не се забележани блок трансакции, а целиот промет е резултат на класични пазарни трансакции на официјалниот пазар.
Неделата 24.03.2025 – 28.03.2025 беше динамична, со значаен промет и тргување кај повеќе високоликвидни хартии од вредност. ТТК Банка АД Скопје и НЛБ Банка АД Скопје беа најголемите добитници, додека Гранит и Алкалоид забележаа пад во својата пазарна вредност.
Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза, а е изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје.
-
Магазин1 day agoБарбара Бобак поради пиротехника ја прекина песната, веднаш реагирала: „Изгасете го ова“
-
Македонија7 days ago„А мене со вас ме нема“: Ќе се наежите од снимката на која е Панчо
-
Црна Хроника5 days agoЌерката на газдата на ,,Дискотеката на смртта” ја подигнала лажната лиценца, уапсена е и сопругата
-
Македонија4 days agoВО АПРИЛ СНЕГ ДО КОЛЕНА? Македонија пред нов студен бран
-
Република6 days agoНеофицијално: Пукање во Прилеп, има и ранети
-
Црна Хроника2 days agoГазда тепан за изнудени 400 евра месечно – барале да им плаќа за “обезбедување” на објектот!
-
Република6 days agoНајава за прекин на струја во Тетово на 25 март
-
Црна Хроника2 days agoСлучајот од Радовиш добива пресврт: Втора жена (жртва) сведочи против насилникот!