Клаус Шваб, основач и долгогодишно лице на Светскиот економски форум (СЕФ), се повлече од функцијата претседател и член на Управниот одбор, објави организацијата со седиште во Женева.
„По неодамнешното соопштение и кога навлегувам во мојата 88-ма година, решив да се повлечам од функцијата претседател и член на Управниот одбор“, рече Шваб во пораката до одборот.
Неговото заминување го означува крајот на една ера за Форумот, кој го основа пред 55 години како платформа за глобална јавно-приватна соработка. Оттогаш, тој остана клучна фигура во СЕФ.
На вонредниот состанок одржан во неделата, Одборот на директори ја прифати неговата оставка и едногласно го назначи потпретседателот Питер Брабек-Летмат за вршител на должноста претседател. Формиран е и комитет за избор на нов лидер кој ќе го води Форумот во следната фаза.
Одборот го призна Шваб за неговите „извонредни достигнувања“ и го нарече архитект на најважната светска платформа за дијалог и напредок. „Ја изразуваме нашата длабока благодарност за неговото 55-годишно неуморно лидерство на чело на Форумот“, се вели во соопштението.
СЕФ е најпознат по својот годишен состанок во Давос, кој ги собира лидерите од владата, бизнисот, академската заедница и граѓанското општество од целиот свет, вклучително и Индија.
Сегашните членови на Одборот на директори се претседателот на Reliance Industries, Мукеш Амбани, претседателот на Светска банка Аџеј Банга, извршниот директор на ММФ Кристалина Георгиева, претседателката на ЕЦБ Кристин Лагард, директорката на СТО Нгози Оконџо-Ивеала и претседателот на Сингапур Тарман Шанмугаратнам.
Форумот рече дека неговата мисија останува важна: „Во време на брзи промени, потребата за инклузивен дијалог никогаш не била поголема“.
Кој е Клаус Шваб?
Роден на 30 март 1938 година во Равенсбург, Германија, Клаус Шваб е германски економист, инженер и академик, најпознат како основач на Светскиот економски форум, кој го основал во 1971 година под името Европски форум за менаџмент.
Под негово водство, СЕФ стана водечка меѓународна организација за јавно-приватна соработка, со мисија „да ја подобри состојбата во светот“.
Заедно со неговата сопруга Хилде, Шваб ја основал и Шваб фондацијата за социјално претприемништво во 1998 година, а во 2004 година, користејќи ја наградата Ден Дејвид, го основал Форумот за млади глобални лидери (YGL). Во 2011 година, тој исто така ја лансираше заедницата Global Shapers, која денес има над 450 локални центри ширум светот.
Шваб има повеќе академски дипломи, вклучувајќи докторати по инженерство и економија, како и магистер по јавна администрација од Харвард. Повеќе од 30 години беше професор по деловна политика на Универзитетот во Женева.
Тој е познат како пионер на концептите на капитализам на засегнати страни, пристапи на повеќе засегнати страни, јавно-приватно партнерство и Четвртата индустриска револуција, за која пишуваше во неговата позната книга од 2016 година.
Има добиено повеќе од десет почесни докторати и бројни државни одликувања од Германија, Франција, Јапонија, Велика Британија и Кина. Меѓу наградите се наградата Гугенхајм за хуманитарна работа, наградата Ден Дејвид и наградата за глобална економија. Своето последно признание го доби во 2024 година – Наградата за животно дело од Конфедерацијата на индиската индустрија (CII).
Трамп воведе „златна виза“: Американски престој за 1 милион долари
Претседателот на САД, Доналд Трамп, денеска предизвика вистинска сензација објавувајќи го воведувањето на таканаречената „Златна картичка на Трамп“ – револуционерна програма за имиграција која ветува брз пат до американско државјанство за најбогатите странци.
„Златната картичка на владата на Соединетите американски држави на Трамп пристигна денес. Директен пат до државјанство за сите квалификувани и проверени лица. Нашите одлични американски компании конечно можат да го задржат својот непроценлив талент. Страницата ќе биде објавена за 30 минути! trumpcard.gov“, изјави американскиот претседател на неговата омилена платформа, Truth Social.
Официјалната веб-страница веднаш ги шокираше потенцијалните апликанти со високата цена: „Со надомест за обработка и, по верификација од страна на Министерството за внатрешна безбедност (DHS), исплата од 1 милион долари, ќе имате право да останете во САД за рекордно време преку програмата „Златна картичка на Трамп“.
Оваа виза е наменета за елитата која може да обезбеди „значајна корист“ за САД. Процесот на аплицирање е забрзан, но не е евтин: неповратна такса од 15.000 долари се плаќа на DHS, а милионската донација се бара дури по завршување на безбедносната проверка – како доказ за „значајна корист“.
Трамповата администрација нуди уште поексклузивна опција: Платинумската картичка на Трамп. Оваа програма е резервирана за ултра-богатите странци и нуди највисоко ниво на пристап – како што го нарекуваат американските власти.
„Аплицирајте сега и обезбедете го вашето место на листата на чекање за Трамп Платинум картичката,“ стои на веб-страницата. Со надомест за обработка и придонес од неверојатни 5 милиони долари, апликантот добива можност да престојува во САД до 270 дена годишно без да плаќа американски даноци за својот приход остварен надвор од САД.
Не се заборавени ниту компаниите. „Златната корпоративна картичка на Трамп“ е наменета за корпоративно спонзорирање на вработени. Почетната такса е 15.000 долари по вработен (неповратна).
Шокантни 2 милиони долари по вработен по безбедносната проверка, докажувајќи дека тие ќе „донесат значителна корист“.
Корпоративниот спонзор може да ја пренесе картичката на друг вработен доколку првичниот си замине, притоа плаќајќи само годишна такса за одржување од 1 процент и такса за пренос од 5 проценти (вклучувајќи нова безбедносна проверка).
Трамп уште во февруари најави дека оваа програма е замислена како „нешто како зелена карта, но на повисоко ниво на софистицираност“. Но најголемата контроверза ја предизвика изјавата во која сугерираше дека дури и некои руски олигарси – многу од нив под американски санкции – би можеле да се квалификуваат.
„Познавам некои руски олигарси кои се многу добри луѓе“, изјави тој, одговарајќи на новинарско прашање со едноставно: „Можно е“.
Овие „златни билети“ ја заменуваат контроверзната програма EB-5, која им даваше постојан престој на странските инвеститори. Американскиот министер за трговија, Хауард Лутник, претходно ја нарече EB-5 „евтин начин за добивање зелена карта“ и програма отворена за злоупотреба. Се чини дека Трамп има намера да ја подигне цената на американскиот сон.
Geely Cityray изложен во East Gate Mall со ексклузивна празнична цена
Geely Македонија со задоволство објавува дека најновиот SUV модел Geely Cityray е изложен во East Gate Mall, каде што сите посетители ќе имаат можност одблизу да го запознаат неговиот модерен дизајн, врвна технологија и импресивни перформанси. Возилото ќе биде изложено до 5 јануари 2026 година.
Во духот на празничната сезона, Geely нуди ексклузивна празнична акциска цена од 27.990 евра, достапна за сите резервации направени до 31 декември 2025 година.
Geely Cityray е симбол на елеганција и моќ, создаден за оние што бараат совршен баланс меѓу стил, комфор и сигурност. Некои од највпечатливите карактеристики на моделот вклучуваат:
174 коњски сили
7-степен автоматски менувач
Кожен пакет со греjачи
Панорамски сончев кров
Четири камери со 360° поглед
18-инчни алуминиумски фелни
Спорт пакет со четири издувни цевки
Сите заинтересирани можат да го посетат East Gate Mall и да се уверат зошто Geely Cityray станува еден од најпосакуваните SUV модели во својата класа. Повеќе информации и закажување на тест возење можат да се добијат на 076 339 014.
Сребро во својата златна доба: Историски скок и стесната глобална понуда
Среброто, метал што со децении стоеше во тивка конкуренција со златото, деновиве ја бележи својата најсилна фаза досега. Цената првпат ја надмина психолошката бариера од 60 долари за унца, фјучерсите се искачија до околу 60,4 долари, а „спот“ вредноста скокна за повеќе од 3% во еден ден. Истовремено, најголемиот ETF посветен на сребро, од почетокот на годината има раст над 100%, што е двојно зголемување на вредноста за само една година.
Овој наплив не е изолиран феномен, туку резултат на преплет на монетарни очекувања, инвеститорски настројби и силни индустриски трендови. Пазарите веќе калкулираат дека Федералните резерви ќе продолжат со попуштање на каматната политика, што ја намалува привлечноста на „сигурните“ инструменти и ги насочува инвеститорите кон благородни метали. Дополнителен поттик дава и слабеењето на доларот, кое автоматски ги прави металите поевтини за глобалните купувачи.
Но најголемата промена се случува во индустрискиот сектор. Среброто стана основен материјал за соларни технологии, електрични возила, батериски системи, телекомуникациска инфраструктура, сервери за вештачка интелигенција и напредни чипови. Побарувачката од овие индустрии расте со темпо што рударството не успева да го следи, поради што светот веќе пет години по ред се соочува со дефицит: се троши повеќе сребро отколку што се произведува.
Дополнителен притисок создаваат и опаѓачките глобални резерви. Стратешките залихи во големите магацини постојано се намалуваат, дел од металот мигрира кон ETF-фондови и кај индивидуални инвеститори, а понудата станува сè поограничена. Ова го зацврстува ставот дека среброто веќе не може да се третира како „евтина алтернатива“ на златото, туку како клучна суровина за енергетската и технолошката иднина.
Сепак, високиот сјај носи и ризици. Пазарот на сребро традиционално е многу поосетлив и поволатилен од оној на златото. Ако Федералните резерви испратат посилен сигнал за повисоки или постабилни камати, цената може брзо да се врати кон средината на 50-доларната зона. Но ако продолжи комбинацијата од индустриски дефицит и технолошки раст, сегашниот рекорд би можел да биде само почеток, а не врв.
Затоа, за инвеститорите прашањето останува исто, а одговорот станува уште потежок: дали ова е само краткотраен спекулативен бран, или почеток на подолг циклус во кој среброто конечно ќе ја достигне вистинската цена што ја заслужува во ерата на зелена енергија и вештачка интелигенција?