Македонија

Ова откритие може да ја промени историјата: Изгубената престолнина на античко кралство во сегашните граници на Македонија

Археолозите во Македонија открија остатоци од древен град кај селото Црнобуки, за кој новите докази покажуваат дека е многу постар и поважен отколку што се претпоставувало досега. Локалитетот Градиште, претходно сметан за македонска воена станица од III век п.н.е. во времето на кралот Филип V, сега се покажува како развиен урбан центар кој можеби датира уште од бронзеното доба (околу 3300–1200 п.н.е.).

Истражувачки тим составен од Националниот институт и музеј – Битола и Калифорнискиот политехнички универзитет Хумболт (Cal Poly Humboldt) користел современи технологии, меѓу кои георадар и LiDAR, за да открие траги од град со богата култура и трговија. Најдени се камени секири, фрагменти од керамика, алатки за текстил, па дури и глинена влезница за театар, што укажува на високоразвиено општество.

Во 2023 година, пронајдена е монета од периодот 325–323 п.н.е., односно додека Александар Велики сè уште бил жив. Ова откритие го поместува времето на најголема активност на локалитетот дури еден век наназад, пред владеењето на Филип V. Карбонската анализа на органски материјали (јаглен, коски) го датира локалитетот од околу 360 п.н.е. до 670 година од нашата ера.

„Ова е откритие што се случува еднаш во животот,“ вели Ник Анџелоф, професор по антропологија и археолог од Cal Poly Humboldt. Тој додава дека градот се наоѓал на клучна локација на трговските патишта кон Константинопол и е можно дури и личности како Октавијан и Агрипа да поминале низ овој град на патот кон битката кај Акциум против Клеопатра и Марко Антониј.

Анџелоф и неговиот тим веруваат дека ова можеби е древниот град Линк, престолнината на кралството Линкестида, автономна македонска држава покорена од Филип II, таткото на Александар. Градот се поврзува и со кралицата Евридика I, бабата на Александар Велики, која имала значајна улога во формирањето на македонската држава.

Археологот Енџин Насух од битолскиот музеј истакна дека истражувањата допрва почнуваат: „Ова е како голем мозаик. Нашите сегашни наоди се само неколку камчиња, но со секое истражување, мозаикот добива појасна слика.“

Иако локалитетот бил спомнат уште во 1966 година, вистинските истражувања започнале дури неодамна. Благодарение на поддршката од Колеџот за уметности, хуманистички и општествени науки при Cal Poly Humboldt, се откриени детали за град со акропола од седум акри, можен македонски театар и работилница за текстил.

Ова откритие може радикално да ја смени перцепцијата за раниот развој на македонската држава и нејзиното влијание врз културниот и политичкиот пејзаж на Балканот и пошироко.

Македонија

Стабилно време со магла до понеделник, дожд од вторник

До понеделник се очекува стабилно и претежно тивко време низ земјава, со појава на магла во утринските часови и зголемена облачност на некои места.

Утре, 18 декември, времето ќе биде променливо облачно со сончеви периоди, додека претпладне на одредени места ќе се појави магла. Ветарот ќе биде слаб и променлив.

Во Скопје се очекува слично време, со претежно тивко време и појава на магла во котлинските делови претпладне.

Стабилното време ќе се задржи до понеделник, а од вторник се најавуваат локални врнежи од дожд.

Македонија

Над 40 државни институции преминаа на електронско управување со документи

Повеќе од 40 институции во државата веќе го користат националниот Документ менаџмент систем (ДМС), што овозможува побрзи и поефикасни услуги за граѓаните, соопшти министерот за дигитална трансформација Стефан Андоновски во изјава за медиумите.

Според него, поврзувањето на институциите и општините преку единствен дигитален систем претставува суштинска реформа во функционирањето на државната администрација, со фокус на поедноставени и подостапни јавни услуги.

Андоновски информираше дека за само четири месеци е двојно зголемен бројот на институции кои користат електронска архива и електронски систем за управување со документи. Дополнително, преку државната платформа за интероперабилност, само во ноември биле реализирани 2,6 милиони трансакции, што претставува значителен раст во однос на просекот во текот на 2024 година.

Министерот посочи и дека за 20 проценти е зголемен бројот на институции и компании приклучени на платформата за интероперабилност, што директно придонесува за намалување на административните процедури и потребата граѓаните да доставуваат документи од една до друга институција.

„Овие резултати значат помалку хартија, помалку чекање и помалку простор за корупција. Дигиталната трансформација не ја третираме како ИТ-проект, туку како реформа во корист на граѓаните, со јасни и фер процедури“, истакна Андоновски.

Тој додаде дека целта е институциите да функционираат брзо, разбирливо и еднакво за сите, а Министерството за дигитална трансформација останува посветено принципот „граѓаните на прво место“ да стане стандард во работењето на државата преку конкретни и мерливи резултати.

Македонија

Собранието ги усвои клучните закони за проектот „Безбеден град“

Собранието во рамки на попладневниот дел на 76. седница без расправа ги донесе измените и дополнувањата на повеќе закони кои се дел од пакетот потребен за целосно функционирање на системот „Безбеден град“. Со 65 гласа „за“ и ниту еден „против“ или „воздржан“, пратениците усвоија измени на Законот за извршување на санкциите, Законот за полиција, Законот за возила и Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата, сите по скратена постапка.

Пратеникот Бојан Стојановски од ВМРО-ДПМНЕ истакна дека законот е дел од шесте законски измени кои обезбедуваат имплементација на еден од најзначајните проекти во историјата на Македонија, кој започна пред неколку недели и практично ќе стартува од 1 февруари.

Законот за прекршоци, исто така дел од пакетот, воведува посебна постапка за прекршоци констатирани со технички средства и уреди за снимање, вклучително електронска достава преку текстуални пораки или е-пошта, 50% намалување на глобата при доброволно плаќање во рок од осум дена, како и автоматско суспендирање на возачката дозвола по акумулирање на три забрани во четири години. Пратеничката Моника Трајанова од ВМРО-ДПМНЕ објасни дека измените ќе го зголемат ефектот на превенцијата, ќе намалат административни трошоци и ќе ја зголемат ефикасноста на постапките.

Стојановски додаде дека законите овозможуваат одземање на возило на несовесни возачи, како и подобрување на процесот на издавање возачки дозволи, со зголемена транспарентност и контрола врз членовите на комисијата која ги доделува дозволите.

Во рамки на истата седница, пратениците го усвоија и Законот за концесии и јавно-приватно партнерство, исто така по скратена постапка, со што се овозможува поефикасно реализирање на инфраструктурни и други јавни проекти.