Поранешниот командант на вооружените сили на Украина и сегашен амбасадор во Велика Британија, Валериј Залужни, презентираше еден од најреалните ставови за моменталната позиција на Украина од почетокот на конфликтот.Во говорот на безбедносниот форум „Извоз на безбедност: украинското технолошко оружје во светот“, Залужни го означи моментот за неопходна стратешка промена: напуштање на идејата за целосно враќање на територијалниот интегритет од 1991 година.Залужни нагласи дека повеќе не е време да се верува во чуда, ниту во симболичниот „бел лебед“ што ќе донесе мир, ќе ги врати Крим и Донбас и ќе ги направи сите среќни. Наместо тоа, тој повика на фундаментална промена во размислувањето и планирањето.Како што објасни тој, од крајот на 2023 година, Русија влезе во војна на исцрпување, користејќи ја својата огромна демографска и економска предност, додека Украина влезе во сериозна криза во двата домени.Со опаѓање на стапката на наталитет, милиони раселени граѓани и економија под постојан притисок, способноста на Украина да води војна во традиционален формат слабее. Токму затоа Залужни верува дека Украина мора итно да инвестира во технолошка супериорност – не како луксуз, туку како единствен начин за преживување.Беспилотните летала, вештачката интелигенција, електронското војување и брзиот развој на домашното производство на паметно оружје стануваат столбови на новата воена доктрина. Според неговите зборови, ова не е крај на борбата за суверенитет, туку редефинирање на таа борба во согласност со реалните околности.Интересно е што пораката на Залужни се совпаѓа со сè почестите изјави на претседателот Володимир Зеленски, кој исто така признава дека Украина во моментов нема капацитет воено да ги врати сите изгубени територии.Посебното прашање за Крим, кое е длабоко вкоренето во јавниот дискурс, почнува сè почесто да се споменува во контекст на можни дипломатски решенија – но не од слабост, туку во обид да се избегнат нови масовни загуби.Залужни тврди дека ова не претставува предавање, туку обид да се спаси суштината на украинската држава. Во свет каде што воената моќ повеќе не зависи само од човечка сила и оклопни бригади, туку од алгоритми, сензори и прецизни напади, инсистирањето на враќање на историските граници може да се покаже како стратегија што води до уште поголеми жртви.Наместо тоа, како што истакнува Залужни, Украина треба да се фокусира на долгорочен опстанок, паметно користење на ресурсите и меѓународна соработка во областа на одбранбените технологии.Пораката на оваа изјава е јасна – време е Украина да престане да води војна од минатото. Границите од 1991 година можеби беа идеал, но денес тие се закана што може да ја истроши нацијата до точка на колапс.Ако сака да преживее и да задржи каков било суверенитет, Украина мора да ги редефинира своите цели и тактики, не заборавајќи ги идеалите, туку прилагодувајќи ги на реалноста.Токму во промената на парадигмата и паралелната реалност во која живеат на Запад, што сега ја претстави Залужни, можеби постои шанса Украина не само да преживее, туку и да преживее како земја. Овој конфликт продолжува да ја обликува Европа и целиот свет – а реализмот, како што е пренесен преку генералите, станува нова основа на стратегијата. Според него, оваа визија, иако разбирлива од морална и историска гледна точка, денес претставува „бескорисна фантазија“, сè додека Русија има способност да води офанзивна војна.
