Вашингтон – Американскиот претседател Доналд Трамп објави дека наредува „целосна и сеопфатна“ блокада на сите санкционирани нафтени танкери што пловат кон или од Венецуела, откако владата на претседателот Николас Мадуро ја означи како странска терористичка организација. Во објавата на социјалната мрежа Truth Social, Трамп го оправда чекорот со обвинувања за кражба на американски средства, шверц со дрога, трговија со луѓе и тероризам.

„Венецуела е целосно опкружена со најголемата армада некогаш собрана во Јужна Америка. Сè додека не ги вратат нашите средства, блокадата ќе остане“, напиша Трамп. Тој додаде дека американските ресурси украдени од венецуелската нафта мора да се вратат во Соединетите Држави и дека Америка нема да дозволи да биде ограбена или загрозена од криминалци и терористи.

Одлуката следува една недела по запленувањето на нафтен танкер покрај брегот на Венецуела. Владата во Каракас го осуди потегот, нарекувајќи го „гротескна закана“, а Мадуро го обвини Вашингтон за киднапирање на екипажот и кражба на бродот. Тој истакна дека Венецуела ќе ја брани својата територија и природните ресурси.

Во меѓувреме, САД го засилија своето воено присуство во Карипското Море, вклучувајќи и позиционирање на најголемиот носач на авиони „УСС Џералд Форд“ во дострел на Венецуела. Новата блокада предизвика реакции и во американската политика; демократот Хоакин Кастро ја оцени како чин на војна и најави резолуција во Конгресот со која ќе се бара прекин на непријателствата со Венецуела.

Француското Министерство за внатрешни работи било цел на сериозен сајбер напад кој траел неколку дена, при што напаѓачите успеале да компромитираат службени е-пошта сметки и да добијат пристап до чувствителни полициски бази на податоци. Информацијата ја потврди министерот за внатрешни работи Лоран Нуњез, пренесува Euronews.

Во изјава за Franceinfo, Нуњез посочи дека станува збор за „злонамерен упад“ и дека е отворена судска истрага со цел што побрзо да се идентификуваат сторителите. Според него, хакерите успеале да влезат во одредени професионални е-поштенски сандачиња на вработени, преку кои дошле до пристапни кодови.

На тој начин бил овозможен увид во повеќе значајни полициски системи, меѓу кои и Системот за обработка на кривични евиденции (TAJ), како и Регистарот на барани лица (FPR), кои содржат чувствителни информации поврзани со истраги и безбедносни проценки.

Иако упадот е потврден, точниот обем на компромитираните податоци засега не е утврден. Министерот наведе дека можеби се извлечени „неколку десетици датотеки“, но не можеше со сигурност да каже дали тоа ќе има директно влијание врз тековните истраги. Тој нагласи дека, според досегашните сознанија, инцидентот не претставува закана за безбедноста на граѓаните.

Министерството, кое брои околу 300.000 вработени, не добило никакво барање за откуп. Нуњез дел од одговорноста ја припиша на човечки фактор, истакнувајќи дека и покрај постојаните предупредувања за сајбер безбедност, доволно е мал број лица да не ги почитуваат процедурите за да се создаде сериозен безбедносен пропуст.

САД, европските сојузници и Украина постигнале начелен договор за нов сет безбедносни гаранции со цел спречување на идни руски напади, речиси четири години по почетокот на инвазијата. Планот, кој американските претставници го нарекуваат „платински стандард“, е резултат на дводневните преговори во Берлин и предвидува силен одвраќачки механизам без директно присуство на американски трупи во Украина.

Според договореното, Вашингтон има намера да го испрати договорот на ратификација во Сенатот, со што тој би станал правно обврзувачки. За разлика од класичните одбранбени договори што САД ги имаат со Јапонија и Јужна Кореја, овој план не вклучува распоредување копнени сили на украинска територија.

Во почетната фаза би се формирала мисија предводена од САД, задолжена за надзор на прекинот на огнот и посредување при евентуални спорови, со цел навремено спречување на нова ескалација.

Доколку Русија повторно започне офанзива и дипломатските напори пропаднат, американскиот одговор би се темелел првенствено на воздушна моќ. Според дипломатски извори, во таков случај би можело да се употребат борбени авиони Ф-35, ракети Томахавк или слични системи распоредени на територијата на НАТО, за прецизни контранапади. Сепак, превентивни удари не се планираат, а воената реакција би следела само доколку одговорноста за кршењето на примирјето недвосмислено се припише на Москва.

Европските сојузници, предводени од Велика Британија и Франција, би имале дополнителна улога преку т.н. „коалиција на волјата“. Таа предвидува распоредување мултинационални сили со задача да ја обучуваат украинската армија, да го надгледуваат воздушниот простор и да ги обезбедуваат клучните поморски рути во Црното Море. Овие сили би можеле и да ја забават евентуалната руска офанзива додека пристигнат засилувања, иако правилата за директен ангажман сè уште не се дефинирани.

Клучен дел од планот е обновата на украинските вооружени сили во форма на таканаречен „челичен еж“ – силна и модерна армија што би претставувала сериозна пречка за секој иден агресор. Мировниот предлог од 20 точки предвидува ограничување на бројот на војници на 800.000, но без рестрикции за одбранбените оружени системи што Украина може да ги поседува.

Иако предлогот е позитивно примен во Киев и во европските престолнини, скепсата останува кога станува збор за подготвеноста на Москва да го прифати. Европските извори предупредуваат дека ваквите гаранции, слични по тежина на Член 5 од НАТО, би можеле да бидат неприфатливи за Кремљ.

Украинскиот претседател смета дека, доколку Русија го одбие договорот, САД ќе одговорат со дополнителни санкции и зголемена воена помош, нагласувајќи дека тоа би било логичен и фер исход во вакви околности.