Безбедносната служба на Украина (СБУ) објави дека беспилотни летала со долг дострел на Центарот за специјални операции „Алфа“ уништиле два руски авиона Су-27 на аеродромот Белбек на Крим. Еден од авионите бил на патеката за такси подготвен за борбен лет и бил целосно уништен, а вредноста на двата авиони се проценува на околу 70 милиони американски долари.

Покрај тоа, контролата кула на аеродромот била погодена, што може да ја комплицира организацијата на летовите. Ова е втор успешен напад на СБУ врз Белбек во последните денови. Претходно, беспилотните летала уништиле руска опрема вредна стотици милиони долари, вклучувајќи радари Небо-СВУ, радар 92Н6 од системот С-400 „Триумф“, систем за противвоздушна одбрана Панцер-С2 и авион МиГ-31 со полна муниција.

Русија се соочува со значителни економски предизвици оваа година, од неконтролирана инфлација и растечки буџетски дефицит до намалени приходи од нафта и гас, кои делумно се последица на високите воени трошоци. И покрај забавувањето на економскиот раст, аналитичарите велат дека овие проблеми најверојатно нема да го натераат претседателот Владимир Путин наскоро да преговара за крај на војната во Украина.

Експерти оценуваат дека Кремљ може да се справи со западните санкции и да продолжи со сегашниот темпо на војната во следните години. „Од економска гледна точка, ова не е катастрофално. Управливо е“, вели Марија Снеговаја од Центарот за стратешки и меѓународни студии (CSIS). Таа додава дека Русија би можела да продолжи да се бори три до пет години, додека подолго време е потешко да се предвиди.

И економистите од Русија во егзил, критичари на Путин, сметаат дека способноста на Кремљ за водење војна не е ограничена од економските ограничувања. Ричард Коноли од Кралскиот институт за обединети служби (RUSI) истакнува дека западните санкции не ја намалиле доволно економската моќ на Русија за да ги променат воените планови. „Сè додека Русија ја продава нафтата по разумна цена, има доволно средства за да преживее“, додава тој.

Поради високите воени трошоци, Кремљ мора да ги префрли дел од трошоците врз граѓаните преку зголемени даноци на доход, корпоративни даноци и ДДВ. Во исто време, потрошувачите се соочуваат со нагло покачување на цените, особено на увезена стока. Сепак, високата инфлација не предизвикува значително социјално незадоволство, делумно поради владината пропаганда и репресија, како и навиката на граѓаните на висока инфлација. Меѓународниот монетарен фонд предвидува просечна инфлација од 7,6 проценти во 2025 година, намалување од 9,5 проценти во 2024 година.

Според генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, Русија троши речиси 40 проценти од својот буџет за воени активности. Огромните воени трошоци создале нова класа на економски „победници“, вклучувајќи производители на оружје и работници во одбранбениот сектор, што придонело за намалување на економската нееднаквост и намалување на општествениот притисок врз Кремљ.

Некои рурални и посиромашни региони доживеале економски бум, делумно поради високите плати на руските војници и нивните семејства, стратегија со која се избегнува широка мобилизација. „Руски војници денес заработуваат повеќе од кој било војник во историјата на руската армија“, истакнува Коноли.

И покрај високите жртви во Украина, кои според CSIS достигнале околу 250.000 загинати, Кремљ успеал да го смири незадоволството и да избегне масовни протести, како што се случило за време на војните во Чеченија и Авганистан. Експертите, сепак, предупредуваат на потенцијален проблем со враќањето на голем број ветерани во општеството, кои можат да се соочат со невработеност и сериозни медицински потреби.

Соединетите Американски Држави испратија недвосмислена порака дека нема да поддржат никакви обиди за прецртување на границите или промени на етничкото и политичкото уредување на Западен Балкан. Оваа позиција е вградена во Законот за овластување за национална одбрана на САД за 2026 година, потпишан од претседателот Доналд Трамп.

Законот ја нагласува стратешката важност на регионот и ја потврдува поддршката на Вашингтон за евроатлантската интеграција, демократскиот развој и економската стабилност на земјите од Западен Балкан. Посебен акцент се става на намалување на енергетската зависност од Русија и спротивставување на, како што се наведува, злонамерното влијание на Кина.

Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија се дефинирани како плуралистички и мултиетнички општества, чија стабилност е од клучно значење за мирот во Европа. САД најавуваат континуирана поддршка за демократските институции со цел спречување на повторно појавување на етнички тензии.

Документот предвидува и можност за санкции против поединци или политики што го загрозуваат мирот, безбедноста или територијалниот интегритет на која било земја во регионот. Истовремено, Стејт департментот ќе има обврска редовно да известува за активностите на Русија и Кина, вклучително и за обидите за политичко влијание и мешање во изборни процеси.

Посебна загриженост се изразува за демократските стандарди во Србија по последните изборни процеси, како и за потребата од напредок во спроведувањето на Бриселско-Охридскиот договор меѓу Белград и Приштина. Законот ја нагласува и важноста од продолжување на мисијата на ЕУФОР во Босна и Херцеговина.

Покрај безбедносниот аспект, САД најавуваат засилена поддршка за економскиот раст, зголемување на инвестициите и диверзификација на енергетските извори, со цел регионот да стане поотпорен на надворешни геополитички притисоци.