Економија

Европа ќе инвестира 240 милијарди евра во нуклеарна енергија до 2050 година

Додека Германија официјално се откажа од нуклеарната енергија, сè повеќе европски држави – како на исток, така и на запад од континентот – остануваат посветени на нејзината улога во енергетската иднина или пак планираат нејзина реинтеграција. Европската комисија ја гледа нуклеарната енергија како клучен елемент во процесот на енергетска транзиција и проценува дека за нејзина експанзија до 2050 година ќе бидат потребни инвестиции над 240 милијарди евра.

Овие средства ќе бидат насочени кон продолжување на работниот век на постојните нуклеарни централи, како и кон изградба на нови, големи реактори. Покрај тоа, се предвидуваат инвестиции во развој на мали модуларни реактори, како и во долгорочни проекти за нуклеарна фузија. Реализацијата на овие планови ќе бара комбинација од јавни и приватни извори на финансирање.

Држави како Франција и Белгија веќе во голема мера се потпираат на нуклеарната енергија како главен извор на електрична енергија, додека Полска планира изградба на својата прва нуклеарна електрана до 2028 година. Нуклеарната енергија се смета за извор со ниска емисија на јаглерод диоксид, но сè уште предизвикува дебати поради потенцијалните ризици и прашањата за безбедноста.

Секоја членка на ЕУ има право самостојно да го дефинира својот енергетски микс. Така, Германија во април 2023 година ги исклучи своите последни нуклеарни електрани. Сепак, според прогнозите на Европската комисија, до 2040 година повеќе од 90% од електричната енергија во ЕУ ќе потекнува од извори со ниска или никаква емисија на јаглерод диоксид – при што доминантни ќе бидат обновливите извори како ветерот и сонцето, но нуклеарната енергија ќе продолжи да игра значајна улога.

Комисијата потенцира дека сите технологии со ниска или нулта емисија се од суштинско значење за постигнување на климатските цели. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, минатата година ја нагласи важноста на проширување на нуклеарниот сектор, повикувајќи се на глобалната политичка нестабилност и руската агресија врз Украина.

Безбедноста и одговорното управување со нуклеарниот отпад остануваат приоритет. Во Брисел истакнуваат дека инфраструктурата за складирање на радиоактивен отпад и истрошено нуклеарно гориво мора значително да се унапреди за да се гарантираат највисоки стандарди за заштита и безбедност.

Економија

Профитите на германските автомобилски гиганти паднаа на најниско ниво од 2009 година

Германската автомобилска индустрија бележи најтежок квартал во последните 15 години. Според анализа на консултантската фирма EY, оперативните профити на Volkswagen, BMW и Mercedes-Benz меѓу јули и септември се намалиле за 76%, достигнувајќи околу 1,7 милијарди евра.

Ова претставува најниско ниво на профит од 2009 година, иако вкупниот приход и продажба останале релативно стабилни. Ниту една друга земја со значајна автомобилска индустрија не забележала толку слаби резултати.

Продажбата на германски автомобили падна најмногу во Кина, за 9%, додека уделот на кинескиот пазар во вкупната продажба се намали од 39% на 29%. Продажбата на премиум модели се намалува, а во сегментот на електрични возила купувачите се повеќе се одлучуваат за локални брендови.

Во Германија, компаниите Bosch, Mercedes и Volkswagen веќе најавија намалување на бројот на вработени. EY предупредува дека ваквите мерки се болни, но неизбежни.

Економија

Историски удар за германската автомобилска индустрија: Волксваген ја затвора фабриката во Дрезден

Германската автомобилска индустрија се соочува со сериозни предизвици откако Волксваген најави дека ќе ја запре производството во својата фабрика во Дрезден. Ова е прво затворање на фабрика во Германија во 88-годишната историја на компанијата, што означува историски момент за индустријата која долго време беше мотор на германската економија.

Причините за затворањето се поврзуваат со структурните промени во автомобилската индустрија, особено транзицијата кон електрични возила и потребата за намалување на трошоците. Од Волксваген соопштуваат дека ќе преземат мерки за поддршка на вработените, вклучително и понуди за пренасочување кон други објекти и програми за обука.

Експертите предупредуваат дека ова затворање може да има пошироки последици врз германската економија и добавувачите во автомобилскиот сектор, особено во регионот околу Дрезден. Автомобилската индустрија во Германија, која долго време беше симбол на технолошка извонредност и економска стабилност, сега се соочува со потреба од брзи адаптации за да остане конкурентна на глобалниот пазар.

Економија

Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 2,09% во однос на одлуката од 12.12.2025 година. Поевтинуваат горивата од полноќ.

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалуваат. Поевтинуваат горивата за 2,00 ден/лит.

Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.

Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,248 ден/кг и сега ќе изнесува 32,635 ден/кг.

Од 16.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:

Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 66,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 32,635 (денари/килограм)