Економија

Две фирми поврзани со Заеви први одбиени да произведуваат електрична енергија

Регулаторната комисија ги одби енергетските проекти поврзани со семејството Заеви

Две струмички компании блиски до семејството Заеви – „Соар Енерџи Груп“ и „Ековат – Груп“ – не добија одобрение за започнување со производство на електрична енергија, и покрај тоа што ги поминале сите претходни институционални филтри, покажуваат податоци од Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ).

Барањата на компаниите за доделување привремена лиценца беа одбиени на крајот од мај, иако биле поднесени уште минатата година со комплетна документација, а во меѓувреме биле земени високи кредити и набавена опрема.

„Соар Енерџи Груп“ – сопственост на „Тотал Инженеринг“ на Вице Заев и „Бобан Заев Холдинг“ – планирала производство на електрична енергија од три фотоцентрали во Валандово, со вкупна инсталирана моќност од околу 24 мегавати. Финансиската изложеност на компанијата во моментов изнесува 6,5 милиони евра, а ланските обврски достигнале 8,5 милиони евра.

„Ековат – Груп“ инвестирала во три фотоцентрали во селото Сушица, општина Ново Село, со вкупна моќност од 10 мегавати. Според финансиските податоци, лани направила расходи од половина милион евра, а обврските изнесувале околу 14 милиони евра. Сопствеништвото е поврзано со Симеон и Горан Крстеви – познати бизнис-соработници на семејството Заеви, а во структурата индиректно учествуваат и бугарските фирми „Грал“ и „Зунче“.

Од РКЕ за медиумите изјавија дека барањата на двете компании биле одбиени затоа што технички не било возможно приклучување на нивните капацитети на електродистрибутивната мрежа, поради потребата од претходна надградба на трафостаниците во регионот.

„РКЕ ги одби барањата за привремени лиценци бидејќи не е реализиран условот за приклучување на електродистрибутивната мрежа. Според решението за согласност, мора прво да се изврши надградба на соодветните трафостаници“, соопштија од Регулаторната комисија.

Од таму нагласуваат дека нивната одлука е конечна, но на компаниите им останува можноста да покренат управен спор пред суд. Дополнително, посочија дека поднесените барања за привремена лиценца се веќе несоодветни според новиот Закон за енергетика, кој не предвидува ваков тип лиценци.

„Ако се подобрат техничките услови и се заврши надградбата на мрежата, друштвата може да поднесат нови барања за пробна или трајна лиценца“, додаваат од РКЕ.

Познавачите на состојбите во енергетскиот сектор коментираат дека доделувањето на привремена лиценца е вообичаена постапка пред да се одобри трајна лиценца, која најчесто следи по шест месеци. Засега, од ЕВН Електродистрибуција нема одговор за конкретните услови за приклучување на двата проекта.

Економија

МБИ10 со пад од 0,40%, вкупен промет над 255 милиони денари

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

Нa трговската сесија од 17 декември 2025 година, индексот МБИ10 забележа пад од 0,40%, спуштајќи се на 10.123,78 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 129,44 поени. Вкупниот промет изнесуваше 255,78 милиони денари, при што тргувањето беше поттикнато од неколку големи блок-зделки со акциите на Комерцијална банка и Македонијатурист .

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 70,7 милиони денари (вклучува блок-зделка)

● Македонијатурист АД Скопје (MTUR) – 115,2 милиони денари (вклучува блок-зделка)

● Карпош АД Скопје (KARP) – 62,7 милиони денари (вклучува блок-зделка)

Топ добитници

● Реплек АД Скопје (RPK) +0,93%

● РЖ Услуги АД Скопје (RZU) +8,89%

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) +0,12%

Топ губитници

● Гранит АД Скопје (GRN) –2,82%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –2,68%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) –0,64%

Обврзнички пазар

Во текот на денешната сесија не беа реализирани значајни трансакции со државни или корпоративни обврзници. Индексот ОМБ остана стабилен на 129,44 поени, без промени во цените. Сите државни обврзници котираа во опсег од 90 до 112 евра, без регистриран промет .

На берзанската сесија од 17 декември 2025 година, пазарната активност беше значително зголемена, со вкупен промет од над 255 милиони денари, пред сè поради големите блок-зделки со акциите на Комерцијална банка, Македонијатурист и Карпош.

Индексот МБИ10 забележа пад од 0,40%, под влијание на негативните движења кај Гранит, Макпетрол и Стопанска банка. Најголем раст во редовното тргување имаше Реплек, додека Комерцијална банка остана најликвидна акција. Обврзничкиот пазар остана без активности, со стабилен индекс ОМБ.

Економија

Николоски најавува нов државен просторен план за инфраструктура и развој

Скопје – Во тек е подготовка на нов просторен план на државата, документ кој треба да ја дефинира долгорочната насока на просторниот и инфраструктурниот развој, информираше вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски.

Според неговите најави, новиот план ќе биде усогласен со современите потреби на државата и ќе ги земе предвид демографските промени, економскиот развој, инфраструктурните приоритети и заштитата на животната средина. Целта е да се воспостави јасна рамка за идни инвестиции и рационално користење на просторот на целата територија на државата.

Николоски истакна дека изработката на просторниот план ќе се одвива транспарентно, со вклучување на стручната јавност, институциите и локалната самоуправа. Очекувањата се дека документот ќе придонесе за подобра координација меѓу различните сектори и ќе овозможи поефикасно планирање на капиталните проекти.

Новиот просторен план треба да биде основа за одржлив развој, подобрување на инфраструктурата и рамномерен регионален напредок, со јасно дефинирани приоритети за наредните децении.

Економија

Халкбанк АД Скопје доби нов главен извршен директор: Фатих Шахбаз на чело на банката

По финализирањето на сите регулаторни процедури и добиеното „зелено светло“ од Народната банка, Халкбанк АД Скопје добива нов лидер. Д-р Фатих Шахбаз официјално е назначен за нов Главен извршен директор (ГИД) на една од најбрзорастечките финансиски институции во државата.

Д-р Шахбаз не е само нов лидер, туку докажан стратег со повеќе од две децении искуство во турскиот банкарски столб – Türkiye Halk Bankası A.Ş. Неговата кариерна патека е импресивна хронологија на професионален раст: од инспектор и директор на филијала, до клучни менаџерски позиции во централата.

Пред да го преземе кормилото во Скопје, тој раководеше со критичните сектори за дигитална трансформација и поддршка, што јасно сигнализира дека Халкбанк во претстојниот период ќе стави уште посилен акцент на модернизацијата и иновативните финтек решенија.

Новиот ГИД ја презема функцијата во време кога банката бележи историски резултати. Халкбанк одамна не е само учесник, туку клучен двигател на македонската економија. До вториот квартал на 2025 година, Халкбанк има пораст на фантастични 1,922 милијарди евра Депозитната база достигна 1,443 милијарди евра, што е крунски доказ за вербата на граѓаните и фирмите во институцијата. 2024 година беше заокружена со нето добивка од над 30 милиони евра, додека кредитирањето само во првата половина на 2025 година порасна за неверојатни 158 милиони евра.

Назначувањето на Д-р Шахбаз е јасен сигнал за континуитет, но и за надградба. Под негово раководство, Халкбанк АД Скопје се подготвува за нов развоен циклус каде хуманиот капитал и дигиталната супериорност ќе бидат главни столбови.

Македонскиот пазар може да очекува банка која останува стабилен партнер на стопанството, но со уште поизразена динамика во креирањето вредност за своите клиенти. Со искусен професионалец како Шахбаз, Халкбанк не само што ја чува својата висока позиција, туку ја трасира патеката кон нови рекорди.