Connect with us

Економија

ЕУ со план за заеднички резерви на ретки метали – Македонија сè уште без јасна насока

Европската Унија најави создавање на заеднички резерви на ретки метали како бакар, литиум, кобалт и никел, клучни за зелената транзиција, одбраната и индустријата. Еврокомесарот за индустриска стратегија, Стефан Сежурн, повика на мерки за заштита од зависност од Кина и објави нови тендери за алтернативни извори на суровини.

Во јули ќе биде лансирана и „Платформата на ЕУ за енергија и критични минерали“, со цел поедноставување на снабдувањето со стратешки суровини. Истовремено, Комисијата одобри 47 стратешки рударски проекти внатре во ЕУ, со забрзани дозволи и финансиска поддршка.

Иако Македонија има значителни резерви на бакар, особено кај „Иловица – Штука“ и „Казандол“, проектите за експлоатација со години стојат во место. Според експертите, земјава има голем потенцијал, но рударството учествува сè помалку во индустриското производство.

На енергетскиот форум МЕФ 2025 во Скопје, вицепремиерот Изет Меџити и министерот за европски прашања Орхан Муртезани порачаа дека Македонија мора да инвестира во зелена транзиција и енергетска независност. Во тек е изработка на нов Закон за рударство и Стратегија за минерални суровини, која ја координира МАНУ.

И додека Брисел брза со изградба на стратешки резерви, Македонија останува без конкретна акција за искористување на своите минерални ресурси.

Advertisement

Економија

Што се случува во Србија? – Граѓаните масовно купуваат евра, менувачниците не можат да стигнат

Во некои делови на Србија се забележува недостиг од готови евра, а граѓаните масовно ги менуваат своите динари во странска валута, јавуваат локалните медиуми.

Според официјалниот курс на Народната банка на Србија (НБС), едно евро вреди 117,75 динари, но на терен цената е значително повисока. Во Бујановац, на пример, едно евро се продава за 120 динари, а менувачниците предупредуваат дека поради големата побарувачка оваа бројка наскоро може да биде надмината.

Ситуацијата се засилила поради продлабочувањето на кризата со НИС и стравувањата дека НБС може да се соочи со санкции од САД. Граѓаните масовно ги празнат своите штедни сметки и ги менуваат динарите во евра, додаваат менувачите.

НБС, сепак, потврдува дека недостигот на евра во одредени менувачници не значи дека има проблем со понудата на странска валута. Во банките и во Народната банка има доволно готовина, а каналите за снабдување функционираат непречено. Како што објаснуваат, менувачниците често ги снабдуваат едни со други и, во услови на зголемена побарувачка, ја зголемуваат цената на еврата за клиентите.

Во понеделник едно евро се купуваше за 119,5 динари, што е значително повисоко од официјалниот курс на НБС.

Continue Reading

Економија

МБИ10 во пад од 0,15%, без активности на обврзничкиот пазар

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 9 декември 2025 година, индексот МБИ10 бележи пад од 0,15%, спуштајќи се на 10.239,85 поени, при вкупен промет од 14,14 милиони денари. Тргувањето беше умерено, со најголем обем на активности кај Комерцијална банка, Алкалоид и Макпетрол, кои остануваат најликвидни хартии на официјалниот пазар. Индексот ОМБ остана непроменет на 128,73 поени, без реализирани трансакции со обврзници .

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 6.188.910 денари

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 3.053.560 денари

● Макпетрол АД Скопје (MPT) – 2.760.000 денари

Топ добитници

● Алкалоид АД Скопје (ALK) +0,21%

Топ губитници

● Гранит АД Скопје (GRN) –0,51%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –1,99%

● Раде Кончар АД Скопје (RDK) –17,46%

Обврзнички пазар

Во текот на денешната сесија не беа реализирани трансакции со државни или корпоративни обврзници. Индексот ОМБ остана стабилен на 128,73 поени, без промени. Тргувањето на Македонската берза на 9 декември 2025 година се одвиваше со вкупен промет од 14,14 милиони денари и пад на индексот МБИ10 за 0,15%. Најликвидни беа Комерцијална банка, Алкалоид и Макпетрол, со доминантен удел во дневниот промет. Најголем раст забележа Алкалоид, додека Комерцијална банка и Гранит беа меѓу губитниците на денот. Обврзничкиот пазар остана без активности, со непроменет индекс ОМБ.

Continue Reading

Економија

Зголемување на минималната плата: Министерот Дурмиши најавува раст од 1.500 до 2.000 денари, одлуката ќе биде без притисок

durmishi

Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, нагласи дека одлуката за зголемување на минималната плата нема да биде донесена под притисок, туку исклучиво врз основа на законската методологија. Тој најави дека во март 2026 година, минималната плата ќе забележи раст во опсег од 1.500 до 2.000 денари.

Дурмиши потсети дека законската рамка предвидува минималната плата да се утврдува преку формула која ги зема предвид просечната плата и трошоците за живот.

„Кога ќе има усогласување во март следната година, врз основа на параметрите што ги имаме, граѓаните ќе имаат повисока минимална плата. Тоа е формула и методологија со која се пресметува минималната плата, со што се согласуваат Економскиот и социјален совет, синдикатите, работодавачите и Владата“, изјави министерот Дурмиши за ТВ Шења.

Формулата јасно дефинира дека пресметката на минималната плата е базирана на 50% од просечната нето плата од претходната година и 50% од растот на трошоците за живот.

Според достапните податоци за изминатите 11 месеци од тековната година, министерот очекува зголемувањето да изнесува приближно 1.500 до 2.000 денари, прецизирајќи дека конечната сума ќе зависи од исходот на пресметката во март.

Дурмиши исто така посочи дека Владата останува посветена на континуирано зголемување на минималната плата.

Со ова, се потврдува дека процесот на усогласување ќе се одвива според претходно договорената и прифатена методологија од сите социјални партнери.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг