Економија

Божиновска го вкопа првиот багер: „Ова е ден што ја менува енергетската мапа на Македонија“

Гевгелија, 9 јули 2025 – Со симболично вкопување на првиот багер кај Гевгелија, министерката за енергетика Сања Божиновска денеска лично ја означи изградбата на македонскиот дел од гасниот интерконектор со Грција – најголемата енергетска инвестиција во државата во последната деценија.

„Го означуваме почетокот на најголемата енергетска инвестиција во последните години, чекор што трајно ја менува нашата енергетска перспектива“ – истакна Божиновска пред владиниот врв, дипломатскиот кор и претставниците на меѓународните финансиски институции.

Министерката порача дека „ова не е обичен ден, туку пресвртница, симбол на визија, одговорност и непоколеблива посветеност“. Таа додаде дека со проектот Македонија „повеќе не е заложник на енергетска зависност и инфраструктурна изолација“ и ја позиционира земјата како „регионален лидер – силна, поврзана и независна“.

Вредност на проектот изнесува 59,9 милиони евра – 12 милиони пониско од првичната проценка благодарение на транспарентен повторен тендер, што, како што истакна Божиновска, претставува „одговорно управување со јавните средства“.

• Капацитет: почетно 1,5 милијарди м³ гас годишно, со можност за двојно зголемување и пренос на зелен водород во иднина.

• Изведувач: кумановската „Рапид Билд“ – домашна компанија што, според министерката, гарантира дека „секој денар вложен тука се враќа во македонската економија“.

Божиновска потенцираше дека интерконекторот е „мост кон европските енергетски пазари“, кој ќе донесе разновидни извори на снабдување, поевтина енергија за граѓаните и поголема конкурентност за индустријата. Проектот, рече таа, е „hydrogen-ready“, подготвен да ги поддржи зелените транзиции и да го подобри квалитетот на воздухот преку поголема употреба на почисти горива.

Министерката ги најави и наредните инфраструктурни потези, скорешно ставање во функција на продуктоводот за дизел и финализирање на техничката документација за гасната врска со Србија, два проекта што, како што рече, „ќе ја заокружат регионалната мрежа и ќе ја зајакнат позицијата на Македонија како енергетски раскрсник“.

„Стојам гордо зашто успеавме!“ – заклучи Божиновска, упатувајќи благодарност до сите партнери и колеги за „заедничката победа“ и повикувајќи на „континуирана работа за Македонија што не чека – туку делува“.

Економија

Најбарани професии во ЕУ – продажба, маркетинг и производство

Според податоците на Евростат за минатата година, најголема незадоволена побарувачка за работна сила во Европската унија имало во професиите поврзани со продажба, маркетинг и производство. Ова укажува на можни тешкотии за работодавачите при регрутирање на персонал во овие сектори.

Според експерименталната статистика, составена делумно преку податоци од онлајн огласи за работа, највисоки стапки на слободни работни места биле забележани кај работници во производство и помошни канцелариски работници, со стапка од 7,3% секое. Следуваат други работници во продажба со 6,1% и уметнички, културни и кулинарски соработници со 6%.

Дополнително, околу 5,8% од непополнетите позиции се однесувале на работници во транспорт и магацини, 5,7% на менаџери за малопродажба и големопродажба, 5,4% на агенти за бизнис и услуги, 5,2% на оператори на постројки и машини и 5% на инженерски професионалци, со исклучок на електротехничките профили.

Евростат истакнува дека иако здравствените работници и наставниците, како и други занимања во јавниот сектор, исто така може да се соочат со тешкотии при регрутирање, тие поретко се рекламираат онлајн, па затоа во податоците се рангирани пониско. Од друга страна, ИТ професиите може да бидат претставени со поголема застапеност во онлајн огласите за работа.

Економија

Хрватска ги менува правилата за странски работници – еве колку дозволи има за Македонците

Хрватска воведува нови услови за вработување на странски државјани со цел подобра контрола, намалување на нелојалната конкуренција и спречување на нелегалните практики. Измените на Законот за странци воведуваат построги здравствени критериуми и барање за познавање на хрватскиот јазик, информира ХРТ.

Граѓанин на трета земја, како Македонија, за прва дозвола за привремен престој ќе мора да приложи потврда за здравствена состојба и статус на вакцинација, кои не смеат да бидат постари од 90 дена. Исто така, познавањето на хрватскиот јазик се смета за основа за интеграција на странските работници, а државниот секретар Иван Видиш посочи дека и покрај кофинансираното учење јазици од Европскиот социјален фонд, интересот кај работниците е слаб.

Хрватска годинава издаде над 11.000 работни дозволи за граѓани од Македонија. Премиерот Андреј Пленковиќ истакна дека во последните две години се создадени 100.000 нови работни места, а бројот на невработени паднал на 81.000, што го покажува ефектот од активната политика за вработување.

Министерот за труд Марин Пилетиќ додаде дека во земјата моментално има околу 140.000 странски работници, а измените на законот ќе го намалат бројот на нови дозволи, додека ќе се зголеми значењето на оние кои веќе се наоѓаат во Хрватска.

Претседателот на GSV, Иван Мишетиќ, посочи дека во наредните пет години ќе бидат потребни над 100.000 работници од странство поради планираниот раст и пензионирањата, бидејќи домашниот пазар не може да го задоволи овој раст.

Економија

Од вечерва нова цена на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,60% во однос на одлуката од 18.12.2025 година.

Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,631%, кај дизелот за 4,633%, кај екстра лесното масло за 3,987% и кај мазутот зголемувањето е за 0,223%. Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,1645%.

Од 20.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:

– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 71,00 (денари/литар);
– Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 73,00 (денари/литар);
– Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 64,50 (денари/литар);
– Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар);
– Мазут М-1 НС 32,635 (денари/килограм).

Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 2,00 ден/лит. Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) и на Мазутот М-1 НС не се менуваат.