Данскиот парламент усвои закон според кој официјалната возраст за пензионирање постепено ќе се зголеми на 70 години до 2040 година, а според актуелниот систем, во 2070 година таа ќе достигне дури 74 години. Одлуката предизвика силни реакции во јавноста, особено меѓу работниците кои веќе сега тешко го достигнуваат прагот од 67 години.
Кирстен Еванс, 53-годишна банкарска службеничка, изјави дека не планира да работи до 70-та година, туку дека ќе се пензионира порано, дури и ако тоа значи дека нема да добие целосна пензија. „Мислам дека на 70 години сте стари. Сакате да уживате во животот по пензионирањето“, вели таа.
Системот за пензионирање во Данска е усогласен со очекуваниот животен век и се ревидира на секои пет години. Во 2030 година границата ќе порасне на 68 години, а до 2035 на 69 години. Оние родени по 31 декември 1970 година ќе мора да чекаат до 70-та година за целосна пензија.
Според податоците на ОЕЦД, иако официјалната возраст за пензионирање е 67 години, во просек Данците се пензионираат на 64. Етнологот Аске Жил Ласен предупредува дека 20% од луѓето се пензионираат поради болест или тешкотии да најдат работа, и зголемувањето на границата за нив ќе биде особено погубно.
„Нееднаквоста расте со возраста“, вели тој.
Главниот економист на Данската конфедерација на синдикати, Дамоен Ашорнија, предупредува дека многу малку луѓе навистина можат да работат до 70 години, особено оние кои вршат физички напорни работи. „Две третини од нашите членови се пензионираат пред официјалната граница затоа што се исцрпени“, вели тој.
Данскиот пензиски систем се состои од јавна универзална пензија и две задолжителни работодавачки пензии, како и можност за приватна заштеда. Сепак, растечките трошоци за социјалната држава се аргументот зад зголемувањето на возраста за пензионирање.
„Како што старее населението, така мора да обезбедиме доволно средства за јавните услуги“, вели Ашорнија. Тој, сепак, го критикува автоматизмот на системот, според кој возраста расте секои пет години.
Премиерката Мете Фредериксен најави дека системот ќе мора да се реформира кога границата ќе достигне 70 години. „Веќе не верувам дека границата треба автоматски да се зголемува“, изјави таа.
Синдикатите предлагаат поумерено темпо – зголемување од половина година за секоја година зголемен животен век, како начин да се балансираат економските потреби со човечката реалност.
