Свет

Москва го раскина историскиот договор – започнуваат проблемите на Трамп, кој ќе биде следниот чекор?

Москва го раскинува историскиот договор: Дали Украина станува новата војна на Трамп?

Русија соопшти дека повеќе не се чувствува обврзана да го почитува мораториумот за распоредување на ракети со краток и среден дострел. Според соопштението на руското Министерство за надворешни работи, објавено на 3 август, одлуката е донесена поради, како што се наведува, „дестабилизирачкото дејствување“ на САД и НАТО во стратешката сфера, јавува агенцијата Reuters.

Станува збор за уште еден удар врз безбедносната рамнотежа воспоставена со историскиот Договор за нуклеарни сили од среден дострел (INF), потпишан во 1987 година од тогашниот американски претседател Роналд Реган и советскиот лидер Михаил Горбачов. Со договорот беше забрането поставување копнени балистички и крстосувачки ракети со дострел од 500 до 5.500 километри.

По американското повлекување од договорот во 2019 година, Русија изјави дека нема да распоредува ваков вид оружје, освен доколку тоа први не го сторат САД. Но, според министерот за надворешни работи Сергеј Лавров, Москва сега е „принудена да реагира“.

„Со оглед на тоа што ситуацијата се развива кон вистинско распоредување на американски копнени ракети од среден и краток дострел во Европа и Азија, условите за одржување на едностран мораториум повеќе не постојат“, се наведува во официјалното соопштение на руското МНР.

По потпишувањето на INF-договорот, САД и СССР уништија околу 2.500 ракети од оваа класа, а беше воспоставен и ефикасен инспекциски механизам. Денес, тој безбедносен баланс е сериозно нарушен.

„Ова сега е војната на Трамп“

Во обемна анализа на односите меѓу САД, НАТО и Русија, американската телевизија CNN оценува дека војната во Украина сега станала – „војна на Трамп“.

Доналд Трамп, кој повторно се врати на чело на САД, веќе не може да остане надвор од конфликтот. На почетокот на својот мандат тврдеше дека може да го заврши војувањето за 24 часа, потоа го продолжи рокот на 100 дена, а меѓувреме се обиде директно да влијае врз двете страни – зближувајќи се со Владимир Путин и остро настапувајќи кон украинскиот претседател Володимир Зеленски.

Истовремено, Трамп ги притискаше НАТО-сојузниците да ги зголемат своите буџети за одбрана – нешто што и се случи. Но, како што посочува CNN, очекуваните резултати изостанаа.

Изминатите неколку недели биле клучни: администрацијата на Трамп ја прекина замрзнатата воена помош за Украина, а истовремено испрати остри нуклеарни пораки до Русија. Од воздржаност, американската политика премина во отворени закани.

„Трамп сфати“, велат аналитичарите, „дека Путин не бара мир“. На изјавите на поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев, Трамп возврати со свои – уште поостри.

Секундарни санкции – следниот потег?

Како што анализира CNN, пред американскиот претседател сега стои една од најтешките одлуки во неговата политичка кариера – дали ќе воведе секундарни санкции, односно царини кон купувачите на руска енергија.

Вакви мерки би можеле сериозно да ја погодат руската економија, но би имале и далекусежни последици по глобалниот енергетски пазар.

Индија и Кина се најголемите увозници на руска нафта. Трамп веќе најави можност за зголемени царини кон Индија, обвинувајќи ја дека ја препродава руската нафта со екстра профит. Во исто време, индискиот премиер Нарендра Моди беше остро критикуван – Трамп изјави дека „не го интересира колку Украинци убива руската воена машинерија“.

И покрај овие пораки, Индија засега не покажува намера да ја прекине соработката со Москва.

„Трамп не може да седи на две столчиња“, заклучува CNN. По природа е политичар кој сака да биде центарот на секоја одлука, кој секогаш ја бара целосната медиумска и политичка сцена. А со Украина, тој сега ја има.

Свет

Трамп: Ќе ја пресечеме дрогата од Венецуела

Американскиот претседател Доналд Трамп објави дека САД се подготвуваат да започнат операции насочени кон копнените маршрути преку кои, според Вашингтон, се пренесуваат пратки со дрога од Венецуела кон северноамериканскиот континент.

Во последните недели Трамп неколкупати јавно предупреди дека ќе нареди директни акции со цел пресретнување на кокатинските пратки што се движат по копнен пат. Во рамките на пошироката кампања против наркокартелите, американската армија веќе делува и во Карипското Море, каде што пресретнува пловила за кои постојат сомнежи дека се користат за шверц на дрога.

Венецуелскиот претседател Николас Мадуро, пак, тврди дека војната против наркокартелите е само прикритие за поширока геополитичка цел. Според него, вистинската намера на Вашингтон е да го смени режимот во Каракас и да стави рака врз богатите венецуелски нафтени ресурси.

Американската администрација засега ги отфрла ваквите обвинувања, но најавите за офанзива по копнените рути дополнително ги заоструваат веќе напнатите односи меѓу двете земји.

Свет

Украинската армија го сопре големиот руски напад врз Покровск

Украинските сили успеаја да спречат масовен руски напад врз Покровск, притоа уништувајќи цела оклопна колона која се обидела да влезе во градот. Новите снимки од дрон прикажуваат десетици уништени и запалени руски воени возила распоредени долж патот во овој стратешки важен град во источна Украина.

Борбите за Покровск, клучно логистичко јадро во Донечката област, траат повеќе од една година. Иако рускиот претседател Владимир Путин неодамна објави дека градот паднал, украинските власти тврдат дека оваа изјава имала политичка цел – влијание врз мирoвните преговори и обид да се убеди Доналд Трамп во „неминовната“ руска победа. Како доказ дека градот сè уште не е целосно окупиран, Киев истакнува дека украинските сили држат позиции на северниот дел од Покровск, а во вторникот беше објавено видео од украински војници кои истакнуваат знаме на тие позиции.

Пред руската инвазија во февруари 2022 година, во Покровск живееја околу 60.000 жители. Украинските команданти соопштија дека во средата имало невообичаено голем руски механизиран напад во градот, каде Москва, според проценките, концентрирала околу 170.000 војници. „Русите користеа оклопни возила, автомобили и мотоцикли. Конвоите се обидоа да пробијат од југ кон северниот дел на градот,“ соопшти украинскиот 7. корпус за брзо дејствување.

Освојувањето на Покровск, кој се наоѓа на возвишение, би претставувало прв поголем руски успех од падот на Авдиивка во почетокот на 2024 година. Кремљ смета дека контролата врз градот би ја отворила вратата кон остатокот од Донбас – територија чија предавање Путин ја бара како услов во секој можен мировен договор.

Сепак, воените аналитичари предупредуваат дека евентуалниот пад на Покровск не би довел до распад на украинската одбрана. Причината е што Украина со години ги утврдуваше блиските градови Краматорск, Словјанск, Костјантивка и Дружкивка – заедно нарекувани „појасот на тврдини“, кој и понатаму претставува силна линија на отпор.

Свет

Руската централна банка со алармантно предупредување: ЕУ прави нелегален упад во нашите средства

Руската централна банка денес остро реагираше на најновите предлози на Европската унија за користење на нејзините замрзнати пари, оценувајќи ги како незаконски и во спротивност со меѓународното право. Од институцијата предупредија дека ќе ги употребат сите расположливи правни механизми за заштита на своите интереси.

„Механизмите за директно или индиректно користење на имотот на Банката на Русија, како и сите други форми на неовластено располагање со овој имот, се незаконити и спротивни на меѓународното право, вклучително и прекршување на принципот на суверен имунитет“, соопшти банката.

Реакцијата доаѓа по објавата на Европската комисија од 3 декември, во која се наведуваат две можни решенија за финансирање на потребите на Украина во 2026 и 2027 година. Едно од нив предвидува европските финансиски институции што го држат замрзнат рускиот имот да ѝ позајмат средства на комисијата, која потоа би ја финансирала Украина преку заем за репарации.

Руските власти и претходно предупредуваа дека таквите потези би предизвикале најостра реакција.

Централната банка најави и конкретни правни чекори: спорење на секоја евентуална одлука пред национални судови, пред судски органи на странски држави, меѓународни организации, арбитражи и други надлежни институции. Доколку биде потребно, велат од Москва, ќе следи и постапка за спроведување на судските одлуки на териториите на државите членки на ОН.