Доналд Трамп повторно ја отвори чувствителната тема за Гренланд, тврдејќи дека САД „мора да го имаат“ островот од причини на национална безбедност – изјава што предизвика силни реакции во Данска и на самиот Гренланд. Тензиите дополнително се зголемија откако Трамп назначи специјален пратеник за островот, улога што ќе ја преземе гувернерот на Луизијана, Џеф Лендри, познат како близок сојузник и истомисленик на поранешниот американски претседател.

„Лендри ќе ја предводи промената“, порача Трамп, оставајќи малку простор за двоумење околу неговите намери.

Гренланд, стратешки позициониран меѓу Европа и Северна Америка и богат со минерални ресурси, претставува клучна точка за американскиот систем за рана одбрана од балистички ракети. Но Трамп инсистира дека економските интереси не се во прв план.

„Не ни треба поради минералите, туку поради безбедноста. Ако го погледнете Гренланд, ќе видите руски и кинески бродови по должината на брегот. Ни треба за национална безбедност. Мораме да го имаме“, изјави тој.

Острите изјави од Вашингтон наидоа на јасен и недвосмислен одговор од Копенхаген и Нук. Данската премиерка Мете Фредериксен и премиерот на Гренланд, Јенс-Фредерик Нилсен, во заедничка изјава нагласија дека иднината на островот не е предмет на преговори.

„Не можете да анектирате друга земја, дури ни под изговор на меѓународна безбедност. Гренланд им припаѓа на жителите на Гренланд и САД нема да го преземат“, порачаа тие.

По враќањето во Белата куќа, Трамп го реактивира својот долгогодишен интерес за најголемиот остров во светот, одејќи дотаму што одби целосно да ја исклучи и можноста за употреба на сила за воспоставување контрола врз оваа полуавтономна данска територија. Гренланд, со околу 57.000 жители, од 2009 година има право да прогласи независност од Данска – идеја што ја поддржува мнозинството од локалните политички партии.

Данскиот министер за надворешни работи, Ларс Локе Расмусен, ја оцени ситуацијата како сериозно нарушување на сојузничките односи.

„Одеднаш се појавува специјален пратеник на американскиот претседател, кој, според неговите зборови, е задолжен да го преземе Гренланд. Ова е целосно неприфатливо. Нашите долгогодишни сојузници нè ставаат во исклучително тешка позиција“, изјави Расмусен.

Контроверзните потези на Трамп повторно ја отвораат дебатата за суверенитетот, безбедноста и геополитичките амбиции на Арктикот – регион кој станува сè поважен на глобалната сцена.

Воведувањето на Шенген системот за влез и излез (EES) на 12 октомври 2025 година предизвика сериозни проблеми на аеродромите во Европа, при што патниците во периоди на зголемена фреквенција чекаат и до три часа за да поминат гранични контроли, соопшти Европскиот оддел на Меѓународниот совет на аеродроми (ACI).

Оттаму велат дека прогресивното снимање на биометриски податоци и регистрација на државјани од трети земји ја зголемуваат обработката на патниците до 70%, а недостигот на киосци и полициски кадар дополнително ја усложнува ситуацијата. Најзасегнати се аеродромите во Франција, Германија, Грција, Исланд, Италија, Португалија и Шпанија.

ACI повикува Европската комисија, eu-LISA, Фронтекс и земјите-членки итно да преземат мерки или да овозможат поголема флексибилност во примена на системот до целосното воведување. Генералниот директор на ACI EUROPE, Оливие Јанковец, предупредува дека доколку проблемите не се решат пред зголемувањето на прагот за регистрација на 35% од 9 јануари, хаосот на аеродромите ќе се продлабочи, со сериозни последици по безбедноста и оперативноста.

Украински беспилотни летала го погодиле руското пристаниште Таман во Црното Море, при што биле оштетени две пристаништа, еден цевковод за снабдување со мазут и два танкера, соопшти регионалната администрација на Краснодарската област. На едниот танкер избувнал пожар кој веќе е изгаснат, а два резервоари за складирање биле оштетени од падот на остатоци од дрон.

Службите за цивилна заштита информираат дека екипажите на погодените бродови се евакуирани, а пожарите се целосно изгаснати. Пристаништето Таман се смета за клучна точка за испорака на нафта и течен природен гас.

Украина зачестено ги напаѓа руските нафтени и енергетски објекти како дел од својата одбрана од руската инвазија.