Македонија

Велат нè нема – на шангајската листа

Сега, по моја проценка, на универзитетите се запишуваат значителен број деца кои немаат предиспозиции за студирање. Редовни професори во поодминати години предаваат по три и повеќе предмети на додипломските студии!

Нема да се појавиме на некое повидно место на Шангајската или други листи за рангирање на квалитетот на високо образовните институции во светски рамки додека не идентификуваме два-три домашни универзитети, кои ќе функционираат како „истражувачки” и „селективни” универзитети (research, selective schools).

Другите ќе продолжат да функционираат како „наставни” (teaching) универзитети. Сосем легитимно, кај овој вид универзитети примарна ќе биде наставата. Професорите ќе имаат поголема оптовареност со настава во споредба со истражувачките универзитети.

Истражувачките универзитети ќе имаат посебен третман при финансирањето, за да не мора како сега да се тепаат за да запишат што поголем број студенти со партиципација. Професорите ќе имаат значително помал фонд на часови, при што фокусот ќе им биде врз постдипломските и докторските студии, што ослободува сериозен фонд на часови за научно-истражувачки активности. Со додипломците претежно ќе работат доценти и помлади професори.

Бројот на запишани студенти на истражувачките универзитети ќе се ограничи на особено успешните и талентирани завршени средношколци. Сега, по моја проценка, на универзитетите се запишуваат значителен број деца кои немаат предиспозиции за студирање. Редовни професори во поодминати години предаваат по три и повеќе предмети на додипломските студии!

Врвните американски универзитети, тие меѓу првите 20-30 на ранг листите, го носат епитетот „selective” затоа што запишуваат дури и под 5% од пријавените апликанти. Сличен е случајот и со универзитети од други земји кои високо котираат на ранг листата.

За професорите од истражувачките универзитети би важеле строги стандарди за напредување, односно публикации во списанија со фактор на влијание. За втората група не се нужни вакви стандарди.

Во мојата 40-годишна академска кариера, покрај тоа што сум слушал предавања кај Нобеловци или идни носители на оваа награда, сум сретнал прекрасни и инспиративни предавачи на наставните (teaching) универзитети од кои не се бара истражување и објавување во престижни списанија, туку е доволно со посветеност да ги образуваат студентите. Еден дел од нив кои се амбициозни, секако се борат да се докажат и од „втора”, да преминат во „првата” лига.

Во повеќе наврати сум укажувал дека ставањето на сите универзитети во ист кош не е соодветно и создава проблеми. Сетете се само колку пати ние го менувавме Законот за високото образование, лутајќи помеѓу фикс идеите за пропишување високи стандарди подеднакво за сите универзитети, од една страна, и отпорот на бројни професори, некои членови на Парламентот, кон заострување на стандардите за напредување во академската професија, од друга.

Да не ја заборавиме тенденцијата кон плагијати и објавување во т.н. „предаторски” списанија.

Со сегашната поставеност на високо образовните институции во земјата и понатаму секое објавување на рангирањата ќе предизвикува фрустрации и непродуктивно покажување со прст кон луѓе кои во основа, во дадените околности, испорачуваат максимум од своите капацитети.

(Објавено на личниот профил на авторот на социјалната мрежа Х)

Македонија

Стабилно време со магла до понеделник, дожд од вторник

До понеделник се очекува стабилно и претежно тивко време низ земјава, со појава на магла во утринските часови и зголемена облачност на некои места.

Утре, 18 декември, времето ќе биде променливо облачно со сончеви периоди, додека претпладне на одредени места ќе се појави магла. Ветарот ќе биде слаб и променлив.

Во Скопје се очекува слично време, со претежно тивко време и појава на магла во котлинските делови претпладне.

Стабилното време ќе се задржи до понеделник, а од вторник се најавуваат локални врнежи од дожд.

Македонија

Над 40 државни институции преминаа на електронско управување со документи

Повеќе од 40 институции во државата веќе го користат националниот Документ менаџмент систем (ДМС), што овозможува побрзи и поефикасни услуги за граѓаните, соопшти министерот за дигитална трансформација Стефан Андоновски во изјава за медиумите.

Според него, поврзувањето на институциите и општините преку единствен дигитален систем претставува суштинска реформа во функционирањето на државната администрација, со фокус на поедноставени и подостапни јавни услуги.

Андоновски информираше дека за само четири месеци е двојно зголемен бројот на институции кои користат електронска архива и електронски систем за управување со документи. Дополнително, преку државната платформа за интероперабилност, само во ноември биле реализирани 2,6 милиони трансакции, што претставува значителен раст во однос на просекот во текот на 2024 година.

Министерот посочи и дека за 20 проценти е зголемен бројот на институции и компании приклучени на платформата за интероперабилност, што директно придонесува за намалување на административните процедури и потребата граѓаните да доставуваат документи од една до друга институција.

„Овие резултати значат помалку хартија, помалку чекање и помалку простор за корупција. Дигиталната трансформација не ја третираме како ИТ-проект, туку како реформа во корист на граѓаните, со јасни и фер процедури“, истакна Андоновски.

Тој додаде дека целта е институциите да функционираат брзо, разбирливо и еднакво за сите, а Министерството за дигитална трансформација останува посветено принципот „граѓаните на прво место“ да стане стандард во работењето на државата преку конкретни и мерливи резултати.

Македонија

Собранието ги усвои клучните закони за проектот „Безбеден град“

Собранието во рамки на попладневниот дел на 76. седница без расправа ги донесе измените и дополнувањата на повеќе закони кои се дел од пакетот потребен за целосно функционирање на системот „Безбеден град“. Со 65 гласа „за“ и ниту еден „против“ или „воздржан“, пратениците усвоија измени на Законот за извршување на санкциите, Законот за полиција, Законот за возила и Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата, сите по скратена постапка.

Пратеникот Бојан Стојановски од ВМРО-ДПМНЕ истакна дека законот е дел од шесте законски измени кои обезбедуваат имплементација на еден од најзначајните проекти во историјата на Македонија, кој започна пред неколку недели и практично ќе стартува од 1 февруари.

Законот за прекршоци, исто така дел од пакетот, воведува посебна постапка за прекршоци констатирани со технички средства и уреди за снимање, вклучително електронска достава преку текстуални пораки или е-пошта, 50% намалување на глобата при доброволно плаќање во рок од осум дена, како и автоматско суспендирање на возачката дозвола по акумулирање на три забрани во четири години. Пратеничката Моника Трајанова од ВМРО-ДПМНЕ објасни дека измените ќе го зголемат ефектот на превенцијата, ќе намалат административни трошоци и ќе ја зголемат ефикасноста на постапките.

Стојановски додаде дека законите овозможуваат одземање на возило на несовесни возачи, како и подобрување на процесот на издавање возачки дозволи, со зголемена транспарентност и контрола врз членовите на комисијата која ги доделува дозволите.

Во рамки на истата седница, пратениците го усвоија и Законот за концесии и јавно-приватно партнерство, исто така по скратена постапка, со што се овозможува поефикасно реализирање на инфраструктурни и други јавни проекти.