Литванија го усвои државниот буџет за 2026 година, кој донесува рекордно зголемување на средствата за одбрана, мотивирано од продолжениот воен конфликт во Украина и растечките безбедносни закани во регионот.

Според планираните проекции, одбранбениот буџет следната година ќе достигне 5,38 проценти од БДП – највисоко ниво од закрепнувањето на независноста од Советскиот Сојуз. Во апсолутни бројки, тоа значи дека државата ќе издвојува 4,79 милијарди евра, што е зголемување од 43 проценти во однос на 2025 година, соопшти Министерството за одбрана.

Со оваа финансиска рамка, Литванија влегува во групата земји од НАТО кои најмногу вложуваат во одбраната во однос на својот национален доход. Најголем дел од средствата ќе бидат наменети за модернизација на вооружените сили, набавка на нови напредни системи, јакнење на воздушната одбрана и проширување на воената инфраструктура.

Клучен приоритет останува распоредувањето на германската Оклопна бригада 45, која треба да биде трајно стационирана во Литванија до 2027 година, како дел од засиленото присуство на НАТО на источниот фронт. Германија во моментов активно ја формира и опремува единицата.

Литванија, која се граничи со руската ексклава Калининград и со Белорусија, долго време укажува дека руско-украинскиот конфликт претставува директна закана за нејзината национална безбедност. Како последица, државата ги засилува одбранбените капацитети и ја јакне борбената подготвеност согласно новите безбедносни околности во регионот.

Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, изјави дека Русија ќе ги смета за легитимни цели сите странски воени контингенти кои учествуваат во конфликтот во Украина. Тој посочи дека околу 100 британски војници се вклучени во борбени операции против руските сили.

„По смртта на еден од нив, британската Влада повеќе не може да ја крие вистината. Сега сме принудени да го признаеме директното учество на британскиот воен персонал и специјални сили во војната против Русија“, рече Лавров за време на тркалезна маса посветена на украинското решение.

Британското Министерство за одбрана потврди дека британски војник загинал во Украина додека набљудувал тестирање на оружје од страна на украинските сили. Според весникот „Сан“, покрај британскиот војник, во несреќата загинале и најмалку четворица украински војници.

Лавров додаде дека Москва ќе извлече сите потребни заклучоци од, како што го нарече, „оваа најнова манифестација на вистинската природа на британскиот режим“.

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, ги предупреди сојузниците дека Русија би можела да претставува непосредна закана и дека Европа мора да биде подготвена за конфликт. Тој истакна дека многу земји членки на алијансата не покажуваат чувство на итност и треба брзо да ги зголемат трошоците и производството за одбрана.

„Ние сме следната цел на Русија. Премногу од сојузниците се тивко самозадоволни и веруваат дека времето е на наша страна. Но, времето за дејствување е сега“, рече Руте во Берлин.

Тој додаде дека конфликтот е на прагот на Европа и дека Русија би можела да биде подготвена да употреби воена сила против НАТО во наредните пет години.

Руте повика на засилување на одбранбените напори за да се спречи „војна од една генерација“, потенцирајќи дека сојузниците мора да делуваат веднаш за да обезбедат безбедност во регионот.