Балкан

Можно „грузиско сценарио“ во Бугарија – европратениците бараат итна интервенција

Во Европскиот парламент в среда ќе се одржи итна дебата за драматичната состојба со владеењето на правото во Бугарија, откако европратеници предупредија на „грузиско сценарио“ и можност за целосно заробување на државата од страна на олигархот Делјан Пеевски.

Пеевски, кој е санкциониран според американскиот закон Магнитски, се обвинува дека го презема контролата врз бугарското обвинителство, тајните служби и политичките партии, вклучително и владејачката ГЕРБ на Бојко Борисов. Прво ја презеде сопствената партија – Движење за права и слободи (ДПС) – соборувајќи го нејзиниот основач Ахмед Доган, а сега, според европратеници, влијанието го шири и во редовите на ГЕРБ.

Дебатата во Стразбур е предложена од групата „Обнови ја Европа“, со фокус на „континуираниот напад врз демократските институции“. Европратениците предупредуваат дека во Бугарија веќе се случуваат „политички апсења“, како она на градоначалникот на Варна, Благомир Коцев, и дека Европската комисија мора да реагира.

По овие предупредувања, Комисијата привремено задржа 200 милиони евра од Планот за закрепнување и отпорност на Бугарија, поради неисполнети обврски околу антикорупциската комисија.

Бугарија повторно стана тема во ЕП по протестите од 2020 година, кога беше усвоена резолуција за сериозно влошување на владеењето на правото. Денес, ситуацијата, според европратениците, е уште поалармантна.

Евродепутатот Радан Канев (ЕПП, Демократска Бугарија) предупредува дека Пеевски „води процес на тивко преземање“ на ГЕРБ, што би можело да ја претвори најголемата бугарска партија во алатка на олигархиски и проруски интереси.

„Под влијание на круговите околу Пеевски, ГЕРБ ризикува да ја изгуби својата геополитичка ориентација и да се сврти кон евроскептични и проруски позиции,“ изјави Канев за EUalive, додавајќи дека најјасен тест ќе биде дали ќе му биде дозволено да зборува на дебатата во среда.

Илхан Ќучук, европратеник од „Обнови ја Европа“, оцени дека бугарските институции стануваат „фасада“, а граѓанското општество – загрозено. Тој потсети дека и сам беше дел од ДПС пред партијата целосно да ја преземе Пеевски, по што европските либерали ги исфрлија неговите претставници.

Канев предупредува дека моделот што го применува Пеевски потсетува на грузискиот олигарх Бидзина Иванишвили, кој со години се претставуваше како проевропски, но денес е обвинет за зависност од Кремљ.

„Пеевски е фасада на истиот тип олигархиски режим што го поддржува Кремљ преку медиуми, бизнис и политика. Тој ја копира мрежата на Иванишвили, а неговата пропагандна машина често ги повторува наративите на Орбан и Гаспром,“ предупреди Канев.

Во среда, во Европскиот парламент, ќе зборуваат Валери Хајер, Свења Хан и Софи Вилмес – тројца високи претставници на европските либерали. Дебатата се очекува да биде напната, но и одлучувачка за тоа дали ЕУ конечно ќе преземе конкретни мерки против новото „заробување на држава“ во своето соседство.

Балкан

Земјоделците во Грција го блокираат Солун

На 12 декември, земјоделци и сточари од северна Грција ги блокираа влезовите во пристаништето во Солун и централните улици на градот, протестирајќи за подобра економска положба и поголема помош од државата и Европската Унија (ЕУ).

Според атинската телевизија Скај, демонстрантите користеа трактори украсени со ковчези како симбол на тешката состојба во земјоделството. Во Солун пристигнаа групи земјоделци од различни региони, донесени со автомобили и изнајмени автобуси, а нивниот протест го поддржуваат студенти и синдикати.

Од 30 ноември, грчките земјоделци организираат протести ширум земјата, блокирајќи патишта кон Атина, Солун и Лариса, како и гранични премини со Северна Македонија, Бугарија и Турција, како и пристаништето на Лезбос. Пред неколку дена, тие ги блокираа и аеродромите на островот Крит, предизвикувајќи судири со полицијата.

Главниот повод за протестите е доцнењето на исплатата на 600 милиони евра субвенции од ЕУ и други ветени бенефиции. Земјоделците бараат и поголемо учество на своите претставници во процесите кои ги засегаат.

Европското јавно обвинителство (ЕЈО) годинава откри индикации за проневера на средства од ЕУ со помош на државни службеници, по што грчките власти започнаа истрага. Парламентот ја испитува работата на владината агенција која управува со околу 2,5 милијарди евра годишно.

Грчката влада најави дека првата рата од субвенциите е помала од ланската и дека над 40.000 барања на земјоделци се под истрага, но сепак вети исплата од 3,7 милијарди евра за оваа година.

Балкан

Голем пожар во индустриска зона во Хрварска – Издадено предупредување за граѓаните

Голем пожар избувна синоќа, на 12 декември околу 23 часот, во објект на компанијата CIAK во местото Губашево, во близина на градот Забок во Хрватска. Компанијата се занимава со складирање и третман на опасен отпад, а поради сериозноста на инцидентот беше активиран и системот за итно предупредување на граѓаните.

Во гаснењето на пожарот учествуваа повеќе противпожарни единици, а во еден момент на терен биле ангажирани над 60 пожарникари. CIAK во оваа индустриска зона располага со хали и погон за рециклирање акумулатори, што дополнително ја зголеми загриженоста поради можните последици по животната средина.

Претседателот на Противпожарната заедница, Стјепан Скулибер, за хрватските медиуми изјави дека пожарот бил локализиран околу 2:30 часот по полноќ. Иако не бил целосно изгаснат, тој нагласи дека огнот е ставен под контрола и дека на терен останале седум пожарникари со три возила, додека догасувањето ќе продолжи и во текот на денот.

Поради потенцијалната опасност од загадување, околу 3:30 часот по полноќ жителите на Загорје добија итно предупредување преку системот HR112 ALERT. Во пораката беше наведено граѓаните да ги затворат прозорците и да не се приближуваат до местото на пожарот, а известувањето беше испратено на хрватски, како и на англиски и германски јазик.

Откако пожарот беше ставен под контрола, надлежните служби го насочија вниманието кон мерење на квалитетот на воздухот во поширокото подрачје. Експерти од Наставниот завод за јавно здравје „Д-р Андрија Штампар“ извршија мерења на локацијата, како и во Забок, Орославје и Велико Трговиште.

Резултатите од анализите се очекуваат во текот на денот и ќе бидат официјално соопштени од градоначалничката на Забок, Валентина Ѓурек. Таа изјави дека дел од кровната конструкција на објектот е урната, но дека засега нема прецизни информации за вкупната материјална штета.

Балкан

Повторно блокиран патот кон ЕУ на Црна Гора – Ова се причините

Франција стави блокада на затворањето на две поглавја во пристапните преговори на Црна Гора со Европската Унија, но дипломатски извори од Брисел потврдуваат дека Подгорица следната недела ќе успее да затвори три други поглавја.

Според информации на TVCG, Црна Гора е подготвена да ги затвори поглавјата: Право на основање компанија и слобода на обезбедување услуги (3), Слободно движење на капитал (4) и Право на деловните друштва (6). Меѓувладината конференција, на која се очекува официјалното затворање, е закажана за 16 декември, пред седницата на Советот на министри за општи работи на ЕУ.

Сепак, Франција се спротивставила на затворањето на поглавјата Земјоделство и рурален развој (11) и Рибарство (13). И покрај последните консултации, тие две поглавја остануваат отворени, што го одложува напредокот во овие области.

Дипломатски извори информираат дека постојаните претставници на земјите-членки ќе се состанат повторно за време на викендот, со можност за дополнителни разговори и потенцијално затворање на уште некои поглавја пред конференцијата.

Црна Гора ги започна преговорите со ЕУ на 29 јуни 2012 година, откако статусот кандидат го доби во 2010 година. Досега ги има отворено сите поглавја и неколку привремено затворени, задржувајќи ја позицијата како најнапредната земја на Западен Балкан во процесот на европска интеграција.