Претседателот на Руската државна дума, Вјачеслав Володин, пред самиот претседател Владимир Путин, презентираше сатирична приказна од хрватскиот портал „NewsBar“ како шокантна, вистинска вест. Зборувајќи за опасностите од вештачката интелигенција, Володин не знаеше дека цитира измислен корупциски скандал со европска „министерка за вештачка интелигенција“.

На состанокот на Советот на Парламентарното собрание, додека ја потенцираше потребата од правен надзор врз вештачката интелигенција, Володин реши да ги илустрира нејзините „предизвици и проблеми“. Иако формално ја поддржа АИ, неговиот пример беше апсурден.

„Во една земја од ЕУ, отидоа и назначија министерка за вештачка интелигенција, а сега таа се соочува со обвиненија за проневера“, самоуверено изјави Володин, користејќи го непостоечкиот случај како еклатантен доказ за ризикот.

Но, целиот „корупциски скандал“ со министерката за вештачка интелигенција е 100% фабрикуван! Приказната беше објавена пред само неколку дена на хрватскиот сатиричен портал „NewsBar“.

Според оваа генијална сатира, министерката за вештачка интелигенција, Диела, анализирала 30 години податоци за јавни набавки и заклучила дека примањето мито на Балканот е „нормална бирократска работа“, а не кривично дело. Потоа, таа самата прифатила 14 биткоини (околу 1,3 милиони евра) за да одобри проект за автопат.

Сатиричната статија кулминира со детали дека Диела на суд ќе ја брани ChatGPT, а нејзините должности, до крајот на истрагата, ќе ги преземе „стар модел на калкулатор Casio“.

Володин, несомнено горделив на „доказот“ кој го истакна, дури ја објави снимката од својот говор и на неговиот Телеграм канал.

Иронијата е уште поголема што Диела навистина постои, но не е корумпиран министер на ЕУ. Албанија во септември ја претстави „првата министерка за вештачка интелигенција во светот“, наречена Диела. Таа е модел на АИ интегриран во владината веб-страница за јавни набавки, со задача да ги прегледува договорите и да блокира сомнителни зделки како дел од антикорупциските мерки на земјата.

Како приказната стигнала до самиот врв на руската политика? Пред да допре до Володин, сатиричниот текст на NewsBar бил преземен и ширен од неколку гигантски руски новински канали на Телеграм, од кои секој има стотици илјадници следбеници. Се претпоставува дека токму таму, Володин или некој од неговиот тим, ја прочитал „ексклузивната вест“ и ја прифатил како чиста вистина.

Ова не е првпат хрватската сатирична сцена да заврши во медиумите како ексклузивна вест Некои од каналите, по првичната грешка, подоцна ги отстранија своите објави, обидувајќи се да ја покријат трагата. Други, пак, се ограничија на тоа напоменаа дека целата работа е всушност само сатира.

Да се потсетиме на октомври 2025 година, кога приказната за змија која наводно каснала Хрват, а потоа умрела од труење со алкохол, собра милиони прегледи и, што е најшокантно, беше пренесена како вистинска вест во руските медиуми.

Интересно е што дури и таа „ексклузивна вест“ потекнува од креативната работилница на NewsBar и е првпат објавена уште во 2020 година, докажувајќи ја моќта на виралноста и опасноста од некритичкото пренесување на информации.

Во едно од своите најостри и најпровокативни интервјуа досега, поранешниот претседател на САД, Доналд Трамп, ги искритикува европските лидери, нарекувајќи го континентот „пропаѓачка“ група држави со слаби елити кои се изгубени во политичка коректност.

Во интервју за „Политико“, Трамп не само што ја загрози американската поддршка за сојузниците пред лицето на руската агресија, туку и отворено најави мешање во европската политика, ветувајќи поддршка за политичките кандидати кои ја делат неговата контроверзна визија.

Трамп удри најсилно на темата миграција, обвинувајќи ги европските лидери за неспособност да ги контролираат границите. Тој шокантно изјави дека градови како Лондон и Париз „пукаат под товарот на миграцијата“, директно го нарекувајќи го лондонскиот градоначалник Садик Кан „катастрофа“ и припишувајќи ја неговата победа на големиот број имигранти.

Овој напад доаѓа во време кога новата американска Стратегија за национална безбедност веќе ги затегна односите со Франција и Германија. Трамп, пак, се пофали дека ќе продолжи да поддржува фигури како Виктор Орбан, кого го истакна како пример за строга контрола на границите.

„Мислам дека се слаби. И мислам дека сакаат да бидат премногу политички коректни. Европа не знае што треба да прави,“ изјави Трамп, додавајќи масло на огнот.

Што се однесува до војната во Украина, Трамп тврди дека има нов мировен план, но обвини дека претседателот Зеленски не го ни погледнал. Тој ја зацврсти својата позиција дека Русија е во посилна позиција и ги прогласи европските лидери за неспособни да го завршат конфликтот.

Уште поконтроверзно, Трамп повтори повик за нови избори во Украина, сугерирајќи дека сегашната ситуација не е демократска.

И покрај тоа што се декларира како промотор на мирот, Трамп не ја исклучи можноста за проширување на воените операции во Латинска Америка против наркокартелите, па дури ни испраќање американски војници во Венецуела за соборување на Николас Мадуро.

Тој исто така ја бранеше својата контроверзна одлука за помилување на поранешниот претседател на Хондурас, Хуан Орландо Ернандез, осуден за трговија со дрога.

Претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, веднаш реагираше, осудувајќи ја реториката и предупредувајќи дека САД мора да го почитуваат европскиот суверенитет. Сепак, нападот на Трамп е јасна најава дека тој планира директно да ги преобликува европската политика и да ги тестира границите на трансатлантските односи.

Министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, во интервју за Прес 24 изјави дека во тест фазата на проектот „Безбеден град“ намерно не се применува толеранција за прекршоци, со цел прецизно да се потврди техничката исправност и стабилноста на системот. Анализата од овој период, нагласи тој, ќе биде основа за воспоставување функционален и сигурен систем кога ќе започне редовната примена.

Според Тошковски, толеранцијата за прекршувања – особено кај мерeњето брзина – ќе биде утврдена при стартот на редовната работа и ќе биде усогласена со европските стандарди. „Целта не е санкционирање на минимални прекршоци, туку спречување опасни однесувања кои можат да резултираат со тешки несреќи и човечки жртви“, истакна министерот.

Тој ја потенцираше и превентивната улога на камерите. Според него, кога возачите знаат дека се под надзор, возат поспоро и повнимателно, со што се намалува бројот на инциденти.

Системот „Безбеден град“ во моментов детектира четири главни прекршоци: возење со прекумерна брзина, поминување на црвено светло, непрописно паркирање и управување со истечена сообраќајна дозвола. Во идните фази се разгледува можност и за евидентирање прекршоци од пешаци, велосипедисти и возачи на електрични тротинети.

Во однос на евидентираните случаи, граѓаните ќе добиваат известување со опис на прекршокот и фотографија од регистарската табличка, додека ликот на возачот ќе биде замаглен. За судска постапка, МВР ќе обезбедува фотографија без замаглување.

„Системот е целосно автоматизиран, независен од човечки фактор и дизајниран за фер и транспарентна постапка“, нагласи Тошковски. Тој додаде дека одговорноста ја носи лицето кое управувало со возилото, а институциите и правните лица се должни да достават доказ кој бил возач во моментот на прекршокот. Во спротивно, одговорноста паѓа врз одговорното лице.

Тест периодот, според министерот, веќе покажал позитивен ефект преку смирување на сообраќајниот динамика. Сите технички недоследности – како препознавање регистарски таблички или неточни контакт-податоци – се коригираат веднаш.

„Ова не е систем за репресија, туку за превенција. Најевтино е да се вози по правила, а најскапо е да се изгуби човечки живот“, заклучи Тошковски.