Свет

ЕУ постигна договор за целосно прекинување на увозот на руски гас

Претставници на Данското претседателство со Советот на ЕУ и Европскиот парламент рано утринава постигнаа договор за конечниот текст на Регулативата што предвидува постепено и правно обврзувачко укинување на увозот на руски природен гас и течен природен гас (ЛНГ) во Европската Унија.

Според усогласеното, забраната ќе започне шест недели по влегувањето во сила на актот. Преминот кон целосна забрана на увозот на ЛНГ ќе трае до крајот на 2026 година, додека увозот на природен гас ќе биде укинат до есента 2027 година.

Данскиот министер за клима, енергија и комунални услуги, Ларс Агард, ја оцени Регулативата како „голема победа за Унијата“, нагласувајќи дека Европа мора трајно да стави крај на зависноста од руските енергенси. Тој истакна дека брзото постигнување на договор покажува силна посветеност на европските институции кон енергетската безбедност.

Регулативата, како клучен елемент на иницијативата „РЕПауерЕУ“, има за цел да создаде отпорен и независен енергетски систем. Таа предвидува забрана за увоз врз основа на краткорочни договори склучени пред 17 јуни 2025 година – од 25 април 2026 година за ЛНГ, и од 17 јуни 2026 година за природен гас. Увозот регулиран преку долгорочни договори ќе биде укинат од 1 јануари 2027 година за ЛНГ и од 30 септември 2027 година за природен гас, со можност за продолжување до најдоцна 1 ноември 2027 година.

Сите земји членки ќе мора во рок од еден месец да ја известат Европската комисија за постоечките договори за снабдување со руски гас и за националните законски ограничувања. Обврзани се и да изработат национални планови за диверзификација, кои треба да покажат како ќе се обезбеди прекин на увозот од Русија согласно роковите. Посебни планови ќе подготват државите кои сè уште увезуваат руска нафта.

Во договорот првпат се воведуваат и казнени одредби – ефективни и одвраќачки санкции за компаниите и физичките лица што нема да ги почитуваат мерките. Регулативата содржи и клаузула за суспензија во случај на сериозна енергетска криза во една или повеќе земји членки.

Усогласениот текст треба да биде одобрен од Европскиот парламент и Советот на ЕУ. Гласањето во Парламентот е закажано за пленарната седница од 15 до 18 декември, по што Регулативата ќе може да стапи во сила со објавување во Службениот весник на Унијата.

Свет

Силен земјотрес од 7,6 степени ја погоди северна Јапонија — издадени цунами-предупредувања

На 8 декември 2025 година, силен земјотрес со магнитуда 7,6 го погоди североисточниот дел од Јапонија, во близина на префектурата Аомори.

Потресот се случил околу 23:15 по локално време, на длабочина од околу 53 километри, а како резултат беше издадено тсунами-предупредување за приморските региони, вклучувајќи ги префектурите Аомори, Ивате и Хокаидо.

Иако информациите сѐ уште се прибираат, локалните медиуми јавуваат за евакуации на жителите од крајбрежните подрачја, привремено прекинати железнички и дел од инфраструктурните услуги, како и прекини во снабдувањето со електрична енергија во некои области.

Земјотресот предизвика сериозно тресење — според првичните оценки, интензитетот на потресот одговара на „upper-6“ на јапонската скала за земјотреси, што значи дека може да предизвика свртување на мебел и оштетувања на градби.

Актуелниот порој на природни катастрофи доаѓа во момент кога Јапонија е веќе на листата на земји со висока сеизмичка активност, поради што властите апелираат на граѓаните да ги почитуваат упатствата за евакуација и да се подготват на можни појави на афтершокови.

Ќе ги следиме официјалните информации и ќе известиме за развојот на настаните.

Свет

Володимир Зеленски: Договорот за мир е далеку – прашањата околу Донбас сѐ уште се неразрешени

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, предупреди дека актуелниот мировен план останува далеку од реална разрешница, откако се покажува дека споровите околу контролата на регионот Донбас сѐ уште не се локализирани. Според неговите зборови, без решавање на овие клучни прашања, нема услови за доверба и траен мир.

„Во овој момент, не може да зборуваме за договор – нема точна согласност за Донбас, и тоа е најтешкиот дел од мировниот предлог“, порача Зеленски.

Зеленски нагласи дека Украина останува отворена за мир, но мора притоа да бидат обезбедени безбедносни гаранции и јасни граници на договорите – вклучувајќи ја и територијалната целовитост на земјата.

Во меѓувреме, дипломатските интензивни преговори меѓу Киев, Вашингтон и партнери од Европа продолжуваат, со надеж дека ќе се најде заеднички основ за преговори, но од Украина велат дека сѐ уште нема доволно консензус за да се приклучи мировниот договор.

Свет

Трамп: Володимир Зеленски „не е подготвен“ да го прифати мировниот план на САД

Американскиот претседател Donald J. Trump изјави дека украинскиот лидер Volodymyr Zelenskyy не е подготвен да го потпише мировниот предлог што го подготвиле САД, на крајот од неодамнешните преговори.

Според Трамп, документот бил испратен на преглед, но лидерот на Украина, како што оцени – „не го прочитал“, иако, според американскиот претседател, предлогот, според него, имал поддршка од народот.

Тој оценува дека сега е разочаран од односот на Киев, обележувајќи дека одбивањето да го разгледа мировниот план дополнително ја комплицира ситуацијата.

Во меѓувреме, украинските власти реагираа дека преговорите се сложени и дека трае проверка на сите детали, истакнувајќи дека ситуацијата е сериозна и бара внимателен пристап.