Свет

„НАТО ќе одговори“ – Руте за саботажата во Полска и заканите од Русија

По состанокот на министрите за надворешни работи на НАТО, премиерот на Холандија Марк Руте испрати силни пораки за руските закани, поддршката за Украина и улогата на САД во мировните преговори.

Руте оцени дека средбата во Брисел е „јасен сигнал дека Путин не може да нè надживее“, истакнувајќи дека НАТО останува цврст во поддршката кон Украина, особено преку засилените системи за воздушна одбрана кои, како што кажа, „прават разлика на терен“.

Тој предупреди на „реални и тековни опасности“ што доаѓаат од Русија – од сајбер напади до повреда на воздушниот простор – и повика на „непоколеблива будност“. Руте потсети дека целта на НАТО е до 2035 година сите членки да издвојуваат 5% од БДП за одбрана, со цел да се одржи стабилен и модерен одбранбен капацитет.

Осврнувајќи се на саботажата на железничката линија во Полска, која ѝ се припишува на Русија, Руте рече дека станува збор за „крајно неодговорни и неприфатливи напади“. Тој најави дека НАТО и Полска ќе ја утврдат целосната слика, но порача дека „одговорот ќе биде наш избор – и тие ќе го почувствуваат“.

Руте повтори дека клучот за напредок во мировните преговори се наоѓа во Вашингтон. „Постои само една личност во светот која може да го прекине застојот – американскиот претседател Доналд Џ. Трамп“, рече тој, пофалувајќи го ангажманот на американскиот тим во контактите со руските претставници.

Запрашан дали има напредок во руско-американските разговори, Руте одби да коментира, наведувајќи дека процесот е чувствителен. Тој додаде дека Москва мора да разбере дека нема друг излез освен компромис, а НАТО ќе продолжи да врши притисок со оружена помош за Украина и економски мерки.

Говорејќи за програмата PURL, која се фокусира на снабдување со оружје за Украина, Руте откри дека „две третини од сојузниците веќе се вклучени“, а распределбата на товарот е „значително подобрена“.

За пакетот од 79 милијарди евра од замрзнатите руски средства, предложен од Урсула фон дер Лајен, Руте рече дека очекува ЕУ да го реализира планот, но и дека доколку не успее, „ќе мора да се најдат други начини за финансирање на Украина“.

Свет

САД го прошируваат списокот на земји чии што граѓани ќе се соочат со забрана за влез

Администрацијата на претседателот на САД, Доналд Трамп, размислува за значително проширување на списокот на земји опфатени со забраната за влез во САД.

Гувернерката на Јужна Дакота, Кристи Ноем, во интервју за „Фокс Њуз“ изјави дека бројот на потенцијално опфатени земји е „поголем од 30“, иако не го потврди точниот број од 32. Таа истакна дека претседателот Трамп продолжува да ги проценува земјите.

Ноем, сепак, не прецизираше кои земји би можеле да бидат додадени на списокот, но ја образложи логиката на администрацијата:

„Ако таму немаат стабилна влада, ако немаат земја која може да се одржи и да ни каже кои се тие лица и да ни помогне да ги провериме, зошто би им дозволиле на луѓето од таа земја да дојдат овде во Соединетите Држави.“

Проширувањето доаѓа како дел од пошироките напори за безбедност. Претседателот Трамп во јуни потпиша проглас со кој им се забранува влез на граѓаните на 12 земји и го ограничува влезот за седум други. Тогаш, администрацијата го оправда потегот како неопходен за „заштита од странски терористи и други безбедносни закани“.

Забраните се однесуваат на широк спектар на патници, вклучувајќи имигранти, туристи, студенти и деловни патници.

Свет

Нова тензија по експлозија во Чеченија: руските власти со прст кон Киев

Комплексот облакодери „Грозни Сити“ во главниот град на Чеченија, Грозни, беше погоден од силна експлозија изутрината, при што според извештаите на руските медиуми, неколку ката од зградата претрпеле значителна штета на фасадите.

Настанот веднаш ги мобилизираше сите расположливи служби за итни случаи. Локалните медиуми, вклучувајќи го и каналот „Острожно новости“, ја пренесоа веста дека комплексот бил цел на можен напад со беспилотни летала во текот на ноќта, иако официјална потврда за ова сè уште не е издадена од надлежните институции.

Експлозијата се случува во услови на зголемени безбедносни мерки, откако руското Министерство за одбрана соопшти дека украинските вооружени сили синоќа извршиле нов напад со беспилотни летала врз повеќе региони на Русија.

Како одговор на заканата, аеродромите низ Северен Кавказ, вклучувајќи го и аеродромот во Грозни, се ставени под режим на „тепих“, што значи целосна суспензија на сите слетувања и полетувања.

Иако локалните извештаи од Грозни сугерираат дека експлозијата најверојатно била предизвикана од беспилотно летало во централниот дел на чеченската престолнина, првичните информации укажуваат дека нема пријавени жртви.

Паралелно, руските медиуми известија и за експлозии регистрирани и над Славјанск и Темрјук во Краснодарскиот крај, кои исто така се припишуваат на украински напади со беспилотни летала. Во Темрјук, е пријавено оштетување на дел од пристанишната инфраструктура.

Истражните и безбедносните служби ја продолжуваат истрагата за инцидентот во Грозни. Јавноста останува во исчекување на официјални информации за прецизната причина за експлозијата и евентуална потврда дека станува збор за напад со дрон.

Свет

Москва предупредува дека можна ескалација до вооружен конфликт доколку ЕУ реши да ги употреби замрзнатите руски средства за финансирање на Украина

Поранешниот руски претседател и актуелен заменик-претседател на Советот за безбедност на Русија, Дмитриј Медведев, упати остро предупредување, наведувајќи дека плановите на Европската унија за користење на замрзнатиот руски државен имот за финансирање на Украина можат да бидат третирани како „повод за војна“.

Европската Унија разгледува две опции за обезбедување значителна финансиска поддршка за Украина, при што секоја од нив носи свои правни и политички предизвици. Целта е да се покрие дел од проценетиот финансиски јаз на Украина, кој до 2029 година се проценува на 90 милијарди евра.

Една од опциите, предложена од Комисијата, е да се структурира помошта како „репарациски заем“. Овој заем би требало да биде вратен од Украина, но само под услов Русија да плати воена отштета. За финансирање на овој модел, се предлага користење на готовина од сметките на финансиските институции кои ги држат замрзнатите руски државни резерви.

Оваа опција наидува на силен отпор од Белгија, каде што е лоцирана институцијата Euroclear, која управува со најголем дел од овие замрзнати средства. Белгиските власти изразија загриженост дека директното користење на имотот може да доведе до сериозни правни последици по завршувањето на војната.

Алтернативната опција е задолжување на меѓународните пазари преку ново европско задолжување, со што нема да се активираат руските средства.

Сепак, за усвојување на заем преку ново европско задолжување е потребна едногласна поддршка од сите членки на ЕУ. Според извори од Унијата, Унгарија цврсто се противи на давање дополнителни средства на Украина, што ја блокира оваа можност.

Моделот кој предвидува активирање на замрзнатиот руски имот, за разлика од задолжувањето, би можел да биде усвоен со квалификувано мнозинство наместо едногласност. Ова отвора можност за спроведување на мерката и покрај противењето на некои членки, но истовремено дополнително ги зголемува политичките тензии внатре во Европската Унија.