Connect with us

Економија

Трамп даде зелено светло за извозот на чипови на „Енвидиа“ во Кина, но дел од профитот сепак ќе заврши во САД

По драматични преговори зад сцената, американскиот претседател Доналд Трамп денеска направи зачудувачки пресврт во технолошката војна со Кина! Соопштено е дека, под одредени – и тоа какви – услови, тој го одобрил извозот на клучни чипови од технолошкиот гигант Nvidia за Пекинг. Овој неочекуван чекор е потврден и од кинеска страна, по директен разговор меѓу Трамп и неговиот колега, претседателот Си Џинпинг.

Договорот е вистинска бомба, особено финансиски! Како што Трамп експлозивно објави на неговата социјална мрежа „Трут Соушл“ (Truth Social), Nvidia ќе мора да префрли неверојатни 25 отсто од вкупниот промет од продажбата на овие графички процесори (GPU) – кои се столбот на развојот на вештачката интелигенција (ВИ) – директно во американската државна каса!

Станува збор за чиповите H200 од постарата серија „Хопер“ (Hopper). Иако не се најновиот крик на технологијата (Nvidia лансираше помоќна серија „Блеквел“ кон крајот на минатата година), овие GPU се сѐ уште исклучително барани и витални за кинеските амбиции во доменот на ВИ.

Извозот на американски чипови во Кина со години е централна точка на геополитичките тензии. Стравот дека овие моќни компоненти можат да бидат искористени за воени цели ги принуди и администрацијата на поранешниот претседател Џо Бајден, а сега и Трамп, на постојани ограничувања.

Администрацијата на Бајден воведе строги ограничувања во 2022 година. Како одговор, Nvidia го дизајнираше послабиот чип H20 за да ги заобиколи американските забрани и да остане на профитабилниот кинески пазар.

Во април, Владата на Трамп изненадувачки го забрани и извозот на H20, пред да дојде до претходен договор со Nvidia, кој дозволи продажба со провизија од 15 отсто за државата.

Кинеските власти, пак, инсистирајќи домашните компании да се фокусираат на развој и употреба на локални, кинески еквиваленти. Оваа стратегија очигледно зеде данок: Nvidia реализираше само 50 милиони долари промет во Кина во третиот квартал, а за тековниот квартал не планираше никаков приход од овој пазар.

Според денеска објавените договори, американскиот технолошки гигант сега ќе може да ги нуди своите графички процесори на „овластени клиенти“ во Кина.

Од Nvidia ја поздравија одлуката на американската Влада, нарекувајќи ја „разумен баланс“ кој ќе ѝ овозможи да продолжи да работи на најголемиот светски пазар, додека истовремено ги почитува безбедносните грижи на Вашингтон.

Американската држава добива милијарди од трговијата со ВИ технологија, додека Кина добива пристап до потребните, иако не најнапредни, чипови. Ова е нова, финансиски мотивирана фаза во геополитиката на технологијата.

Advertisement

Економија

Пазарот на недвижности во Македонија расте: Центар и Аеродром предводат според вредност и трансакции

Гаража во скопската општина Аеродром беше продадена за 30.000 евра, додека цените на становите во Охрид во првата половина од 2025 година пораснале за 27 отсто. Овие податоци произлегуваат од Извештајот на Регистарот за цени и закупнини, објавен од Агенцијата за катастар на недвижности, кој ја прикажува динамиката на пазарот на недвижности во земјата.

Во општина Центар е постигната највисока цена за стан — 2.857 евра по квадрат, што за стан од 105 квадратни метри изнесува 300.000 евра. Во истата општина е продадена и најскапата куќа — за 1,15 милиони евра, со 373 квадратни метри станбена површина и 1.357 квадратни метри земјиште.

Најскапо продадениот деловен простор, со површина од 3.131 квадратен метар, достигна цена од 6,8 милиони евра, додека индустриски објект во Илинден е продаден за 190,1 милион денари. Гаражата во Аеродром, со површина од 24 квадратни метри, достигна цена од 1,85 милиони денари, или 77.250 денари за квадрат.

Највисок скок на цените на становите е забележан во Охрид (27%), следат Центар и Тетово (по 22%) и Битола (20%), додека најмал раст е во Струмица (2%). Најмногу станови се продадени во Аеродром (189), Чаир (182), Центар (181) и Карпош (179), со највисока вкупна вредност во Центар (1,26 милијарди денари), следен од Аеродром (1,19 милијарди денари) и Карпош (1,06 милијарди денари).

Во првата половина на 2025 година се регистрирани 15.779 трансакции — за 8,9% повеќе од истиот период лани, со вкупен обем од 515,9 милиони евра. Најголем дел од купопродажбите се однесуваат на земјоделско земјиште и шуми (32,8%) и станови (32,5%).

Анализата покажува дека Центар бележи раст на обемот на купопродажби од 32%, додека Аеродром бележи пад од 29%. Во однос на вкупната вредност, Кисела Вода расте за 59%, а Куманово бележи пад од 26%, што укажува на динамичен и различно развиен пазар низ градовите.

Continue Reading

Економија

Праведната транзиција ќе успее само ако ја водиме заедно со работниците, општините, со заедниците – Божиновска на Националниот настан за Локалните економско-социјални совети

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на Националниот настан за вмрежување на Локалните економско-социјални совети, каде што уште еднаш ја потврди силната определба на Министерството да работи отворено, во соработка и директен дијалог со сите засегнати страни.

„ Транзицијата мора да донесе подобар живот за сите нас. А тоа е можно само ако сме отворени, достапни и ако работиме заедно. Министерството е партнер за секоја општина, секоја организација, секој работник и секоја компанија што носи иницијатива. Можете да ни се обратите во секој момент“, изјави министерката Божиновска.

Локалните економско-социјални совети – се платформа којашто ги обединува општините, синдикатите, бизнис-заедницата, граѓанските организации и институциите во процесот на праведната енергетска транзиција.

„Ако не работиме заедно, ако работниците, општините, локалниот бизнис и граѓанските организации не се во процесот – тогаш процесот нема да успее. Многу е едноставно.“ истакна Божиновска. 

Божиновска се осврна и на Инвестициската платформа за праведна енергетска транзиција, која веќе функционира и создава можност за финансирање на локални проекти:

„ Со тоа се отвора реален простор за инвестиции што ќе ја придвижат транзицијата напред. Но мора, сите вклучени чинители, посебно општините, да се поодговорни, да се понудат реални издржани проекти за да ги користиме средствата ефикасно. Нашата задача е да обезбедиме јасна политичка насока, координација меѓу институциите и поддршка за квалитетни локални проекти. Ние не сакаме транзиција само на хартија. Сакам секоја општина да има шанса да развие проект, секој работник да има пристап до нови можности, а секоја заедница да почувствува дека ова е процес што создава вредност — не страв. Затоа сме тука, затоа сме отворени,“ додаде Божиновска..“

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини останува целосно посветено на поддршка на локалните процеси, на развој на зелени работни места, нови индустрии и стабилни услови за економски раст во сите региони

Continue Reading

Економија

МБИ10 во пад од 0,20% при промет од 11,48 милиони денари

Изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје врз основа на официјални податоци од Македонска берза.

На трговската сесија од 10 декември 2025 година, индексот МБИ10 забележа пад од 0,20%, спуштајќи се на 10.219,32 поени, додека индексот ОМБ остана непроменет на 128,73 поени. Вкупниот промет изнесуваше 11,48 милиони денари, при што тргувањето беше најактивно кај Комерцијална банка, Алкалоид и Стопанска банка, кои повторно ја предводат пазарната ликвидност.

Најтргувани хартии од вредност

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – 4.343.820 денари

● Алкалоид АД Скопје (ALK) – 1.969.180 денари

● Стопанска банка АД Скопје (STB) – 2.201.730 денари

Топ добитници

● Реплек АД Скопје (RPK) +0,06%

● Комерцијална банка АД Скопје (KMB) +0,07%

● НЛБ Банка АД Скопје (NLB) +0,41%

Топ губитници

● Алкалоид АД Скопје (ALK) –0,34%

● Стопанска банка АД Скопје (STB) –2,95%

● Македонски Телеком АД Скопје (TEL) –1,08%

Обврзнички пазар

На обврзничкиот пазар беше реализирана една трансакција со обврзницата за денационализација „Р. Македонија – ДЕН 22“ во вкупен износ од 638.350 денари, по цена од 94 евра, што претставува раст од 1,08%. Сите други обврзници останаа без промени во цените и без реализирани трансакции.

На берзанската сесија од 10 декември 2025 година, активноста беше умерена, со доминација на банкарскиот и фармацевтскиот сектор. Индексот МБИ10 бележи благ пад од 0,20%, при што Комерцијална банка и Алкалоид повторно беа најликвидни. Падот на Стопанска банка и Македонски Телеком имаше најголем негативен ефект врз индексот. Обврзничкиот пазар остана со ограничена активност и стабилен индекс ОМБ.

Continue Reading
Advertisement

Advertisement

Advertisement
Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Advertisement

Трендинг