Владата го најави разрешувањето на државниот јавен обвинител, Љупчо Коцевски, најавувајќи го преку Собранието „ослободувањето“ на правосудството. Оваа одлука доаѓа во исклучително вжештен политички контекст, додека обвинителството е под лупа поради аферата „Пулс“ и вжештениот политички дискурс за случајот „Кочани“ во Парламентот.
Она што беше привремено стопирано поради законските ограничувања за време на изборниот период, сега добива на интензитет. Владината портпаролка, Марија Митева, во вторникот жестоко го образложи предлогот за разрешување:
„Врз основа на членот 88 став 1 од Законот за јавното обвинителство, а по претходно добиено мислење од страна на Советот за јавни обвинители, му предлага на Собранието од функцијата јавен обвинител на Република Македонија да го разреши Љупчо Коцевски, поради направени крупни професионални грешки при раководењето со Јавното обвинителство, што доведува до нарушување на ефикасноста и на функционалноста на Јавното обвинителство.“
Меѓу причините, Владата ги набројува веќе познатите тешки обвинувања:
-
Неовластено изнесување информации и податоци за судски предмети.
-
Повреда на обврската за заштита на тајноста на постапката.
-
Нарушување на угледот на ЈО и неговиот личен углед.
-
Непостапување согласно со Уставот, законите и меѓународните договори.
Тајмингот не е случаен? Аналитичарите се сомневаат
И покрај бурниот политички момент, аналитичарот Петар Арсовски не гледа намерна координација со тековните политички активности, но признава дека процесот добил на интензитет:
„Иако имаше пауза во процесот за промена на Коцевски, додека траеше истрагата за Кочани, сепак притисокот продолжи и Владата не криеше дека има намера да го смени и мислам дека природно тоа сака да биде сега… Промената на претседателот на Советот на јавни обвинители и Собранието продолжи со работа, едноставно сè се поклопи така да биде.“
Профилот на новиот обвинител: Недостижен идеал?
Премиерот Христијан Мицкоски ја крева границата високо, најавувајќи нов начин на избор:
„Главниот јавен обвинител ќе биде избиран на јавен повик, на кој ќе може да се пријави секој оној што ќе ги исполни условите согласно со закон и согласно со објавениот повик.“
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова го дефинира посакуваниот профил со речиси нереалистични очекувања:
-
Бескомпромисен борец за почитување на законите.
-
Заколнат борец за владеење на правото.
-
Отпорен на партиски и на политички влијанија.
-
Круна на целиот обвинителски систем.
Скептицизам: Дали е можна „идеална врска“?
Аналитичарот Арсовски е скептик дека во македонскиот политички контекст е можна оваа „идеална врска“ меѓу политиката и правосудството:
„Нашите искуства покажуваат дека ниту еден од обвинителите досега не бил исклучен од политичкото влијание, односно бил обвинет… Специјалното јавно обвинителство беше најеклатантен пример за тоа како се почна со пристојни намери, а заврши со една општополитичка катастрофа.“
Сепак, заклучокот е прагматичен:
„Сето ова не ми дава право да бидам оптимист дека нема да има никакви забелешки за идниот јавен обвинител… но ние да ја видиме неговата работа, дали ќе постапува по законот, дали ќе биде објективен и ќе работи во името на граѓаните.“
Во неговиот краток мандат, Коцевски, чиј мандат треба да трае шест години, остана доследен на еден ист, кус коментар за мотивот на власта:
„Ќе го дадам истиот коментар што го давам неколку месеци, тоа е нивна политичка одлука.“
Сега, сите очи се вперени во Собранието, каде што ќе се реши судбината на првиот човек на Обвинителството и, како што најавува власта, ќе се отвори ново поглавје за правосудството.
