Трезорот функционира нормално и нема никакво затворање ниту стопирање на исплатите, изјави денеска министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, реагирајќи на објавите дека Трезорот ќе се затвори на 15-ти во месецов поради наводен недостиг на приливи.

„Не сме го заклучиле Трезорот. Ова прашање деновиве излезе од контрола. Посебно е неразбирливо кога вакви тврдења доаѓаат од опозицијата, која до вчера беше власт и многу добро знае како функционира Трезорот“, рече Димитриеска-Кочоска, одговарајќи на новинарски прашања.

Таа појасни дека станува збор за рок што им е даден на институциите да ги достават своите налози до трезорските канцеларии, а не за затворање на Трезорот. Рокот до 15-ти, како што истакна, е со цел подобра организација и навремена реализација на сите исплати до 31 декември.

Министерката потсети дека постои упатство според кое налозите во Трезорот стојат до 15 дена поради дополнителни проверки, како и даночен календар според кој даноците се собираат до 25-ти во месецот, што, според неа, целосно ја демантира тезата за затворање на Трезорот.

„Имаме приливи и ги планираме одливите. Пред почетокот на месецот се шпекулираше и дека пензиите нема да се исплатат навреме, а тие беа исплатени без доцнење. Сè што пристигнува во Трезорот како налог, се исплаќа навремено“, нагласи Димитриеска-Кочоска.

Таа додаде дека и по 15-ти ќе се примаат налози, иако институциите се охрабруваат да ги достават навреме за полесна организација. Според неа, тврдењата дека Трезорот се затвора се крајно несериозни.

„Трезорот ќе работи до 31 декември, како и секоја година. Тоа е сектор кој често работи и до доцна навечер, со цел сите обврски да се сервисираат навреме“, истакна министерката.

Во врска со наводните доцнења на социјалните трансфери, Димитриеска-Кочоска рече дека во Трезорот нема неисплатени налози и дека евентуалните задоцнувања се резултат на постапките во ресорните институции.

„Станува збор за нови решенија кои чекаат да бидат внесени во систем. Во петокот беа извршени исплати од околу три милијарди денари, од кои 2,4 милијарди се блок-дотации за образование, вклучително и исплатата на К-15“, рече таа.

Министерката оцени дека Буџетот е во одлична кондиција и дека сите обврски ќе бидат сервисирани навреме, како и во претходните години.

„До 31 декември сè ќе биде јасно и видливо. Реализацијата ќе го покаже тоа“, порача Димитриеска-Кочоска.

Во однос на кратењето средства за ретки болести, таа истакна дека Министерството за финансии ги реализирало сите барања што ги доставиле институциите.

„Ние делиме лимити, а секоја институција самостојно одлучува како ќе ги распредели средствата и кои ќе бидат нејзините приоритети. Тоа е одлука на ресорните министри“, рече Димитриеска-Кочоска.

Доколку Европската Унија не отстапи од планот за воведување јаглеродна такса за земјите членки на Енергетската заедница, тргувањето со електрична енергија би можело да се сведе исклучиво на регионално ниво, меѓу држави што не се членки на ЕУ. На ова предупреди Марко Бислимоски, претседател на Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ).

На трибината „Центар за енергетска политика на Западен Балкан“, одржана во Приштина, Бислимоски истакна дека воведувањето на јаглеродната такса значително ќе ја зголеми крајната цена на електричната енергија на отворениот пазар, со што таа ќе ја изгуби конкурентноста во однос на струјата произведена во земјите членки на Унијата.

„Со имплементацијата на јаглеродната такса практично ќе се блокира интеграцијата на земјите од Западен Балкан со европскиот пазар. Нема реална можност производител од регионот да извезува електрична енергија во ЕУ и ќе останеме затворени во тесни регионални рамки“, изјави Бислимоски.

Тој потсети дека и покрај зголемените инвестиции во обновливи извори на енергија од почетокот на енергетската криза, производството од јаглен и натаму има доминантна улога, бидејќи обезбедува базна енергија неопходна за стабилноста на електроенергетските системи во регионот.

Од РКЕ нагласуваат дека земјите членки на Енергетската заедница континуирано спроведуваат значајни реформи во енергетскиот сектор.

„Кај нас се усвоени првиот, вториот и третиот енергетски пакет, а во тек е имплементацијата и на четвртиот. Берзите за електрична енергија веќе функционираат, се зајакнуваат меѓуграничните капацитети и се создаваат услови за спојување на пазарите, што е клучно за привлекување нови инвестиции“, посочи Бислимоски.

Тој додаде дека придобивките од енергетските реформи мора директно да ги почувствуваат граѓаните, нагласувајќи дека Европа треба да покаже поголема поддршка преку соодветни субвенции.

„Живееме во средина со сериозно загаден воздух и огромни трошоци за здравствениот систем. Потребни се мерки, но тие мора да бидат социјално праведни. Неопходно е целосно да се редизајнира финансиската помош за ранливите потрошувачи и да се подобрат условите за користење фотоволтаици кај домаќинствата“, изјави Бислимоски.

Ова партнерство не е само поддршка, туку долгорочен процес на јакнење на институциите, зголемување на експертизата и создавање модерни системи кои ќе обезбедат предвидливи, одговорни и транспарентни јавни финансии, истакна министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, осврнувајќи се на соработката со Министерството за финансии на САД преку нивната Канцеларија за техничка помош (ОТА).

Димитриеска – Кочоска посочи дека соработката со Tрезорот на САД во делот на секторите Буџет и Трезор има длабоки корени и дека нашиот систем за буџетско планирање бил првично развиен со техничка помош од САД во периодот од 2004 до 2008 година и претставува основа врз која денес градиме современо управување со јавните финансии.

Осврнувајќи се на сработеното во изминатите години, министерката за финансии рече дека особено значајни се реализираните мисии во управувањето со готовина, почетните обуки за сметководство и пилот-проектот за консолидирање на главната книга. Од септември активно се работи и на ревидирање на програмската класификација и веќе се обучени 65 претставници од 29 институции за програмско буџетирање и индикатори за резултати, а во следниот период соработката треба да продолжи преку подготовка на подзаконските акти од Законот за буџети, нов формат на Буџетот, развивање мерливи индикатори за перформанси и натамошно консолидирање на главната книга како стратешка реформа за транспарентни јавни финансии.

Во секторот за финансиски систем, Димитриеска-Кочоска посочи дека во текот на 2024 година реализирани се повеќе мисии насочени кон моделите за интегрирана супервизија, супервизорски вештини и заштита на потрошувачите и дека во моментот се работи на новиот процес за собирање податоци, ажурирањето на ризичните профили и обуките за супервизија базирана на ризик, кој до крајот на годината ќе биде целосно ставен во употреба.

Во областа на управувањето со јавниот долг, во 2023 година е потпишан Меморандум за разбирање со OTA со цел унапредување на управувањето со јавниот долг и развојот на пазарот на државни хартии од вредност. Фокусот е насочен кон развој на нова аукциска платформа, развој на пазарот на државни хартии од вредност и активно управување со портфолиото на јавен долг.

– Партнерството меѓу Македонија и САД во областа на јавните финансии не е административна соработка, туку долгорочна инвестиција во стандардите, институционалниот интегритет и транспарентноста. Овие програми директно придонесуваат за поефикасни институции, подобро управување со ресурсите, намалување на ризиците и поголема заштита на граѓаните – нагласи Димитриеска-Кочоска.