Македонија од ова може да искористи, можеби ќе успееме да ги направиме уште поцврсти врските со Соединетите Американски Држави и можеби ќе успееме и подобро да се позиционираме, зошто да не, доколку имаме услови да направиме договор за слободна трговија, да успееме повеќе да извезуваме во САД, понекогаш и во криза може да се искористат одредени ситуации, вели во разговор со дописничката на МИА од Атина министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.

Министерката деновиве учествува на 10. Делфи економски форум во Грција, каде што една од главните економски теми се царините од САД и новата одлука на американскиот претседател Доналд Трамп, а во интервју за МИА детално говори за целата глобално-економска состојба, што тоа значи за Европа, дали ќе влијае и на земјава, но и дали ќе има последици за обичните граѓани, а паралелно открива дека во текот на летото е планиран ребаланс на Буџетот.

За учеството на форумот вели дека како првични заклучоци кои ги констатирала се дека „пред сè, глобализацијата го има постигнато својот максимум и оти повеќе светот нема да биде ист како што го знаеме во однос на глобализацијата“.

– Она што е испратено како порака од форумот е дека треба малку повеќе да се промени во насока на тоа повеќе да разменува и да тргува меѓу себе да се посвети малку повеќе внимание во насока на регулативите, побрза администрација, поекспедитивно работење итн. Денес имаше и разговори во насока на тоа дека иако се дадоа 90 дена дури за некои држави тоа може да е и мал период имајќи ја предвид бавноста на администрацијата и бавната реакција и она што е клучно за Европа е Европа повеќе да се сврти кон иновации, вештачка интелигенција, да почне да функционира пазарот на капитал, посочи министерката.

Коментира дека „непредвидливост“ е зборот што во Делфи е најзастапен за карактеризирање на целата ситуација, но потенцира дека царините од САД што, се однесува на нашата земја, не мора да предизвикуваат паника, ниту да се толкуваат негативно.

– Ние сме многу мали во однос на се ова што се случува и нашите одлуки не може да имаат директно влијание но ова можеби можеме да го искористиме како шанса за македонската економија, пред сè, од аспект на тоа дека Владата има добра комуникација со Вашингтон што е многу значајно иако ние во моментот имаме под еден процент од вкупната надворешна размена или трговија со САД секако тоа може да биде предност да искористиме во периодот што следи, истакна министерката за МИА.

Паралелно објасни дека најголемиот дел од трговската размена на земјава е со Европа и оти „повеќе би требало да се насочиме кон тоа како Европа ќе се однесува“.

Во однос на Европа, посочува дека она што е испратено како порака од форумот е дека треба малку повеќе да се промени во насока на тоа повеќе да разменува и да тргува меѓу себе, да се посвети малку повеќе внимание во насока на регулативите, побрза администрација, поекспедитивно работење итн.

Дополнително, во интервјуто за МИА, министерката открива дека ќе има ребаланс на Буџетот, но како што објаснува, очекува тоа да се случи во летниот период, а сега планирана е, како што вели, мини прераспределба, откако ќе заврши јавниот повик за општините“, а прераспределбата што ја планираат е бидејќи не можеле однапред да ги предвидат парите во кое министерство да се доделат.

Интервјуто на министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска за МИА беше направено на крајот од вториот ден од Економскиот форум, а министерката и денеска ќе ги следи дискусиите во Делфи.

10 април 2025, Скопје – Владата ќе ја продолжи дискусијата со администрацијата на САД за воспоставување слободна трговија, вели министерката за финансии во изјава за медиуми од Економскиот форум во Делфи, на кој во економскиот дел во фокусот се последните одлуки на САД за царините.

„Клучно е дека Европа е подготвена, многу е смирена. Тука се присутни претставници и од Светска Банка и од ММФ, од ЕБОР и гледам една смиреност кај нив.  Мислам дека работите за брзо време ќе се вратат во нормала. Една беше дискусијата вчера со толку високи царински стапки,  денеска веќе е нешто друго, нешто што и американската економија може да го поднесе. Не очекувам некое големо влошување особено за македонската економија. Заклучоците од економистите на Форумот се дека ова е крајот на глобализацијата и дека економистите се едногласни оти Америка најмногу ќе страда бидејќи очекуваат инфлација таму и многу низок раст на економијата“, рече Димитриеска-Кочоска.

Таа најави дека следната недела патува во Вашингтон на Пролетни средби на ММФ и Светска банка каде ќе ја искористи можноста за средба во Трезорот на САД. 

„Зошто да не се обидеме да ја искористиме ситуацијата во наша полза. Дискусијата за слободна трговија останува и тука не се откажуваме“  вели Димитриеска – Кочоска.

Според неа од овие одлуки најмногу последици ќе трпи американската економија. „Таму“, како што додава, „може да се каже дека доколку продолжат одлуките такви какви што се ќе влезат во стагфлација, односно намалување на растот, можеби негативен раст и инфлацијата со сигурност на нивно тло, а сето тоа во Европа ќе оди задоцнето“, истакна министерката за финансии.

Министерката Димитриеска-Кочоска учествува на 10. Економски форум што се одржува во грчкиот град Делфи.

Скопје, 10 април 2025 година – Македонската берза денес го заврши тргувањето со вкупен промет од 66.294.631 денари. Индексот МБИ10 порасна за 1,65%, достигнувајќи ново ниво од 10.311,95 поени.

Динамика на тргување и пазарни движења

Тргувањето се одвиваше со изразена позитивна динамика, при што акциите на неколку водечки компании забележаа значителен раст. Најголем интерес беше насочен кон Комерцијална банка, Алкалоид и НЛБ Банка, кои остварија најголем дневен промет. Индексот МБИ10 продолжи да расте, поттикнат од добивките кај сините чипови.

Најтргувани акции

1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет од 37.737.260 денари, последна цена 28.801 денари, пораст од 1,40%

2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет од 20.180.070 денари, последна цена 27.899 денари, пораст од 3,60%

3. НЛБ Банка АД Скопје (NLB) – промет од 1.109.000 денари, последна цена 58.500 денари, пораст од 3,61%

Најголеми добитници на денот

1. НЛБ Банка АД Скопје (NLB) – пораст од 3,61%

2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – пораст од 3,60%

3. Макстил АД Скопје (STIL) – пораст од 2,83%

Најголеми губитници на денот

1. Гранит АД Скопје (GRNT) – пад од -2,96%

2. Скопски пазар АД Скопје – приоритетни акции (SPP) – пад од -0,05%

3. Македонски Телеком АД Скопје (TEL) – пад од -0,07%

Обврзнички пазар

Индексот ОМБ остана непроменет на ниво од 124,81 поени. Активноста на обврзничкиот пазар беше слаба, со единечни трансакции на државни обврзници по фиксни цени.

Денешното тргување беше силно поддржано од растечката вредност на водечките хартии од вредност. Со најголем промет и силни порастувања кај Комерцијална банка, Алкалоид и НЛБ Банка, берзата покажа стабилен нагорен тренд и зголемена доверба кај инвеститорите. Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза, а е изготвен од Илирика Инвестментс АД Скопје.