Редакцијата на Трн по втор пат ги награди иницијативите што храбро го менуваа општеството во 2025 година

На 13 декември 2025 година, редакцијата на „Трн“ по втор пат ги додели своите симболични признанија за иницијативи, колективи и поединци кои со својата работа, ангажман и храброст придонесуваат кон поинклузивно, поправедно и посолидарно општество.

Со овие награди, редакцијата на „Трн“ уште еднаш испрати јасна порака дека општествените промени не започнуваат од големите декларации, туку од конкретни дела, локални иницијативи и луѓе кои одбиваат да молчат пред неправдата.

Како и минатата година, жирито беше составено од редакцискиот тим на „Трн“, кој секојдневно ги следи, документира и анализира процесите што го обликуваат јавниот простор, граѓанскиот отпор и солидарноста во Македонија.

Категории што го мапираат општествениот ангажман

Признанијата се доделуваат во категории кои симболично ги опфаќаат клучните општествени борби и вредности: унапредување на правата на жените и родовата еднаквост, заштита на јавното здравје, младински иницијативи, интервенции во јавен простор и заштита на правата на Ромите.

Наградата ЖЕНСКИ ТРН се доделува на борците за унапредување на женските права. Во оваа категорија беа доделени две признанија, како одраз на различни, но подеднакво значајни форми на активизам.

Наградата ЖЕНСКИ ТРН беше врачена на Сара Миленковска за нејзиниот доследен активизам во различни иницијативи за женски права и родова еднаквост, за јасниот јавен говор и за отворањето простор за теми кои често се премолчуваат, но длабоко ја засегаат реалноста на жените.

Наградата ЖЕНСКИ ТРН ја доби и Асоцијацијата за здравствена едукација и истражување ХЕРА за акцијата „Ни требаат 365 дена активизам, а не 16 дена симболика“ и за нивната континуирана, системска борба за женските права, телесната автономија и родовата правда.

Наградата ЗДРАВ ТРН за заштита на јавното здравје претставува награда за солидарноста што не застанува на зборови, туку се претвора во конкретна грижа и поддршка.

Оваа награда беше врачена на Support Kochani, за нивните иницијативи за поддршка на повредените и семејствата на загинатите во трагедијата во Кочани, вклучувајќи го и отворањето на Младинскиот центар „Гнездо“, како и бројните акции за собирање донации и медицински препарати.

МЛАДИНСКИ ТРН се додели на глас кој ја разбира политиката од перспектива на младите и ја преведува нивната реалност во јасни и аргументирани пораки. 

Оваа награда ја доби Емир Хасановиќ, за неговиот инспиративен медиумски настап со постизборна анализа од младински агол, за пораките за генерацискиот јаз во Македонија и за отворањето прашања поврзани со потребите, политичката свест и улогата на младите во општеството.

Во категоријата ТРН НА ЕДНАКВОСТА за заштита на правата на Ромите, беа доделени две признанија, како признание за институционалниот и личниот активизам.

Наградата ТРН НА ЕДНАКВОСТА ја врачивме на Europe House за аудиобајките „Сјајни ѕвезди – бајки раскажани од Ромите од Европа“, достапни за слушање на ромски, македонски и албански јазик, и за нивниот придонес во промоцијата на културната разноликост и инклузијата.

ТРН НА ЕДНАКВОСТА беше доделен и на Ѓултен Мустафова (Ромалитико) за нејзиниот активизам за правата на жените Ромки и за континуираната борба за видливост, достоинство и еднаквост на Ромската заедница.

ИНТЕРВЕНТЕН ТРН е за гласовите кои во јавниот простор зборуваат храбро, директно и без компромис.

Наградата за интервенција во јавен простор беше доделена на Колективот на НТ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп, за говорот на церемонијата по повод доделување на наградите „3-ти Ноември“ и за јавното застапување за изградба на нова театарска зграда.

Награда ви оваа категорија беше доделена и на Иницијативата „Кој е следен?“, за нивните континуирани интервенции во јавниот простор, борбата за правда и отпорот против системската корупција.

Мал трн, голема порака

Признанијата на „Трн“ не се финансиски, ниту институционални. Тие се симболичен гест на солидарност, благодарност и јавно признавање – порака дека некој гледа, слуша и препознава.

Со второто издание на овие награди, „Трн“ ја зацврстува својата позиција како медиум кој не само што известува, туку и активно учествува во градењето на јавниот простор, вредностите и критичката мисла.

На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за првпат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет. Интервенцијата е реализирана во соработка со реномираниот ортопед проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.

Овој медицински зафат претставува значаен напредок во развојот на домашниот здравствен систем и зајакнување на капацитетите за третман на ретки и сложени ортопедски состојби кај деца. Процедурата е резултат на тимска работа меѓу ортопедите, анестезиолозите, интензивната нега и ургентната служба, како и на успешен пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.

Директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски, истакнува дека интервенцијата е пример за врвна мултидисциплинарна координација со јасен фокус на безбедноста и квалитетот на третманот. Според него, соработката со меѓународни експерти овозможува значителен исчекор во лекувањето на ретки конгенитални деформации, со цел ваквите процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјава.

Министерот за здравство, Азир Алиу, нагласува дека довербата во здравствениот систем се гради преку конкретни резултати, знаење и силна тимска работа. Тој посочува дека Министерството ќе продолжи со поддршка на модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со што најсложените интервенции ќе можат да се изведуваат во државата.

Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба кај која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради нарушена миграција за време на ембрионалниот развој. Оваа состојба најчесто предизвикува видлива деформација и ограничена подвижност на рамото, а може да биде поврзана и со други аномалии, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза или омовертебрална лента. Оперативниот третман најчесто се спроведува кај деца на возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и естетскиот изглед.

Кузеска за “игнорирани“ ги смета: “Бомбите“ (нејзин назив) за јавните набавки, потоа изјавите на Кузеска и Филипче за наводниот договор со кој Македонија ќе биде преплавена со мигранти испорачани од Велика Британија и нападот во просториите на поткастот Инфомакс, како и изјавите на Венко Филипче,велат меѓу другото од МАН

Портпаролката на СДСМ, Богданка Кузеска, која е дел од “тимот на Заев“ по задача во партијата да го чуваат неговиот капитал и слобода, во момент на здодевност и очај дека опозицијата нема што да каже во однос на власта бидејќи спиновите се потрошени, нема проекти или решенија за постоечки проблеми, нема способни луѓе кои би се нафатиле да влезат во органите на партијата реши јавно да ги “построи“ новинарите кои недоволно ги следеле нејзините изјави и настапите на нејзиниот шеф Венко Филипче, реагираа од Македонската асосцијација на новинари (МАН), кое интегрално го пренесуваме во подолу.

„Таа издвои настани кои, според неа, не биле објавувани колку што на неа и и на Филипче им треба за да ги оправдаат своите функции на портпарол и шеф на СДСМ од кои партијата немаат ефект, како што се гледа на изборите.

Кузеска за “игнорирани“ ги смета: “Бомбите“ (нејзин назив) за јавните набавки, потоа изјавите на Кузеска и Филипче за наводниот договор со кој Македонија ќе биде преплавена со мигранти испорачани од Велика Британија и нападот во просториите на поткастот Инфомакс, како и изјавите на Венко Филипче.

Особено ја заболело што тоа го прават порталите Курир, Република и Вечер кои Кузеска експлицитно ги наведе како виновници за нејзиниот викенд кошмар.

МАН, Македонската асоцијација на новинари, која постои 23 години, создадена со доаѓањето на СДСМ на власт во 2002 година заради заштита на новинарите со започнатиот терор на таа власт врз нив со индигнација, згрозување и презир ја прими оваа објава од Кузеска и Филипче и нивниот најнов тоталитарен настап со обид сопствената неспособност да подигнат рејтинг на партијата во стечај да бараат виновници – во новинарите.

Ако Курир, Република и Вечер објавуваа се што им треба, е – тогаш СДСМ ќе беше партија со рејтинг, углед и авторитет – смета Кузеска. Тоа е клучно, според неа.

Госпоѓо Кузеска и господине Венко Филипче, тоталитаризмот, контролата на јавното мислење и нарачки до медиумите што и како да објавуваат е ВАШ И САМО ВАШ МОДЕЛ НА ОДНЕСУВАЊЕ ВО ПОЛИТИКАТА.

Ако не објавуваат СДСМ организира митинзи пред редакции на централните телевизии, тепање новинари по улици, физички напади во редакции и тоа токму во Курир и Република, судски прогон на новинари, држење редакции и новинари со години под обвиненија за да се “дисциплинираат“, создавање “невладини“ организации кои праќаат извештаи и рипорти до Фејсбук да се блокираат фан страните и објавите на медиуми кои не ви се под ваша контрола, финансирање од владини пари на подобни “аналитичари“, новинари редакции… САМО ВАШАТА ВЛАСТ И ВАШАТА ПАРТИЈА го правела и денес го прави тоа. Никој друг!

– За време само на последната ваша власт од Зоран Заев затворени се редакциите на весниците Дневник, Вест и Утрински весник.

– За време на таа власт сменети се под принуда главните уредници на националните телевизии Сител, Канал 5 и Телма а ТВ Алфа е под постојан притисок од кривични пријави и контроли на вашите државни институции и, од вашите функционери демонизирана и барано од огласувачите да се повлечат оттаму.

– Вашата власт, и лично и на митинзи, објавуваше телефонски разговори од новинари, плус клевети без основа и ги сатанизираше што е серизоно кривично дело за кое никогаш не одговаравте.

– За време на вашата власт СЈО поднесе обвиненија против уредници и новинари, а над 40 новинари и уредници во посебен предмет на СЈО за “сомнителна промена на сопственост на локалните медиуми“ низ Македонија беа четири години под истрага за да се “дисциплинираат“.

– За време на вашата власт се создадоа “невладини“ центри за контрола и цензура на медиумите и нивните објави, особено преку социјалните мрежи, со вашиот Вистиномер.

– За време на таа власт преку странски фондации за вас работеа новинари и “експерти“ кои добива грантови како Фрчкоски со 350.000 евра од Фонд за Иновации, по 500-600.000 евра како порталот ИРЛ или огромни 1.200.000 евра како Васко Попетревски за порталот и емисијата 360 степени. Тие пари, од страна на американската влада, јавно беа оценети како коруптивни, наменети за промена на претходната власт и одржување на власт на корумпиран режим на СДСМ и ДУИ.

Ова е само дел, не повеќе од третина, на списокот за вашиот, партискиот, однос кон јавноста и новинарите.

Во врска со трите точки на кои Вечер, Република и Курир “не обрнале доволно внимание“ кое вас би ве задоволило.

1. Вашите “бомби“ за наводен криминал при јавни набавки на оваа власт воопшто не се бомби, ниту нешто што вие сте откриле а власта сакала да го сокрие. Не. Тоа се податоци од јавен карактер, објавени и достапни на Бизнис мрежа. Сте прераскажале нешто што е јавно достапно како свое и додале сензационализам. Класичен спин, или манипулација која не заслужува новинарско внимание.

2. Во врска со “инвазијата на мигранти“ е уште полоша манипулација. Немате никаков релевантен доказ освен објава на нечија лична изјава која со ништо не е поткрепена ниту е цитиран некој документ или институција. Со тоа правите кривично дело – свесно вознемирување и паника во јавноста за ваш политички профит. Јасни се причините зошто Обвинителството не отворило предмет за вас.

3. Во врска со физичкиот напад во редакцијата на поткастот Инфомакс цинично е вие, токму вие, да се жалите во нивно име. Вие и вашите судии го осудивте на 6 месеци затвор уредникот на Инфомакс затоа што објавиле делови од сведочење во истрагата за корупцијата на Катица Јанева и СЈО. Вие молчевте кога на Инфомакс вашите политички противници, на дневна основа, брутално беа напаѓани од Љупчо Палевски Палчо и Стефчо Јакимовски. Гледавте профит во тоа.

Госпоѓо Кузеска, бивш новинар во обид кој никогаш не станал уредник ниту подолг период се задржал во некоја редакција, нема да станете уредник на сите медиуми.

Мукла, и марш во ќош!“, МАН, Македонска асоцијација на новинари Скопје