Економско-социјалниот совет до крајот на месецов треба да одржи седница на која би се разговарало за минималната плата и за колку таа би била зголемена. Според законското решение, зголемувањето би било околу 1.800 денари, а Сојузот на синдикати бара зголемување за 6.000 денари со оглед на трошоците на живот, а придонесите за разликата до 30.000 денари, колку што би изнесувала минималната плата, една година да ги субвенционира Владата. Од Владата остануваат на ставот дека се согласуваат со решение што ќе го договорат работниците и работодавачите, но велат дека во Буџетот не се предвидени средства за оваа намена.

Од Министерството за економија велат дека мора прво Комисијата за репрезентативност да ја утврди репрезентативноста на синдикатите, а потоа да се закаже седница на Економско-социјалниот совет. Комисијата за репрезентативност беше формирана во вторникот и од неа се очекува да закаже седница за да ја утврди репрезентативноста.

Премиерот Христијан Мицкоски вчера во изјава за медиумите рече дека седница на Економско-социјалниот совет би можела да се одржи во втората половина од месецов, повторувајќи го притоа ставот дека како Влада ќе поддржат решение за минималната плата што ќе го договорат работниците и работодавачите.

– Секој оној договор што тие ќе го постигнат, ние како Влада ќе го поддржиме. Предлогот, којшто го слушнав од еден од претставниците на работниците, конкретно претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија се разликува од оној предлог од пред неколку месеци, кога оваа Влада беше избрана како Влада. Не почекаа ниту една недела да биде избрана излегоа со предлогот 400 евра минимална плата. Сега кога видоа дека законски ќе дојдеме до 400 евра се бара минимална плата од 500 евра. Еве јас велам ни 500 евра не се доволни, можеби треба 1.000, можеби треба 2.000 и тука немам никаква дилема. Јас апсолутно сум работник, како и сите други работници и сакам сите ние да имаме поголеми плати, рече Мицкоски.

Според Сојузот на синдикати на Македонија, созреано е времето социјалните партнери да си подадат рака и да го унапредат животниот стандард на работниците, но и да го сочуваат квалификуваниот кадар. Велат растот на цените е огромен и апелираат да почнат да се применуваат колективните договори со цел паралелно да растат и останатите плати.

Претседателот на Сојузот на синдикати Слободан Трендафилов вчера рече дека работниците очекуваа Владата да испорача брзи, ефективни и ефикасни решенија за зачувување и унапредување на животниот стандард.

– Сеирџии не ни требаат, ни требаат партнери што ќе седнат со нас на маса и ќе разговараат за овие битни прашања, не ни трабаат луѓе кои само ќе не ислушаат, не ни требаат психијатри, туку луѓе кои ќе одлучуваат и кои ќе застант цврсто на тоа што ќе го одлучат во интерес на работниците. Нејасно е како Владата еднострано одлучи да се изземе од трипартитниот социјален дијалог. Ако едниот од партнерите во трипартитниот дијалог се изземе од процесот на демократија, очигледно смета дека не треба да има демократски процеси по одредени прашања во државата, рече Трендафилов.

ССМ очекува во најбрзо време Комисијата за репрезентативност да се состане и да ги разгледа нивните документи со што ќе биде потврдена репрезентативноста.

– Чекаме да излезе решението во Службен весник и да добиеме покана на која ќе ги образложиме списоците што ги имаме доставено до надлежното Министерство уште во декември минатата година. Нашите очекувања се дека овој позитивен сигнал што го направи Владата ќе резултира со брза и ефикасна работа на Комисијата која ќе овозможи донесување решенија за утврдување репрезентатиувност на ниво на територија за да може да се откочат трипартитните економско-социјални тела како Комисијата и ЕСС, за да може да се заокружи целиот процес особено со потребата од растот на минималната плата, но и да се откочи процесот на колективните преговарања и договарања, како и склучувањето на колективните договорои преку доделување репрезентативност во јавен и приватен сектор, а се разбира и на гранските синдикати, истакна Трендафилов.

Предлогот на ССМ е минималната плата да изнесува 30.000 денари, а работодавачите една година да бидат ослободени од плаќање на социјалните придонеси, односно нив да ги субвенционира државата. Доколку не се зголемат платите, ССМ најавува протести.

Во март треба да се изврши усогласување на минималната плата според утврдената методологија – 50 проценти од порастот на просечната нето плата за претходната година и 50 проценти од порастот на индексот на трошоците на живот објавени од Државниот завод за статистика. Според овие пресметки, минималната плата од март би требало да биде зголемена за околу 1.800 денари или да изнесува 24.400 денари, односно 400 евра.

Државниот завод за статистика во февруари измери дека трошоците на животот во февруари во однос на јануари се зголемени за 0,5 проценти и дека зголемување има кај храната и пијалоците за 1,4 проценти, мебелот и покуќнината за 0,6 проценти, домувањето за 0,5 проценти… Во однос на февруари лани, трошоците на живот се зголемени за пет проценти, а цените на мало за 4,2 проценти.

Скопје, 14 март 2025 година – Македонската берза го заврши денешното тргување со вкупен промет од 24.312.923 денари. Индексот МБИ10 остана речиси непроменет со 0,00%, достигнувајќи вредност од 10.323,03 поени, додека индексот ОМБ остана стабилен на 124,48 поени.

Динамика на тргување и пазарни движења

Денешниот трговски ден се карактеризираше со стабилност на индексите, со незначителни флуктуации кај главните акции. Официјалниот пазар забележа умерен обем на тргување, додека берзанската котација на акции имаше мешани резултати.

Најтргувани акции (по промет)

1. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – промет од 10.730.140 денари, со пораст од 0,46%, достигнувајќи просечна цена од 28.386,62 денари.

2. Алкалоид АД Скопје (ALK) – промет од 8.268.460 денари, со пораст од 0,03%, достигнувајќи цена од 27.021,11 денари.

3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – промет од 3.570.000 денари, со пад од 0,44%, достигнувајќи просечна цена од 105.000,06 денари.

Добитници и губитници на денот

Најголеми добитници (по процентуален раст)

1. Стопанска банка АД Скопје (STB) – пораст од 2,48%, достигнувајќи цена од 2.649,61 денари.

2. Комерцијална банка АД Скопје (KMB) – пораст од 0,46%, со последна цена од 28.550,00 денари.

3. Реплек АД Скопје (RPL) – пораст од 0,39%, достигнувајќи цена од 16.300,00 денари.

Најголеми губитници (по процентуален пад)

1. Макстил АД Скопје (STIL) – пад од 2,67%, со последна цена од 146,00 денари.

2. Гранит АД Скопје (GRNT) – пад од 1,60%, со последна цена од 1.850,00 денари.

3. Макпетрол АД Скопје (MPT) – пад од 0,44%, со последна цена од 105.001,00 денари.

Обврзнички пазар

Тргувањето со обврзници остана стабилно, без значителни промени во цените.

Денешното тргување на 14 март 2025 година покажа стабилност на пазарот, без значителни осцилации на индексите. Стопанска банка АД Скопје беше најголемиот добитник со пораст од 2,48%, додека Макстил АД Скопјезабележа најголем пад од 2,67%.

Овој извештај е подготвен врз основа на официјалните податоци од Македонска берза од страна на Илирика Инвестментс АД Скопје.

Министерката за финансии на Република Македонија, Гордана Димитриеска Кочоска, учествуваше на министерскиот состанок во организација на Канцеларијата за Светската здравствена организацијаво Црна Гора и даде интервју за реномиранитецрногорски медиуми Стандард, АнтенаМ и Порт Аналитика во кое говореше за предизвиците поврзани со борбата против шверцот на тутун и мерките што се преземаат во Македонија за намалување на употребата на тутунските производи.

„Податоците се застрашувачки: дури 45% од возрасната популација во Македонија користи тутун, а последиците од оваа консумација се поразителни, со повеќе од 5.000 смртни случаи годишно,“ истакна министерката. Дополнително, негативните економски последици од употребата на тутун е значителна, при што трошоците кои произлегуваат од оваа навика достигнуваат 38 милијарди денари годишно.

Во интервјуто, Димитриеска Кочоска истакна дека состојбата со употребата на тутун во Македонија е алармантна и дека се неопходни итни мерки за справување со оваа појава. Таа нагласи дека Владатавеќе работи на неколку стратешки мерки за намалување на употребата на тутун, во соработка со Светската здравствена организација (СЗО) и други меѓународни институции.

„Како регион добиваме силна поддршка од Светската здравствена организација во решавањето на овој проблем. Работиме на подигнување на јавната свест за штетноста на тутунот, како и на зајакнување на здравствените капацитети за справување со последиците од неговата употреба,“ изјави министерката.

Министерката наведе дека во Македонија се преземаат повеќе мерки за намалување на употребата на тутунски производи, како: зголемување на акцизите, формирање на министерство за спорт, мониторинг на тутунски производи и други. Дополнително, министерката истакна дека се развиваат стандарди за работа на центрите за одвикнување од пушење, а во завршна фаза е и подготовката на нови водичи за лекарите во примарната здравствена заштита запомош при одвикнување од тутун, како и новоотворена линија за поддршка во рамки на Институтот за јавно здравје.

Според Протоколот за елиминација на недозволената трговија со тутунски производи, целта е процентот на пушачи да се намали на 18 % до 2030 година. Со истиот се предвидува следење на движењето на тутунот на меѓународно ниво и засилена соработка меѓу државите во регионот.

„Имплементацијата на мерките треба да даде резултати на долг рок. Нашата цел е до 2030 година процентот на употреба на тутун да падне на 18%.“изјави Димитриеска-Кочоска.

Во текот на 2024 година, Царина спречи 10 случаи на шверц на тутун, 50 случаи на цигари, 3 случаи со електронски цигари и кертриџи и еден случај поврзан со СНУС.

Фотографии од портали