Женева, мај 2025 – САД и Кина постигнаа значаен договор за драстично намалување на реципрочните тарифи, во обид да ја смират трговската војна која со години ги потресуваше глобалните пазари и синџирите на снабдување.
Што е договорено?
На средба во Женева помеѓу високи економски претставници, вклучително и американскиот секретар за финансии Скот Бесент и трговскиот претставник Џејмсон Грир, двете страни се согласија на:
• 90-дневна пауза во нови мерки, со цел интензивирање на преговорите.
• Драстично намалување на тарифите:
◦ Тарифите на американски увоз од Кина ќе паднат од 125% на 10%.
◦ Тарифите на кинески увоз од САД ќе паднат од 145% на 10%.
◦ Кина сепак ќе се соочи со дополнителна 20% тарифа поврзана со фентанил.
Контекст: Трговска војна и штети
Од враќањето на Доналд Трамп на власт во јануари, тарифите врз кинески производи се зголемени на 145%, што беше кулминација на повеќегодишна политика од двете администрации. Кина возврати со ограничување на извозот на редки земјени елементи – витални за американската одбранбена и технолошка индустрија – и подигање на своите тарифи на 125%.
Овој конфликт ја блокираше размената вредна речиси 600 милијарди долари, предизвикувајќи нарушување на синџирите на снабдување, отпуштања и загриженост за стагфлација.
Пазарна реакција и економски импликации
Финансиските пазари веднаш реагираа позитивно – фјучерсите на Волстрит се зголемија, а доларот зајакна. Инвеститорите ја поздравија оваа „одмрзнувачка фаза“ како сигнал дека е можно да се избегне глобална рецесија.
Ова е подобро од очекуваното – очекував намалување на тарифите до околу 50%, но падот до 10% е изненадувачки позитивен,“ изјави Живеи Жанг, главен економист во Pinpoint Asset Management за Reuters.
Но, сѐ уште не е крај
И покрај големиот напредок, аналитичарите предупредуваат дека ова е само привремено намалување за 90 дена, што значи дека тековните трговски тензии не се решени, туку ставени на пауза. Двете страни ќе мора да вложат дополнителни напори во наредните месеци за да постигнат траен договор.
„Ова е само почеток на долг процес, но е одличен прв чекор“, додаде Жанг.
