Пред три години се започна со постапка за анализа на потребата од изготвување на нов закон, ССМ има свој претставник во работната група, но од непознати причини веќе цела година работната група не е повикана да го даде своето мислење и да продолжи со работа, нагласуваат од ССМ.

Измените на Законот за заштита од вознемирување на работното место или носењето на нов закон останува отворено прашање иако иницијативата за измени е започната уште пред три години.

Од Сојузот на синдикати на Македонија во изјава за МИА велат дека постапката за анализа на потребата од изготвување на нов закон е почната и е формирана работна група, но досега никој не ги повикал.

„Практиката покажа дека законските решенија не обезбедија задоволителна правна рамка за ефикасна заштита од вознемирување на работното место. Од тие причини пред три години се започна со постапка за анализа на потребата од изготвување на нов закон, ССМ има свој претставник во работната група, но од непознати причини веќе цела година работната група не е повикана да го даде своето мислење и да продолжи со работа“, нагласуваат од ССМ.

Посочуваат дека имплементацијата на Законот донесен во 2013 година покажала оти има потреба од подобрување на одредбите и негово усогласување со меѓународните трудови стандарди.

До ССМ, која нуди бесплатна правна заштита за правата од работен однос, од 2013 година досега имало 25 обраќања по основ на вознемирување на работното место.

Најголем број обраќања имало во 2013 година, осум, а следната 2014 година седум обраќања.

Во 2024 година, до ССМ по овој основ помош побарале две лица, а претходната година три лица. Податоците од ССМ покажуваат дека во 2017 и 2018 година немало ниту едно обраќање, а по едно обраќање е евидентирано во 2016 година и 2019 година. Во 2015 година имало три обраќања.

„Карактеристично е тоа што во ССМ има голем број обраќања во врска со вознемирувањето на работнoто место, но од лица кои не се членови на синдикатот. Овие податоци упатуваат на тоа дека вознемирувањето на работното место најчестo се случува во средини каде што работниците не се синдикално организирани и едуцирани за своите права, додека синдикално организираните работници по пат на обуки и советувања организирани од ССМ сè повеќе стануваат свесни, го препознаваат и го пријавуваат мобингот, односно бараат законска заштита на своето право да работат во здрава и безбедна работна средина, со најмал можен стрес и почитување на човековото достоинство“, велат од ССМ за МИА.

Психичкото вознемирување е негативна појава на работното место која има последици врз физичкото и менталното здравје на работниците, влијае на продуктивноста и квалитетот на работата, а пошироко има сериозни негативни импликации во семејството и општеството воопшто.

Оваа широко распространета негативна појава, бара сериозен пристап од сите институции во државата, со цел да се обезбедат правни и општествени услови и претпоставки за негово намалување и спречување. Потребно е да се работи и на едукација на работниците за остварување, унапредување и заштита на нивните права.

„Многу е битно превентивното делување, обуката која треба да се спроведува и за работодавачите и за работниците за да се стекнат со сознанија за своите права и обврски и одговорности во оваа област, а сериозен придонес треба да дадат и инспекциските служби во заштитата на работниците и нивните права. Само со интегрирани активности на сите субјекти во општеството може да се надминат сериозните последици од оваа негативна појава во областа на трудот и работењето“, нагласуваат од ССМ.

До Службата за бесплатна правна помош при ССМ од година во година се зголемува и бројот на обраќања за неправилности во однос на примената на Законот за работни односи и за непочитување на недела неработен ден во областа на здравствената заштита, комуналните препријатија и рударството.

Минатата и оваа година најголемиот број обраќања се однесуваат на примената на Општиот колективен договор (ОКД)  за јавен сектор, односно исплатата на регресот за годишен одмор уреден првпат по подолг временски период со овој ОКД што минатата година го потпиша ССМ. Обраќањата има и во врска со зголемувањето на платите во јавниот сектор, исплатата на јубилејните награди и примената на новата методологија за пресметка на платата.

Во приватниот сектор најчестите обраќања се во врска со неисплатени плати, додатоци или надоместоци на плата, а посебно додатокот за минат труд којшто, како што посочуваат од ССМ, најчесто не се исплаќа кај работодавачите каде синдикатот нема свои членови.

Веселите, распеани коледарчиња го најавуваат бадниковото утро. Домаќините пред чии порти се пее најчесто ги даруваат коледарите со костени, јаболка, ореви, посни колачиња, но и по некое париче.

Веселите, распеани коледарчиња го најавуваат бадниковото утро. Домаќините пред чии порти се пее најчесто ги даруваат коледарите со костени, јаболка, ореви, посни колачиња, но и по некое париче.

Според Јулијанскиот календар го славиме Бадник на 6 јануари. „Каде и да си, за Бадник дома да си“. Ова е вистински, семеен празник.

Се вели дека на овој ден не се оди по гости и сите треба да бидат во својот дом покрај најблиските. Целото семејство се собира околу бадниковата трпеза, која треба да биде богата, но посна. Бадник е денот кој го означува крајот на 40-дневните божиќни пости.

На нашите трпези традиционално има посно тавче-гравче, риба, посна сарма, компири, пити со праз или зелка, а масата ја надополнуваме со ореви, костени и суво и свежо овошје.

Неизоставен дел е домашната погача, односно лепчето кое ја крие паричката. Домаќинот на куќата откако ќе се прекрсти почнува да го дели лепчето, првото за Бога, потоа за домот, односно куќата, па за себе и на останатите членовите на семејството.

Се верува дека оној којшто ќе ја пронајде паричката ќе има здравје, среќа и успех во годината што претстои.

По вечерата, храната останува на масата, бидејќи верувањето е дека Господ ќе дојде преку ноќта за да вечера. Некои пак ја оставаат храната затоа што веруваат дека ќе дојдат духовите на оние коишто повеќе не се меѓу нас.

Бадник е празник на мирот, радоста и сплотеноста, денот пред христовото раѓање. Еве неколку интересни, стари, народни обичаи поврзани со еден од најубавите празници во годината:

– На Бадник не смеете да заспиете додека не ви запее коледарче пред вратата.

– Не смеете да одите боси, бидејќи домашните ќе се разболат и ќе ги болат нозе.

– На Бадник ништо не треба да се позајмува, а она што е претходно позајмено, се бара назад, бидејќи не е убаво она што ѝ припаѓа на куќата да биде надвор од неа за време на Божиќ.

– Ако на Бадник времето е облачно, се верува дека годината ќе биде плодна.

– Ако на Бадник се собере доста пепел на бадниковото гранче кое гори во огнот, се верува дека зимата ќе биде студена со многу снег.

– Жените на Бадник не треба да работат, т.е. треба да ги „затворат вретената“, бидејќи така ќе им ги затворат устите на ѕверовите.

– Ако на Бадник искрите од огнот излегуваат сами, иако никој не го „чепка“ огништето, се верува дека ќе има многу мед и богатство.

Внатрешниот промет на храна од неживотинско и животинско потекло, од почетокот на 2024 година заклучно со ноември бил покриен со околу 30 000 контроли кај оператори во рамки на редовните, вонредните и реализирани надзори.

Како небезбедни се уништени педесеттина тони храна, за отстранување поради утврдени недоследности се издадени околу 2 000 решенија, а изречени се и приближно 300 парични казни.

Анализите на податоците за спроведените надзори во 2024 година, Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) ќе ги евалуира во првите месеци од годинава.

Тие  ќе ја дадат и точната бројка – колку вкупно контроли спровеле официјалните ветеринари и инспекторите за храна во внатрешниот промет и при увоз.

Како што велат за МИА од АХВ, досега реализираните контроли во внатрешниот промет и при увоз, 117 465, ветуваат дека не само што ќе се достигнат, туку и ќе се надминат спроведените 125 909 контроли во 2023 година на операторите со храна во земјава и на пратки што се увезуваат и транзитираат низ државава.

Во втората половина од 2024 година, Агенцијата за храна и ветеринарство ги интензивираше вонредните инспекциски контроли, ставајќи акцент на контролите кои ги спроведе кај операторите со храна кои работат со ранливите категории граѓани: игротеки, домови за стари лица, кујни во градинки и основни и специјални училишта, пазари за стари работи, но и во угостителски објекти.

– При увоз на храна од неживотинско потекло се реализирани 44 137 инспекциски надзори, а при увоз на производи и материјали кои доаѓаат во контакт со храната, 10 352.

Инспекторите за храна на граничните премини како небезбедни, вратиле/уништиле седум пратки со над 74 тони небезбедна храна од неживотинско потекло, истакнуваат од АХВ.

Во однос на здравствената заштита и благосостојбата на животните, нивната идентификација и регистрација, спроведени се над 14 000 инспекциски контроли од страна на официјалните ветеринари.

Издадени се 267 решенија за едукација и 136 наредби/забрани за отстранување недостатоци утврдени со контролите.

-Во врска со контролите на официјалните ветеринари на граничните премини при увоз на храна од животинско потекло, добиточна храна и увоз на живи животни, од јануари се спроведени 20 479 надзори од кои 15 431 на пратки за увоз и 5 048 контроли во однос на пратките кои транзитираат низ земјава, напоменуваат од Агенцијата.

Вкупно 14 од пратките биле небезбедни. Вратени се девет, а нештетно се уништени пет пратки од увоз.

– Годинава, во Базата на податоци за вршење вонреден инспекциски надзор на Одделението за заштита на потрошувачите се евидентирани вкупно 317 иницијативи.

Најчести наводи во иницијативите остануваат пријавите за неодговорно сопствеништво 36 и за напади и каснувања од куче 14.

Што се однесува до храната, примат имаат иницијативите за сомнеж за труење со храна, 13, за производи со поминат рок на употреба, 12, за присуство на контаминенти, 8, како и за нехигиена, 7, информираат од АХВ за МИА.