Приказни
Трчајте ГОРИ се викаше, немоќта беше голема: Пламенот во Истевник згасна, но тагата и очајот на жителите тлеат
Скопје, 16 август 2021 (МИА) – Пламенот згасна, но тагата и очајот кај жителите на село Нов Истевник останаа да тлеат. Велат имало пожари и порано, ама овој ќе остане запаметен. Тие за МИА признаа колку е тешко да се поверува во моќта на огнот, кој само за миг го однел она што е со години градено.
– Ситуацијата беше многу страшна, тука се беше запалено, и јас ќе изгорев и се, на една нива тука горе се изгоре, сливи, дрва, што не, од една страна гасни од друга гасни никој немаше време да погледне кај црквата, изгоре и црква и гробишта, камо среќа да не доживеев ова да го видам, вели Ѓорѓија Станоев.
Поради изгорените бандери и немањето струја ја исфрлил цела храна, бидејќи немал каде да ја чува.
Славе Никовски е исто така жител кој беше поштеден од пламените јазли, освен што брои изгорена стока, воедно е и во потрага по таа која за време на пожарот ја испуштил.
– Со ред уништуваше, прскавме со пумпи, вадевме вода од бунарот и прскавме, бог да чува луѓе, ова е страшна работа, Господ да не даде на никој, раскажув тој.
Слободан Николовски се надоврза дека огнот фатил оддеднаш.
– Од таму привикаа, трчајте гори, тоа одеднаш околу нас буре запалено, дури да отрчаме на едната страна, од другата беше се зафатено, среќа што не настрада некој од нас, бидејќи нема што да правиме, немоќта е голема, додава Николовски.
МИА разговараше и со друг жител кој исто така се соочил со пламенот. Според него, среќа е што барем нема човечки жртви.
– Стравот е голем, нема да го заборавиме никогаш, глетката беше страшна уште кога зафати пожарот во шумата имаше мајка со дете само што го виде почна да плаче, изјави тој.
Јавната свест важен предуслов за намалување на пожарите во шумските предели
Од Центарот за управување со кризи како причинителите за пожари ги издвојуваат човекот, намерно и ненамерно, потоа фрлените стаклени работи и друг отпад во сува вегетација, како и искрите од жици на електрични далекуводи.
Зголемувањето на јавната свест за значењето на шумите и нивната економска, социјална и еколошка улога во секојдневниот живот на граѓаните налагаат поголема одговорност во управувањето со шумите, како природен ресурс, со посебен акцент на нивната заштита и контрола за огрев, техничко дрво за дрвна индустрија, градежништво, но и други шумски производи кои претставуваат значаен приход за руралното население.
Ова го потврдува и претседателот на Здружението на сопственици на приватни шуми Војо Соколовск. Според него, ентузијазмот не е доволен, а решението е во саморганизацијата.
– Поуката е дека мора да се саморганизираме. Ние имаме обичај да чекаме нон стоп некој да не организира на некој начин. Мислам дека е крајно време да почнеме да размислуваме со своите глави и да почнеме локално да се организираме. Пак велам, учеството на институциите, но и на граѓаните, морам со особено задоволство да истакнам, дека беше огромно. Луѓето многу помагаа сега за пожарите кои беснееја овие десетина дена, но факт е дека фали техника, фали знаење. Само со ентузијазам тоа не се решава. Значи мора дефинитивно да седнеме и заедно со институциите да поченме да градиме некој нов систем на функционирање, порача Соколовски.
Пожарите ни помогнаа да ги увидиме недостатоците во подготвеноста за справувањето со нив
И покрај брзата реакција на институциите и успешното гаснење на пожарите, сепак на површина излегоа проблемите со кои државава се соочува кога станува збор за подготвеноста за справување со поголеми пожари.
Според Соколовски, потфрламе на повеќе нивоа, а решението е длабинска и сеопфатна анализа.
– Може на хартија се е прекрасно и се убаво изгледа, ама во пракса некако тешко се применува. Тука пред се имам предвид да почнеме конечно да ги користиме искуствата од некои западни држави, кои во делот на шумарството, превентивата и заштитата ги имаат на еден многу повисок степен. Пред се јас би ја спомнал тука Словенија како држава. Ние видовме дел од опремата која е тука донесена, сега можеме да замислиме со каква опрема и со какви ресурси располагаат во матичната држава. Но, морам да напоменам дека не е сеедно да сте членка на ЕУ и да не сте во делот на набавка на техника, изјави тој.
Заклучува дека проблемот не е во недостигот на идеи, туку во недејствувањето.
– Тука мислам и на превенцијата и заштита од пожари, зошто ние локалните ако не дејствуваме во реално време и на конкретен начин тогаш многу тешко дека ќе можат Словенците да ни понудат баш многу и дека тие ќе ни го решат проблемот. Тие ќе дојдат, ќе завршат работа, како што и направија, и ние бевме пресреќни, презадоволни зошто тоа се случи, но тие ќе дојдат и ќе си заминат. Проблемите остануваат, а наше е тие проблеми да ги надминеме, порачува Соколовски.
Опстанокот на човекот и шумите отсекогаш имал меѓусебна врска. Со други зборови шумата отсекогаш го следела развојот на човекот и била дел од неговото опкружување, силата на шумата е во воздухот што го дава, а ако го нема воздухот не нема ни нас, останува прашањето дали човештвото ќе продолжи да се самоуништува или пак, сплотени ќе и помогнеме на планетата што поскоро да се опорави.
Симона Србиноска
ФОТО: МИА
Приказни
Тежок живот поминав, да не даде Господ вака на никој, не сакам да барам од луѓето и да буричкам по канти, колку ќе заработам толку – Тетка Ѓурѓа од Карпош (Видео)
Приказни
Емотивно сведочење на Ева: Јас сум била бебе, татко ми со ногата ја искршил вратата ја грабнал мајка ми и брзо се симнале од зградата која се нишала како брод …
Денеска Скопје се сеќава на разузнавачкиот земјотрес од 1963 година, а сеќавањата за блиските загинати сеуште се меѓу скопјани кои и после 60 години се сеќаваат на катастрофата која не треба да се повтори.
Во тоа кобно утро, кога поголемиот дел од жителите беа во длабок сон, околу 1.100 жители никогаш не се разбудија, најмалку 3.000 беа повредени. Околу 200.000 лица останаа без покрив над главата. Оваа природна катастрофа е најголемата во македонската историја.
Старите скопјани и денес се сеќавањаат и раскажуваат за земјотресот. Тие своите спомени ги раскажаа во групата Стари Скопјани.
Во едно од нив Светле Камџијаш раскажува дека таа е родена по земјотресот, но љубовта на нејзините родители започнала од овој трагичен момент.
„Така започнала и љубовта на моите родители, додека “кампувале” на брегот на Вардар, во страв дека може да удри нов бран тресење“, раскажува Светле.
Таа го раскажува и искуството на нејзината мајка која грабнала бебето на вујко и (мојата братучетка) и летнала надвор, преку дворот на тогашна Комерцијална банка, право на брегот на Вардар. Бебето исто така осетило дека нешто страшно се случува и ја избербатило по ноќницата. Кога стасала и погледнала пред себе, кон Офицорскиот дом, веќе го немало. На негово место полека спласнувал густ облак жолта прав.
Ева Јанчева Петрушевска била 8 – месечно бебе за време на земјотресот.
„Јас сум била 8 ипол месечно бебе. Кога почнало силно да тресе татко ми со се корпата во која сум спиела прво ме земал мене и почнал силно да вика по мајка ми ( која била тие мигови во тоалетот) веднаш да трча по него. Се симнал татко ми од зградата додека уште тресело, а мајка ми ја немало се уште. Ме оставил татко ми на некои соседи да ме причуваат и во дел од минута ( на првиот спрат ) повторно се качил горе. Зградата се лулала како брод на немирно море. Вратата од тоалетот се заглавила, бољерот паднал , а мајка ми така чучната со рацете над глава мислела дека тоа се нејзините последни мигови од животот. Татко ми со ногата ја искршил вратата ја грабнал мајка ми и брзо се симнале долу“, раскажува Ева.
Веста за земјотресот многу брзо се раширила во регионот, а потресот се почувствувал и во соседните земји. За едно вакво искуство раскажува Билјана Топко која во тој период живеела во Метохија. Таа раскажува дека во време на земјотресот имала 6 години.
„Паметам дека татко ми ме извлече од кревет, зборувајќи ми дека станува збор за земјотрес. Ми кажа дека е силен потрес, кој најверојатно се случил во Скопје. После неколку денови слушнавме дека докторката Љубинка од Скопје загинала во земјотресот. Потоа уште долг период, моите родители од платата одвојуваа средства за солидарниот фонд формирана за таа намена„, раскажува Билјана.
Своето искуство со земјотресот го раскажува и Велјанка Пандиловска.
„Осетот на тресење беше језив, а сите избегавме надвор по скалите кои беа одвоени од зградата. Сите бевме избезумени. Во тој момент јас тргнав кон старата воена болница која не беше многу далеку од нас. Во непосредна близина на болницата имаше фурна, за жал тоа утро загинаа сите кои чекале за леб во тој момент. Лоша слика, луѓе голи и со пижами…секој земал по некое ќебе со себе“, раскажува Велјанка.
Мимоза Вујошевиќ раскажува за еден дел од нејзиното сеќавање по земјотресот. Првиот момент е куче кое цвилело само и напуштено во зграда која половина била срушена, а за вториот момент вели:
Целиот град го поминавме пешки за да стигнеме до зградата во која требаше да се преселиме, тоа беше познатата 13-ка во Карпош, зградата беше срамнета со земја и никој немаше жив. Сите плачевме гушнати, но никогаш нема да дознаам дали од тага за погинатите или од среќа што останавме живи, заклучува Мимоза.
По земјотресот градот почнал да се гради според модерните проекти на Јапонецот Кензо Танте и на Адолф Циборовски. Старата Железничка Станица денес е „Музеј на Град Скопје“ и преставува симбол на големиот земјотрес.Часовникот на станицата е засекогаш сопрен на фаталните пет часот и седумнаест минути.
Скопје после 58 години е модерна метропола, но скопјани никогаш нема да ги избришат сеќавањата за тој кобен ден. Борко Зафировски кој денеска се сеќава на сликата која зад себе оставил катастрофалниот земјотрес за тв 24 вели дека на свои 14 години заедно со група граѓани и свои соученици помагал во градењето на хангарите каде сега е изградена гиманзијата Јосип Броз Тито.
Зафировски вели дека биле потребни денови за луѓето да се вратат во своите домови, се спиело под ведро небо и во шатори, а неговото семјество сместило повеќе фамилии во нивната куќа која делумно била оштетена.
Секоја година скопјани со едниствена порака никогаш да не се повтори таква трагедија..а Борко Зафировски вели:
Да продолжиме да го развиваме Скопје со ентузијазмот со кој беше обновуван од рушевините, напиша денеска и претседателот Стево Пендаровски на својот фејсбук профил.
Домашни и странски делегации пак денеска положија цвеќе пред споменикот на заганатите во скопскиот земјотрес во 1963- та.
Раѓањето на детето е посебен момент за секој родител, а многумина токму поради тоа ги прават првите фотографии од бебето уште во породилната сала.
Така родителите на преслаткото девојче Антонела успеале да направат навистина посебна фотографија само неколку моменти по нејзиното раѓање.
Имено, штотуку роденото девојче му се насмеало на својот татко, а фотографијата од преслаткиот момент расположи многумина. Мајката Тарсила Роса Кордеиро е убедена дека малата Антонела го препознала гласот на својот татко кој во текот на бременоста секојдневно разговарал со неа.
„Кога се роди, ја ставија во моите прегратки да спие. Но, штом нејзиниот татко ѝ се обрати, таа ги отвори очите и се насмевна“, раскажала мајката.
„Секогаш ѝ велеше дека многу ја сака. Наутро ѝ посакуваше добро утро, а навечер ѝ велеше „добра ноќ“. Ме галеше по стомакот и ѝ зборуваше. И штом се роди, ја повтори реченицата која ѝ ја кажуваше кога доаѓаше од работа – ‘еј бебе, тато пристигна’“, додала Тарсила.
Таткото Флавио Диего Вилела вели дека се чувствувал прекрасно кога неговата ќерка му се насмеала.
„Мислев дека знам што е вистинска љубов, но немав поим додека не ја здогледав таа најискрена насмевка на светот“, порачал тој.
На празник си заминуваат праведните: По долго боледување, почина таткото на Тоше Проески
“Свекрва треба да се сака секој ден, не само на 8ми март”
“Овие две години во Германија ми одзедоа пет години од животот, се враќам во Македонија”
Ќе ве расплаче! Објавена “Кажу да време лечи све” – гласот на нашиот ангел изваден со посебна технологија (ВИДЕО)
Денеска ќе наполнеше 43 години: На денешен ден е роден Тоше Проески
Револтиран угостител до Филипче: 15 години сум дел од ова не може да седам на страна без кажан збор!
БОМБА НА МАКЕДОНСКА ДОКТОРКА: Од 10 заболени вчера ревакцинирани со 2 дози се 8
Мехмети: Не прашувајте како изгоре болницата-Таа ја ИЗГОРЕВМЕ СИТЕ!
Затвор ли е Идризово, кафана ли е ? (Видео)
„Спремен сум да влезам во инфективна и со заболените БЕЗ МАСКА да седам 24/7 седум дена„“ – Предизвик до Филипче
(Видеo) Драма во Албанија: Гори 12-катница, 40 лица се заробени во становитe
Мистepиja на гpoбот на Свети Никола: И покрај paзopниот земjoтpec останал целoceн – се останато било yништено (ВИДЕО)
ПАЛЧО СО ИСТАТА БАНДА ВО МАЈ БЕШЕ ФАТЕН СО ПИШТОЛ БЕЗ ДОЗВОЛА како бара злато (ФОТО)
ВО ЖИВО ОД МВР – ФАТЕН Е И УАПСЕН ПАЛЧО (ВИДЕО)
