Листата на 100-те најбогати во регионот традиционално ја објавува списанието Недељник, а листата е реализирана во соработка со водечките медиуми во регионот: словенечкиот дневен весник Finance (и порталот Finance Manager), хрватскиот економски неделник Лидер, Босанскиот весник Ослобоѓење и економскиот неделник Капитал од Северна Македонија.

Без оглед на уште една година на криза, историјата покажа дека капитализмот (слободниот пазар и претприемничката способност) и овојпат излегува посилен од кризата. Многу компании низ демократскиот свет позитивно изненадија со нивната способност да одржуваат високи натпросечни профитни маржи. „Кој може, добива два“, вели популарната поговорка, а во бизнисот се преведува како порака – кој знае, тој се развива и расте понатаму. Оваа теза ја потврдува и листата на Форбс на најбогати луѓе во светот на чело со Илон Маск. Форбс вели дека сега има повеќе милијардери од кога било – вкупно 2.781, што е за 141 повеќе од претходната година и 26 повеќе од рекордот во 2021 година. Тие вредат вкупно 14,2 трилиони долари, што е 2 трилиони долари повеќе од претходната година и 1,1 трилиони долари повеќе од рекордот во 2021 година.

Комбинацијата на тешки деловни услови и индивидуални одлуки на сопствениците на компании ја создадоа Листата на 100 најбогати деловни луѓе во нашиот регион (државите кои некогаш беа дел од поранешна Југославија).

ЦЕЛАТА ЛИСТА 100 НАЈБОГАТИ ВО РЕГИОНОТ 

ИМЕ – ФИРМА – ВРЕДНОСТ (ВО ЕВРА) – ЗЕМЈА

1. Силвио и Роберт Кутиќ и Изабел Јелениќ   Инфобип   3.097.663.106    Хрватска

2. Мирослав Мишковиќ     Делта холдинг             2.851.179.194      Србија

3. Дубравко Гргиќ       Аграм Група          2.793.000.000         Хрватска

4. Костиќ семејство      МК холдинг             2.655.071.601       Србија

5. Мате Римац        Римац Бугати      2.295.000.000        Хрватска

6. Дејан Чакајац и Јадранка Степановиќ    Моцарт    1.808.077.997      Србија

7. Драган Шолак       Јунајтед Група              1.694.700.000      Србија

8. Давор Лукшиќ Ледерер      Плава лагуна    1.646.650.000       Хрватска

9. Павао Вујновац      ENNA групација, Фортенова    1.624.000.000     Хрватска

10. Емил Тедески      Мајберг        1.567.177.544           Хрватска

11. Петар Матијевиќ      М.И.Матијевиќ        1.562.250.181     Србија

12. Љубиша Крстајиќ       Каризма Хотели и одморалишта       1.546.000.000     Србија

13. Миле Ќурковиќ         Плодине             1.516.227.500           Хрватска

14. Филип Цептер       Цептер Интернационал          1.340.000.000         Србија

15. Петар Матиќ           МПЦ холдинг             1.345.807.790          Србија

16. Борислав и Драган Станојловиќ   Sport Vision         1.306.873.270       Србија

17. Небојша Шапоњиќ и Ранко Сочанац           НЕЛТ           1.260.000.000       Србија

18. Пивац семејство           MI Pivac          1.169.514.286          Хрватска

19. Небојша Сарановиќ           Капа Стар        1.167.977.881 Србија

20. Станко Поповиќ            Еликсир            1.155.254.856 Србија

21. Марко Пипуниќ Жито 1.140.350.000 Хрватска

22. Сенад Џамбиќ Бинго група 1.100.130.112 БиХ

23. Томислав Мамиќ Томи 1.079.164.000 Хрватска

24. Богољуб Кариќ БК група 1.020.000.000 Србија

25. Бранко Роглиќ Орбицо 975.019.673 Хрватска

26. Божидар Петковиќ Пештан 964.030.904 Србија

27. Вук Хамовиќ ЕФТ 942.500.000 Србија

28. Дрк Виндија семејство 904.594.805 Хрватска

29. Иван Бошњак и Стојан Вујко Милениумски тим 877.546.900 Србија

30. Драгутин Каменски Камград 873.440.000 Хрватска

31. Мирољуб Алексиќ Алко Груп 849.419.773 Србија

32. Живко Мукаетов Алкалоид 784.183.300 Северна Македонија

33. Иван Ерговиќ NEXE група 773.540.000 Хрватска

34. Бисера Драгичевиќ НИРД 751.920.000 Хрватска

35. Петар Припуз CIOS Group 735.000.000 Хрватска

36. Бранислав Грујиќ ПСП Фарман 725.000.000 Србија

37. Семејство Хастор АСА инвестира, основа 702.711.717 БиХ

38. Свјетлан Станиќ Станиќ Група 687.045.700 БиХ

39. Петар Ќорлука Виолета 685.396.128 БиХ

40. Анте Влаховиќ Адрис 676.804.499 Хрватска

41. Жељко Митровиќ Пинк Интернационал 676.761.592 Србија

42. Небојша Иковиќ Милшпед Група 647.563.276 Србија

43. Душан Мојсиловиќ Агромаркет Груп 645.202.792 Србија

44. Андреја Јосифовски Макпетрол 625.492.580 Северна Македонија

45. Мирослав Алекса Алмекс 611.886.710 Србија

46. ​​Иво Усмијани JGL 592.782.609 Хрватска

47. Илија Гечев ИГМ Трејд 573.787.416 Северна Македонија

48. Семејство Кожул ТТ Кабели 571.615.962 БиХ

49. Ненад Милановиќ ЦОИНГ 540.000.000 Србија

50. Жељко Задро Хрватска шеќерна индустрија 538.640.000 Хрватска

51. Зоран Тирнаниќ ДИС 532.322.368 Србија

52. Добросав Бојовиќ Напред, Енергопроект 525.000.000 Србија

53. Миленко Костиќ Авто Чачак 524.790.774 Србија

54. Новак Ѓоковиќ тенисер 500.000.000 Србија

55. Стипо Матиќ М Сан група 470.100.000 Хрватска

56. Срѓан Миловановиќ Коперник систем 466.458.702 Србија

57. Иван Катавиќ КТЦ 454.510.000 Хрватска

58. Мирко Рисовиќ ТРОПИК 448.272.015 БиХ

59. Андреј Јовановиќ ДЕКА инженеринг 447.500.000 Србија

60. Семејство Богдан ФЕАЛ 443.657.239 БиХ

61. Изудин Ахметлиќ Хифа Оил 433.626.722 БиХ

62. Модна компанија Милија Бабовиќ 443.609.940 Србија

63. Семејство Гудељевиќ Феро термин 442.180.000 Хрватска

64. Георг Гавриловиќ Џуниор Глобална храна 427.625.000 Хрватска

65. Хамед Рамиќ Евра Асфалт 404.132.322 БиХ

66. Владимир и Никола Лазаревиќ Форм идеален 398.730.790 Србија

67. Милан Радоичиќ и Звонко Веселиновиќ Инкоп 398.409.580 Србија

68. Иван Убовиќ Бемакс 396.678.744 Црна Гора

69. Драган Бокан ВОЛИ 391.106.180 Црна Гора

70. Веселин Јевросимовиќ COMTRADE 379.377.592 Србија

71. Петр Немец Амикус 363.100.000 Србија

72. Коста Чоловиќ Бања комерц – Бекамент 362.758.744 Србија

73. Ѓорѓије Ницовиќ Ирва инвестиции 361.018.410 Србија

74. Никола Јокиќ кошаркар 350.000.000 Србија

75. Драгољуб Збиљиќ Енерготехника Јужна Бачка 349.848.260 Србија

76. Родољуб Драшковиќ Свислион Група 340.277.103 Србија

77. Милутин Николиќ и Павле Кавран Инвиго Капитал 333.000.000 Србија

78. Мирко Грбешиќ МЕПАС 321.097.314 БиХ.

79. Семејство Гудељ FIS 318.868.934 БиХ

80. Семејство Краљиќ Стројопромет Група 316.360.000 Хрватска

81. Жељко Мандариќ Маншпед 296.674.000 Хрватска

82. Младен Грујиќ Компресор 291.678.186 Србија

83. Александар и Драган Обрадовиќ АДОК 279.379.756 Србија

84. Боривој и Ѓорѓе Трифуновиќ Баувесен (стечај) 275.000.000 Србија

85. Гоце Камчев КАМ 274.590.435 Северна Македонија

86. Комнен Лаковиќ Тежок попуст 273.358.160 Црна Гора

87. Ристо Дрекаловиќ КИПС 273.141.500 Црна Гора

88. Слободан Кутревски Пекабеско 267.171.362 Северна Македонија

89. Страшо Милковски Гранит АД 265.799.470 Северна Македонија

90. Драго Малиновиќ Комерц Мали 264.721.312 БиХ

91. Ацо Ѓукановиќ Инвест Нова, Прва банка 260.420.000 Црна Гора.

92. Семејство Радун Нектар 256.789.940 Србија

93. Благота Радовиќ Зетаградња 239.816.080 Црна Гора

94. Александар и Бојан Галиќ Галенс 233.841.356 Србија

95. Соња и Небојша Петриќ Промист 232.744.596 Србија

96. Драган Јанков и Милан Станиќ Силбо 222.085.850 Србија

97. Владимир Тодоровиќ Тинекс 217.957.480 Северна Македонија

98. Милан Беко Лука Белград 215.000.000 Србија

99. Гојко и Станка Бајовиќ Оков 214.361.795 Црна Гора

100. Висар Јакупи Кипер маркет 209.995.590 Северна Македонија

Што има ново на Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот?

На врвот – ништо и нешто ново. На листата, како и минатата година, суверено доминираат Силвио и Роберт Кутиќ и Изабел Јелениќ, сопственици на технолошката компанија Инфобип. За волја на вистината, за една година изгубиле 217 милиони евра од вредност. Но, тоа не ги возбудува многу бидејќи компанијата досега не се фокусираше на генерирање профит како главен индикатор, туку на раст, иновации и позиционирање за иднината. 

Првото место на Инфобип на Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот е дел од пошироката (глобална) слика во која моментално е сместена индустријата за информатичка технологија. Таа слика покажува дека софтверскиот дел од ИТ индустријата продолжува да расте, поттикнат од вештачката интелигенција, но хардверскиот дел стагнира и опаѓа. Пример за овој втор тренд е третата највредна хрватска компанија Римац – Бугати (сопственик Мате Римац), која загуби две места на овогодинешната листа во однос на претходната година. Точно, има уште една причина за падот на вредноста од 750 милиони евра – заладувањето на западниот пазар на електрични автомобили, што го забави растот на технолошките компании во индустријата за електрични возила. Падот на Мате Римац на петтото место на листата го искористија српските бизнисмени Мирослав Мишковиќ (скокна на второ место) и семејството Костиќ (трето место), кои го наследија имотот на нивниот татко кој почина на крајот на 2024 година.

Меѓу првите пет на листата 100 се случи уште една промена – Дубравко Гргиќ, сопственик на Аграм Груп, се пресели од второ на 3 место на овогодинешната листа.

Впечатлива карактеристика на овогодинешната листа е тоа што меѓу првите 20 бизнисмени од регионот се исклучиво бизнисмени од Хрватска и Србија. Во првите пет – тројца се од Хрватска и двајца од Србија, а во првите 10 – шест се од Хрватска и четворица од Србија. Првиот бизнисмен од друга земја во регионот е Сенад Џамбиќ, сопственик на групацијата Бинго од Босна и Херцеговина и го зазеде 22. место.

Заедничка карактеристика за набљудуваните деловни луѓе и нивните компании е стабилизирањето на бизнисот, богатите се сè уште богати, а оние кои знаат да прават бизнис продолжуваат да растат.

Кај српската бизнис елита веќе две-три години е забележливо дека бизнисмени блиски до власта влегуваат и излегуваат од бизнисот, растат и паѓаат, основаат и затвораат фирми, а во меѓувреме (додека се занимаваат) најмногу работат со државата и нејзините пари. Речиси и да нема приватна компанија родена и негувана во државниот јасли за која може да се каже дека е сериозна и одржлива затоа што нејзините сопственици не знаат да работат во здрава конкуренција и не се способни да работат без пазарна заштита. Можеби ништо од горенаведеното не е карактеристично за компанијата Коефик, но забележливо е дека нејзиниот сопственик Ненад Ковач овојпат исчезна од листата на 100-те најбогати во регионот. Но, затоа Драгољуб Збиљиќ, сопственикот на компанијата Енерготехника Јужна Бачка (позната по деловните аранжмани со државата), за една година ја зголеми вредноста на својата компанија за 110 милиони евра (од 239.771.360 на 349.848.260 милиони).

Податоците покажуваат дека во сите земји од регионот класичните (традиционални) бизниси се генерално добри и носат стабилен профит. Бизнисот со недвижности може да се каже дека е во подем. Високите технологии, освен во Хрватска, даваат задоволителен принос во Словенија и Србија, додека интересот за таа индустрија е намален кај деловните луѓе во Црна Гора, веројатно поради малите шанси за голема заработка.

Деловните резултати на две реномирани и многу успешни компании во Србија – Капа Стар и Еликсир – би можеле да се оквалификуваат како минлива слабост. Нивните сопственици Небојша Шарановиќ и Станко Поповиќ паднаа од 12. на 19. место на листата, односно од 9. на 20. место.

Покрај веќе споменатиот Ковач, од листата на 100 овојпат испаднаа и Иван Жабчиќ и Марко Вуковиќ, сопствениците на хрватската компанија ХС продукт, која се занимава со производство на огнено оружје. Вредноста на нивниот имот лани беше проценета на 325 милиони евра. Од листата 100 исчезна и Иван Чермак, сопственикот на „Делта Оил Интернешнл“, чија вредност лани беше проценета на 305 милиони евра.

Што се однесува до новодојдените на Листата, од Хрватска тоа се Жељко Задро (хрватска индустрија за шеќер) и Давор Лукшиќ Ледерер (Сина лагуна) и од Србија Милутин Николиќ и Павле Кавран, сопственици на Инвиго Капитал.

Минатогодишниот феномен се повтори и годинава – сопственик на најголемиот хрватски бизнис агломерација не е најбогатиот Хрват. Имено, Павао Вујновац, сопственикот на компаниите ЕНА и Фортенова, чие портфолио тежи 9,7 милијарди евра (речиси шест отсто од вкупниот приход на хрватската економија), е само на 9-то место на листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот. (односно, само петтиот најбогат Хрват).

Доминацијата на имотот на хрватските бизнисмени на Листата на 100-те најбогати во регионот најпрво може да се толкува како членство на Хрватска во Европската унија. Не само финансиските стимулации (кои ги доби Римац, на пример) туку и целокупното деловно опкружување е целосно усогласено со европските правила. Дополнително, хрватските компании добија пристап до европскиот пазар (половина милијарда потрошувачи), кој во изминатите 11 години ги „учи“ како да се однесуваат на него.

Ваквите околности го фаворизираа раѓањето, развојот и растот на два „еднорози“ (Инфобип и Римак-Бугати). Секако, предуслов за нивното создавање беше идејата, иновативноста, извонредноста и деловната способност на сопствениците на тие компании. А, неизмерен придонес во „полирањето“ на нивните перформанси беше направен со влегувањето на меѓународниот пазар, каде што станаа глобални лидери во нивните соодветни индустрии.

Сега веќе традиционалното ривалство меѓу Хрватска и Србија, изразено во Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот, ја засени бизнис елитата во другите земји од регионот – Босна и Херцеговина, Црна Гора и Северна Македонија. Во тие земји приматот на листите на најбогати бизнисмени го имаат сопствениците на компании чие портфолио се состои главно од традиционални бизниси (трговија, дистрибуција, индустрија, градежништво, земјоделство). Факт е дека таквата економска структура се спротивставува на кризите, но, за жал, и на сите промени што се случуваат во глобалната економија.Извор: Велике приче.ком